Zoogdieren in de tiende editie van Systema naturae
Wikimedia-lijst
De tiende editie van "Systema naturae" van Carl Linnaeus geldt, samen met "Svenska spindlar" van Carl Alexander Clerck, als het beginpunt van de zoölogische nomenclatuur, en is om die reden van groot belang voor de biosystematiek. De geslachten die Linnaeus creëerde omvatten doorgaans veel soorten, en vaak werden binnen een geslacht soorten samengebracht die sindsdien niet meer als nauwe verwanten worden beschouwd. Samen met de grote aantallen soorten die naderhand door andere auteurs zijn benoemd en het vervolgens opnieuw arrangeren van geslachten, heeft dit ertoe geleid dat veel soorten niet langer in het geslacht worden geplaatst waarin Linnaeus ze in eerste instantie plaatste. Dit overzicht heeft als belangrijkste functie het vindbaar maken van de huidige geaccepteerde naam van soorten die in de tiende druk van "Systema naturae" zijn benoemd. Namen die door Linnaeus werden gepubliceerd en nog altijd in deze vorm gebruikt worden, zijn vet weergegeven.
Primates
bewerken- Homo – Mensen
- Homo sapiens – Mens
- Homo troglodytes – de beschrijving betreft deels mythe, deels orang-oetan (Pongo pygmaus Linnaeus, 1760)[1][2]
- Simia[3][4]
- Simia satyrus – Pongo pygmaeus (Linnaeus, 1760) – Borneose orang-oetan, en Pan troglodytes (Blumenbach, 1775) – Chimpansee[4][5]
- Simia sylvanus – Macaca sylvanus – Berberaap
- Simia sphinx – Mandrillus sphinx – Mandril
- Simia apedia = Saimiri sciureus – Grijsgroen doodshoofdaapje[6][7]
- Simia silenus – Macaca silenus – Wanderoe
- Simia faunus = Cercopithecus diana – Dianameerkat[8]
- Simia paniscus – Ateles paniscus – Bosduivel
- Simia diana – Cercopithecus diana – Dianameerkat
- Simia cephus – Cercopithecus cephus – Knevelmeerkat
- Simia aygula, nomen oblitum – Macaca fascicularis (Raffles, 1821) – Java-aap[9]
- Simia hamadryas – Papio hamadryas – Mantelbaviaan
- Simia jacchus – Callithrix jacchus – Gewoon penseelaapje
- Simia oedipus – Saguinus oedipus – Pinchéaapje
- Simia aethiops – Chlorocebus aethiops – Groene meerkat
- Simia midas – Saguinus midas – Roodhandtamarin
- Simia cynamolgos = Papio hamadryas – Mantelbaviaan[10][11]
- Simia apella – Cebus apella – Bruine kapucijnaap
- Simia morta – nomen dubium[12][13]
- Simia capucina – Cebus capucinus – Witschouderkapucijnaap
- Simia sciurea – Saimiri sciureus – Grijsgroen doodshoofdaapje
- Simia syrichta – Carlito syrichta – Filipijns spookdier
- Lemur – Ringstaartmaki
- Lemur tardigradus – Loris tardigradus – Rode slanke lori
- Lemur catta – Ringstaartmaki
- Lemur volans – Cynocephalus volans – Filipijnse vliegende kat
- Vespertilio
- Vespertilio vampyrus – Pteropus vampyrus – Kalong
- Vespertilio spectrum – Vampyrum spectrum – Grote onechte vampier
- Vespertilio perspicillatus – Carollia perspicillata – Brilbladneusvleermuis
- Vespertilio spasma – Megaderma spasma – Reuzenoorvleermuis
- Vespertilio leporinus – Noctilio leporinus – Grote hazenlipvleermuis
- Vespertilio auritus – Plecotus auritus – Grootoorvleermuis
- Vespertilio murinus – Tweekleurige vleermuis
Bruta
bewerken- Trichechus – Lamantijnen
- Trichechus manatus – Caribische lamantijn
- Bradypus – Drievingerige luiaards
- Bradypus tridactylus – Drievingerige luiaard
