Aralosaurus
Aralosaurus[1] is een monotypisch geslacht van uitgestorven plantenetende ornithischische dinosauriërs, behorend tot de Euornithopoda dat tijdens het Laat-Krijt leefde in het gebied van het huidige Kazachstan.
| Aralosaurus Status: Uitgestorven, als fossiel bekend Fossiel voorkomen: Laat-Krijt | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||
| Aralosaurus tuberiferus schedel | |||||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||||||||
| Aralosaurus Rozhdestvensky, 1968 | |||||||||||||||||||
| Typesoort | |||||||||||||||||||
| Aralosaurus tuberiferus Rozhdestvensky 1968 | |||||||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Vondsten
bewerkenIn 1957 vond Lew Nesow een fragmentarisch skelet van een euornithopode bij Sjach-Sjach in Kazachstan.
In 1964 benoemde Anatoli Konstantinowitsj Rozjdestwenski de typesoort Aralosaurus tuberiferus.[2] De geslachtsnaam verwijst naar de stad Aral en het Aralmeer. De soortaanduiding betekent 'bultdragend' in het Latijn, een verwijzing naar de bult op de neus.
Het holotype PIN AN SSR 2229/1 is gevonden in een laag van de Bostobeformatie die dateert uit het Santonien-Campanien. Het bestaat uit een schedel.
In 2004 werd de soort opnieuw beschreven door Pascal Godefroit.
Beschrijving
bewerkenDit acht meter lange en drie ton zware dier had op de langgerekte schedel een verhoging, direct achter de neus. Zijn snuit, die de vorm had van een eendenbek, eindigde in een grote, tandeloze hoornsnavel. De achterste kaak was bezet met talrijke tanden, om het plantenmateriaal te verwerken. Zijn nestplaats bevond zich op een speciale lokatie, naar waar dit dier telkens weer terugkeerde om eieren te leggen en te broeden.
Volgens Godefroit onderscheidde Aralosaurus zich door het bezit van een holle kam op de neus, ver voor de oogkassen, en een kam aan het bovenkaaksbeen aan de buitenkant van het beenplateau gevormd door de achterste praemaxilla.
Fylogenie
bewerkenAralosaurus werd in 1968 door Rozjdestwenski in de Hadrosaurinae geplaatst. Volgens de analyse van Godefroit uit 2004 staat hij basaal in de Lambeosaurinae, iets wat latere onderzoeken bevestigd hebben. Albert Prieto-Márquez publiceerde in 2013 een studie waarin Aralosaurus meer bepaald een Aralosaurini vormde met Canardia.
Het volgende cladogram geeft de positie van Aralosaurus in de stamboom volgens de analyse uit 2013.
| Lambeosaurinae |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Leefwijze
bewerkenDit plantenetende dier leefde in droge gebieden, samen met zijn soortgenoten in een kudde, waar het zich tegoed deed aan planten.
Literatuur
- Helmut Werner - 1000 Dinosaurier (Giganten der Urzeit: Dinosaurier, Flugsaurier, Meeresreptilien und andere Urzeitechsen), Naumann & Göbel Verlagsgesellschaft mBh, Köln. ISBN 978-3-625-11519-9
- Aralosaurus in de Paleobiology Database
- A.K. Rozhdestvensky. 1968. "Gadrozavri Kazachstana". In: L.P. Tatarinov et al. (ed.), [Upper Paleozoic and Mesozoic Amphibians and Reptiles]. Akademia Nauk SSSR, pp 97-141
- P. Godefroit, V. R. Alifanov, and Y. L. Bolotsky. 2004. "A re-appraisal of Aralosaurus tuberiferus (Dinosauria, Hadrosauridae) from the Late Cretaceous of Kazakhstan", Bulletin de l'Institut Royal des Sciences Naturelles de Belgique, Science de la Terre 74(supplement): 139-154
Noten
- ↑ Aralosaurus. www.prehistoric-wildlife.com. Geraadpleegd op 26-12-2022.
- ↑ Fossilworks: Aralosaurus tuberiferus. www.fossilworks.org. Geraadpleegd op 26-12-2022.