Zuurzak
De zuurzak (Annona muricata) ook wel graviola, guyabano of guanábana genoemd, is een plant uit de familie Annonaceae.
Zuurzak | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
vrucht | |||||||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Soort | |||||||||||||||||
Annona muricata L. (1753) | |||||||||||||||||
vrucht | |||||||||||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||||||||||
Zuurzak op Wikispecies | |||||||||||||||||
|
Het is een groenblijvende, diep vertakte, tot 10 m hoge boom met roestkleurig behaarde jonge takken. De ovaalvormige, gaafrandige bladeren staan uitgespreid en zijn tot 7 × 20 cm groot en hebben een 1 cm grote bladsteel. Van boven zijn de bladeren donkergroen en glanzend en van onderen lichter groen en dof.
Bloem
bewerkenDe tweeslachtige bloemen groeien aan korte stelen, solitair of in paren aan de stam of aan dikke takken.
Vrucht
bewerkenDe verzamelvrucht van de zuurzak is licht afgeplat, peervormig en vaak gekromd. Hij wordt tot 20 × 35 cm groot en 6 kg zwaar. De donkergroene, wittig-groen gespikkelde schil vertoont een ruitjespatroon; ieder ruitje draagt een zachte tot 1 cm lange kegelvormige, gebogen stekel. Het vruchtvlees is sneeuwwit, volrijp zeer zacht, vezelig-pappig, sappig en zoetzuur van smaak. Aan de lucht blootgesteld wordt het vruchtvlees snel bruin. De vruchten bevatten vele 1 × 2 cm grote zaden.
Productie
bewerkenDe zuurzak wordt vaak gebruikt om frisdrank en ijs van te maken.
De zuurzak komt van nature voor in het Caribisch gebied en in Centraal-Amerika. De plant wordt wereldwijd veel in de tropen verbouwd.
De hele vrucht wordt in Nederland ook wel op markten aangeboden.
Medicinaal gebruik
bewerkenDe bladeren van de zuurzak worden traditioneel gebruikt als medicijn tegen hoge bloeddruk.[1] Een studie uit 2011 op muizen zou hebben aangetoond dat extracten van deze vrucht een gunstig effect hebben tegen borstkanker.[2] Anderzijds is er een verband aangetoond met het veroorzaken van atypische vorm van de ziekte van Parkinson en het nuttigen van de zuurzakvrucht. Dit zou verklaard kunnen worden door de aanwezigheid van annonacine in zuurzak, wat een zeer sterke complex 1-remmer is van de mitochondriën.[3]
-
Bladeren
-
Vrucht
-
Glas sap
- ↑ (en) Lans CA. Ethnomedicines used in Trinidad and Tobago for urinary problems and diabetes mellitus. (2006) J Ethnobiol Ethnomedicine 2:45. PMID 17040567 gratis volledige artikel.
- ↑ (en) Dai, Y., Hogan, S., Schmelz, E.M., Ju, Y.H., Canning, C. & Zhou, K. (2011). Selective Growth Inhibition of Human Breast Cancer Cells by Graviola Fruit Extract In Vitro and In Vivo Involving Downregulation of EGFR Expression. In: Nutrition and Cancer, 63:5.
- ↑ (en) Lannuzel A, Michel PP, Höglinger GU, Champy P, Jousset A, Medja F, Lombès A, Darios F, Gleye C, Laurens A, Hocquemiller R, Hirsch EC, Ruberg M (2003). The mitochondrial complex i inhibitor annonacin is toxic to mesencephalic dopaminergic neurons by impairment of energy metabolism. In: Neuroscience, 21:2.