- Bradypus didactylus – Choloepus didactylus – Tweevingerige luiaard
- Myrmecophaga – Reuzenmiereneter
- Myrmecophaga didactyla – Cyclopes didactylus – Dwergmiereneter
- Myrmecophaga tridactyla – Reuzenmiereneter
- Myrmecophaga tetradactyla – Tamandua tetradactyla – Zuidelijke boommiereneter
Ferae
bewerken- Phoca
- Phoca ursina – Callorhinus ursinus – Noordelijke zeebeer
- Phoca leonina – Mirounga leonina – Zuidelijke zeeolifant
- Phoca rosmarus – Odobenus rosmarus – Walrus
- Phoca vitulina – Gewone zeehond
- Canis
- Canis familiaris – Canis lupus familiaris – Hond
- Canis hyaena – Hyaena hyaena – Gestreepte hyena
- Canis vulpes – Vulpes vulpes – Vos
- Canis alopex – nomen dubium[14]
- Canis lagopus – Vulpes lagopus – Poolvos
- Canis aureus – Goudjakhals
- Felis
- Felis leo – Panthera leo – Leeuw
- Felis tigris – Panthera tigris – Tijger
- Felis pardus – Panthera pardus – Luipaard
- Felis onca – Panthera onca – Jaguar
- Felis pardalis – Leopardus pardalis – Ocelot
- Felis catus – Felis silvestris catus – Kat
- Felis lynx – Lynx lynx – Euraziatische lynx
- Viverra – Civetkatten
- Viverra ichneumon – Herpestes ichneumon – Egyptische ichneumon
- Viverra memphitis – Mephitis mephitis (Schreber, 1776) – Gestreepte skunk[15]
- Viverra putorius – Spilogale putorius – Oostelijke gevlekte skunk
- Viverra zibetha – Indische civetkat
- Viverra genetta – Genetta genetta – Genetkat
- Mustela – Kleine marters
- Mustela lutris – Enhydra lutris – Zeeotter
- Mustela lutra – Lutra lutra – Otter
- Mustela gulo – Gulo gulo – Veelvraat
- Mustela barbara – Eira barbara – Tayra
- Mustela martes – Martes martes – Boommarter
- Mustela putorius – Bunzing
- Mustela furo – Mustela putorius furo – Fret
- Mustela zibellina – Martes zibellina – Sabelmarter
- Mustela erminea – Hermelijn
- Ursus
- Ursus arctos – Bruine beer
- Ursus luscus – Gulo gulo luscus – Veelvraat
- Ursus meles – Meles meles – Das
- Ursus lotor – Procyon lotor – Gewone wasbeer
Bestiae
bewerken- Sus porcus – Potamochoerus porcus – Penseelzwijn
- Sus tajacu – Pecari tajacu – Halsbandpekari
- Sus babyrusa – Babyrousa babyrussa – Gouden babiroesa
- Dasypus
- Dasypus unicinctus – Cabassous unicinctus – Zuidelijk kaalstaartgordeldier
- Dasypus tricinctus – Tolypeutes tricinctus – Driebandgordeldier
- Dasypus quadricinctus = Tolypeutes tricinctus – Driebandgordeldier[16]
- Dasypus sexcinctus – Euphractus sexcinctus – Zesbandgordeldier
- Dasypus septemcinctus – Zevenbandgordeldier
- Dasypus novemcinctus – Negenbandgordeldier
- Talpa asiatica – Chrysochloris asiatica – Kaapse goudmol
- Sorex
- Sorex araneus – Bosspitsmuis
- Sorex cristatus – Condylura cristata – Stermol
- Sorex aquaticus – Scalopus aquaticus – Oost-Amerikaanse mol
- Didelphis
- Didelphis marsupialis – Zuidelijke opossum
- Didelphis philander – Caluromys philander – Gele wolhaarbuidelrat
- Didelphis opossum – Philander opossum – Grijze vieroogbuidelrat
- Didelphis murina – Marmosa murina – Aeneasrat
- Didelphis dorsigera = Marmosa murina – Aeneasrat[17]
Glires
bewerken- Rhinoceros
- Rhinoceros unicornis – Indische neushoorn
- Rhinoceros bicornis – Diceros bicornis – Zwarte neushoorn
- Hystrix – Echte stekelvarkens
- Hystrix cristata – Gewoon stekelvarken
- Hystrix prehensilis – Coendou prehensilis – Grijpstaartstekelvarken
- Hystrix dorsata – Erethizon dorsatum – Oerzon
- Hystrix macroura – Atherurus macrourus – Aziatisch kwaststaartstekelvarken
- Hystrix brachyura – Maleis stekelvarken
- Lepus – Echte hazen
- Lepus timidus – Sneeuwhaas
- Lepus cuniculus – Oryctolagus cuniculus – Europees konijn
- Lepus capensis – Kaapse haas
- Lepus brasiliensis – Sylvilagus brasiliensis – Braziliaans konijn
- Castor – Bevers
- Castor fiber – Bever
- Castor moschatus – Desmana moschata – Russische desman
- Mus
- Mus porcellus – Cavia porcellus – Huiscavia
- Mus leporinus – Dasyprocta leporina – Goudhaas
- Mus lemmus – Lemmus lemmus – Berglemming
- Mus marmota – Marmota marmota – Alpenmarmot
- Mus monax – Marmota monax – Bosmarmot
- Mus cricetus – Cricetus cricetus – Hamster
- Mus terrestris = Arvicola amphibius – Woelrat[18]
- Mus amphibius – Arvicola amphibius – Woelrat
- Mus rattus – Rattus rattus – Zwarte rat
- Mus musculus – Huismuis
- Mus avellanarius – Muscardinus avellanarius – Hazelmuis
- Mus sylvaticus – Apodemus sylvaticus – Bosmuis
- Mus striatus – Lemniscomys striatus – Gestreepte grasmuis
- Mus longipes, nomen oblitum? – Meriones meridianus (Pallas, 1773) – Chinese renmuis[19][20] of Allactaga sp.[21][22]
- Mus jaculus – Jaculus jaculus – Kleine woestijnspringmuis
- Mus volans – Glaucomys volans – Noord-Amerikaanse vliegende eekhoorn
- Sciurus – Boomeekhoorns
- Sciurus vulgaris – Eekhoorn
- Sciurus niger – Zwarte eekhoorn
- Sciurus cinereus – Sciurus niger cinereus – ondersoort van de Zwarte eekhoorn
- Sciurus flavus – nomen dubium[23]
- Sciurus getulus – Atlantoxerus getulus – Barbarijse grondeekhoorn
- Sciurus striatus – Tamias striatus – Oostelijke wangzakeekhoorn
- Sciurus volans – Pteromys volans – Gewone vliegende eekhoorn
Pecora
bewerken- Camelus – Kamelen
- Camelus dromedarius – Dromedaris
- Camelus bactrianus – Camelus ferus bactrianus – Kameel
- Camelus glama – Lama glama – Lama
- Camelus pacos – Vicugna pacos – Alpaca
- Moschus – Muskusherten
- Moschus moschiferus – Siberisch muskushert
- Cervus
- Cervus camelopardalis – Giraffa camelopardalis – Noordelijke giraffe
- Cervus alces – Alces alces – Eland
- Cervus elaphus – Edelhert
- Cervus tarandus – Rangifer tarandus – Rendier
- Cervus dama – Dama dama – Damhert
- Cervus bezoarticus – Ozotoceros bezoarticus – Pampahert
- Cervus capreolus – Capreolus capreolus – Ree
- Cervus guineensis – nomen dubium[24]
- Capra – Geiten
- Capra hircus – Capra aegagrus hircus – Geit
- Capra ibex – Alpensteenbok
- Capra rupicapra – Rupicapra rupicapra – Gems
- Capra depressa = Capra aegagrus hircus – Geit[25]
- Capra reversa = Capra aegagrus hircus – Geit[25]
- Capra pygmea – Neotragus pygmaeus – Dwergantilope
- Capra gazella – Oryx gazella – Gemsbok
- Capra cervicapra – Antilope cervicapra – Indische antilope
- Capra dorcas – Gazella dorcas – Dorcasgazelle
- Capra grimmia – Sylvicapra grimmia – Gewone duiker
- Capra mambrica = Capra aegagrus hircus – Geit[26]
- Capra ammon – Ovis ammon – Argali
- Ovis – Schapen
- Ovis aries – Ovis orientalis aries – Schaap
- Ovis guineensis = Ovis orientalis aries – Schaap[26]
- Ovis strepsiceros = Ovis orientalis aries – Schaap[26]
- Bos
- Bos taurus – Bos primigenius taurus – Rund
- Bos bonasus – Bison bonasus – Wisent
- Bos bison – Bison bison – Amerikaanse bizon
- Bos bubalis – Bubalus arnee bubalis – Waterbuffel
- Bos indicus – Bos primigenus indicus – Zeboe
Belluae
bewerken- Equus
- Equus caballus – Equus ferus caballus – Paard
- Equus asinus – Equus africanus asinus – Ezel
- Equus zebra – Bergzebra
- Hippopotamus – Nijlpaard
- Hippopotamus amphibius – Nijlpaard
- Hippopotamus terrestris – Tapirus terrestris – Laaglandtapir
Cete
bewerken- Monodon – Narwal
- Monodon monoceros – Narwal
- Balaena
- Balaena mysticetus – Groenlandse walvis
- Balaena physalus – Balaenoptera physalus – Gewone vinvis
- Balaena boops = Balaenoptera physalus – Gewone vinvis[27][28]
- Balaena musculus – Balaenoptera musculus – Blauwe vinvis
- Physeter – Potvis
- Physeter catodon = Physeter macrocephalus – Potvis[29]
- Physeter macrocephalus – Potvis
- Physeter microps = Physeter macrocephalus – Potvis[29][30]
- Physeter tursio = Physeter macrocephalus – Potvis[29][30]
- Delphinus
- Delphinus phocaena – Phocoena phocoena – Bruinvis
- Delphinus delphis – Gewone dolfijn
- Delphinus orca – Orcinus orca – Orka
Bronnen, noten en/of referenties
- Thomas, O. (1911). The Mammals of the Tenth Edition of Linnaeus; an Attempt to fix the Types of the Genera and the exact Bases and Localities of the Species. Proceedings of the Zoological Society of London 1911 (1): 120–158.
- Wallin, L., Catalogue of type specimens. 4. Linnaean specimens. Uppsala University (14 februari 2001). Gearchiveerd op 27 oktober 2012. Geraadpleegd op 29 december 2017.
- ↑ Wood, B. & Collard, M. (1999). The changing face of genus Homo. Evolutionary Anthropology 8(6): 195-207; DOI:10.1002/(SICI)1520-6505(1999)8:6<195::AID-EVAN1>3.0.CO;2-2
- ↑ De naam Simia troglodytes Blumenbach, 1775 (zie Blumenbach, J.F. (1775). De generis humani varietate native: 37) werd al snel de breed geaccepteerde naam voor de Chimpansee. De naam Homo troglodytes Linnaeus, 1758 is na 1899 niet meer gebruikt als geldige naam; de naam van Blumenbach is de geaccepteerde naam volgens ICZN art. 23.9; zie ook de uitleg van Lipke Holthuis dat Linnaeus' Homo troglodytes een mengeling betreft tussen halfbloed Aziaten en de Orang-oetan, in: ICZN (1985). Opinion 1368. The generic names Pan and Panthera (Mammalia Carnivora): available as from Oken, 1816. Bulletin of Zoological Nomenclature 42(4): 368–369
- ↑ Simia fungeerde als een vergaarbak voor primaten die niet in de geslachten Homo, Lemur of Vespertilio (door Linnaeus werden de vleermuizen ook tot de primaten gerekend) te plaatsen waren. In 1929 plaatste de International Commission on Zoological Nomenclature in Opinion 114 de naam Simia op de index van niet beschikbare namen.
- ↑ a b International Commission on Zoological Nomenclature (1929). Opinion 114. Under suspension Simia, Simia satyrus and Pithecus are suppressed. Smithsonian Miscellaneous Collections 73(6): 25–26
- ↑ De naam Simia satyrus betreft voor een deel de Chimpansee en voor een deel de Borneose orang-oetan; de naam werd in Opinion 114 van de ICZN op de lijst van niet beschikbare namen geplaatst (zie vorige referentie).
- ↑ Linnaeus verwees hierbij naar Amoenitates academicae; zie:
Linnaeus, C. (1746). Museum Adolpho-Fridericianum. Amoenitates academicae 1: 278.
Daar is een beschrijving te vinden met een verwijzing naar een plaat van Prospero Alpini van een aap die in Egypte in gevangenschap wordt gehouden; zie:
Alpini, P. (1735). Historiae Aegypti naturalis pars prima: pl. 220, f. 1.
In 1819 hield Abraham Rees het er in The Cyclopaedia nog op dat met deze naam een "little baboon" (een niet nader aangeduide baviaan; geslacht Papio) werd bedoeld.; zie:
Rees, A. (1819). Simia. The cyclopaedia or Universal dictionary of arts, sciences, and literature 32: SIMIA.
Volgens Oldfield Thomas (zie volgende referentie) moest er een exemplaar in het Museum Adolpho-Fridericianum zijn geweest aan de hand waarvan de beschrijving werd opgesteld. Het Uppsala Museum of Evolution geeft de naam op basis van een preserved specimen als een synoniem voor Saimiri sciureus; zie de vermelding daarvan in GBIF. In Handbook of Squirrel Monkey Research vermelden Rosenblum en Coe inderdaad de herontdekking in 1966 van de schedel, die van een Grijsgroen doodshoofdaapje bleek te zijn; zie:
Rosenblum, L.A. & Coe, C.L. (1985). Handbook of Squirrel Monkey Research: 6. - ↑ Thomas, O. (1911): 126
- ↑ Cercopithecus diana in: Wilson & Reeder, Mammal Species of the World, 3rd ed.
- ↑ De naam Simia aygula werd in Opinion 1400 van de ICZN op de index van niet beschikbare namen geplaatst; zie ICZN (1986). Opinion 1400. Bulletin of Zoological Nomenclature 43: 229-230
- ↑ Thomas, O. (1911): 128
- ↑ Papio hamadryas in: Wilson & Reeder, Mammal Species of the World, 3rd ed.
- ↑ Linnaeus verwees naar Seba, A. (1734). Locupletissimi rerum naturalium thesauri 1: 52, pl. 33, no 1
- ↑ Thomas, O. (1911): 128; volgens Thomas duidelijk een doodshoofdaapje (bij Seba ook "Capitis mortui" genoemd), maar niet te bepalen welke soort.
- ↑ Thomas, O. (1911): 134
- ↑ Howell, A.H. (1901). Revision of the skunks of the genus Chincha. North American Fauna 20: 18
- ↑ Thomas, O. (1911): 141
- ↑ Thomas, O. (1911): 144
- ↑ Zie woelrat voor verklaring van de synonymie
- ↑ Griffith, E. (1827). The animal kingdom 3: 157
- ↑ Donndorff, J.A. (1792). Zoologische Beyträge zur XIII. Ausgabe des Linnéischen Natursystems 1: 534
- ↑ Thomas, O. (1911): 148
- ↑ Linnaeus verwees naar zijn eigen Museum regis Adolphi Friderici; zie Linnaeus, C. (1754). Museum regis Adolphi Friderici: 9; er moet dus een specimen bestaan hebben. Hij beschrijft daar een dier met een gelige, aan de buikzijde witachtige vacht, onbehaarde oren, en vrijwel onbehaarde achterpoten die zo lang zijn als het hele lichaam.
- ↑ Thomas, O. (1911): 149
- ↑ Thomas, O. (1911): 151
- ↑ a b Grubb, P. (2005). Order Artiodactyla. in: Wilson, D.E. & Reeder, D.M. Mammal species of the world third edition: 702
- ↑ a b c Thomas, O. (1911): 153
- ↑ Thomas, O. (1911): 156
- ↑ Perrin, W. (2017). Balaenoptera physalus (Linnaeus, 1758). In: Perrin, W.F. (2017). World Cetacea Database. geraadpleegd middels: World Register of Marine Species op WoRMS - World Register of Marine Species - Balaenoptera physalus (Linnaeus, 1758) op 5 september 2017
- ↑ a b c Perrin, W. (2017). Physeter macrocephalus (Linnaeus, 1758). In: Perrin, W.F. (2017). World Cetacea Database. geraadpleegd middels: World Register of Marine Species op WoRMS - World Register of Marine Species - Physeter macrocephalus Linnaeus, 1758 op 5 september 2017
- ↑ a b Thomas, O. (1911): 157