Europees topschutter van het seizoen
Europees Topschutter, ook wel bekend als de Gouden Schoen, is een Europese titel die na elk voetbalseizoen wordt uitgereikt aan de topschutter met het grootste aantal doelpunten. De voetballers die als tweede en derde eindigen ontvangen een Zilveren en Bronzen Schoen. De prijs werd op initiatief van het Franse voetbalmagazine France Football ingevoerd en wordt sinds 1968 uitgereikt. De Portugees Eusébio was tijdens die jaargang de eerste winnaar van de Soulier d'Or.
| Europese Gouden Schoen | ||||
|---|---|---|---|---|
| Vroegere naam | Soulier d'Or | |||
| Organisatie | European Sports Magazines | |||
| Geschiedenis | ||||
| Eerste editie | 1967/68 | |||
| Aantal edities | 52 (2019/20) | |||
| Eerste winnaar |  Eusébio
| |||
| Meest recente winnaar |  Robert Lewandowski
| |||
| Meeste prijzen |  Lionel Messi (6)
| |||
| Voetbal | ||||
| ||||
Aan de prijsuitreiking kwam in 1991 echter een einde toen de Cypriotische voetbalbond protest aantekende tegen de 34 doelpunten van Darko Pančev. De bond had namelijk een speler aangedragen die in de Cypriotische competitie er 40 zou hebben gemaakt.[1] Later zou echter blijken dat het twee spelers waren (Suad Besirević en Panayiotis Xiourouppas) die beiden slechts 19 keer hadden gescoord.[2] Door deze onregelmatigheden besloot France Football om de prijs vanaf dat moment alleen nog officieus voort te zetten. Overigens ontving Darko Pančev vijftien jaar later alsnog de Gouden Schoen, uit handen van UEFA-bestuurslid en ex-voetballer Michel Platini.[3]
In 1997 werd er door de European Sports Magazines (ESM), waar France Football deel van uitmaakt, toch besloten om de prijs opnieuw in te voeren. Er werd echter besloten om met een puntensysteem te gaan werken zodat niet de speler met de meeste doelpunten de Gouden Schoen wint maar degene met de meeste punten. Door een wegingsfactor in te voeren werd er beter aangesloten bij de onderlinge verschillen tussen de deelnemende voetbalcompetities.[4]
1968-1991
bewerkenTussen 1968 en 1991 werd de Gouden Schoen uitgereikt aan de speler met de meeste doelpunten. Daarbij werd niet gekeken naar de sterkte van de competitie of naar het aantal wedstrijden die daarin werden gespeeld. In deze periode zijn er vier spelers die de prijs tweemaal op hun naam mochten zetten: Eusébio, Gerd Müller, Dudu Georgescu en Fernando Gomes.
.jpg)
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
1992-1996
bewerken
Vanaf 1991 besloot France Football om de Gouden Schoen niet meer officieel uit te reiken, na onenigheden met de Cypriotische voetbalbond. Er is wel een officieuze ranglijst met spelers die de titel Europees topschutter mogen dragen.
| Seizoen | Gouden schoen | Club | Doelpunten | Zilveren schoen | Club | Doelpunten | Bronzen schoen | Club | Doelpunten |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1991/92 |  Ally McCoist[7] |
Glasgow Rangers |
34 |  Richard Owubokiri |
Boavista |
30 |  Zoran Ubavič  Ian Wright |
Olimpija Ljubljana Crystal Palace / Arsenal |
29 |
| 1992/93 | Ally McCoist[8] |
Glasgow Rangers |
34 |  Vasilis Dimitriadis |
AEK Athene |
33 | Krzysztof Warzycha |
Panathinaikos |
32 |
| 1993/94 |  David Taylor[9] |
Porthmadog |
43 | Andy Cole |
Newcastle United |
34 | Alan Shearer .svg){kind=small} Josip Weber |
Blackburn Rovers .svg){kind=small} Cercle Brugge |
31 |
| 1994/95 |  Arsen Avetisyan |
Homenmen Jerevan |
39 |  Saša Ćirić |
Vardar Skopje |
35 | Alan Shearer |
Blackburn Rovers |
34 |
| 1995/96 | .svg){kind=small} Zviad Endeladze |
Metaloergi Zestaponi |
40 | Ken McKenna |
Conwy United |
38 |  Vladislav Gavriliuc |
Zimbru Chisinau |
34 |
1997-heden
bewerkenVanaf 1997 wordt de Gouden Schoen uitgereikt door de European Sports Magazines. Sindsdien is ook niet meer het aantal doelpunten doorslaggevend om de prijs te kunnen winnen. Een speler die uitkomt in een competitie uit de top vijf (tot seizoen 1999/00: top acht) van de UEFA-ranking, mag zijn doelpunten vermenigvuldigen met een factor twee. Van spelers die actief zijn in een competitie die zesde tot en met tweeëntwintigste op de ranglijst staat (vóór 1999/00: 9 t/m 21), wordt het doelpuntenaantal vermenigvuldigd met factor 1,5. Bij de overige competities zijn de doelpunten gelijk aan het aantal punten. Sindsdien hebben vooral 'grotere' namen uit de voetbalwereld de prijs gewonnen.[2]
Vetgedrukt: Nederlandse en Belgische clubs en spelers.
Ranglijsten
bewerkenEr zijn vier Nederlanders die de Gouden Schoen hebben gewonnen: Kees Kist (1978/79), Wim Kieft (1981/82), Marco van Basten (1985/86) en Roy Makaay (2002/03). Ruud van Nistelrooij zat er ook twee keer dicht tegenaan maar moest uiteindelijk de prijs overlaten aan Mário Jardel en Kevin Phillips.[13] Van Nistelrooij is wel een van de zes Nederlanders die de Zilveren Schoen hebben gewonnen. Erwin Vandenbergh is de enige Belgische speler die de Gouden Schoen in ontvangst mocht nemen.
Recordhouders
bewerken
| Winnaar | Aantal | |
|---|---|---|
| 1 | Lionel Messi
|
6 |
| 2 | Cristiano Ronaldo
|
4 |
| 3 | Eusébio Diego Forlán.svg){kind=small} Dudu Georgescu Fernando Gomes Thierry Henry Mário Jardel Ally McCoist Gerd Müller Luis Suárez
|
2 |
Winnaars per club
bewerken| Ploeg | Totaal | Spelers | |
|---|---|---|---|
| 1 |  FC Barcelona
|
8 | 3 |
| 2 | Real Madrid
|
4 | 2 |
| 3 |  Dinamo Boekarest
|
3 | 2 |
| Porto
|
3 | 2 | |
| 5 |  CSKA Sofia
|
2 | 2 |
| Liverpool
|
2 | 2 | |
 Ajax
|
2 | 2 | |
| Sporting CP
|
2 | 2 | |
| Arsenal
|
2 | 1 | |
| Bayern Munchen
|
2 | 1 | |
| Benfica
|
2 | 1 | |
| Rangers
|
2 | 1 | |
| 13 | Homenetmen
|
1 | 1 |
 Austria Wien
|
1 | 1 | |
| Rapid Wien
|
1 | 1 | |
| K. Lierse SK
|
1 | 1 | |
| Botev Plovdiv
|
1 | 1 | |
 Omonia Nicosia
|
1 | 1 | |
| Manchester United
|
1 | 1 | |
| Sunderland
|
1 | 1 | |
| Marseille
|
1 | 1 | |
 Zestafoni
|
1 | 1 | |
 Fiorentina
|
1 | 1 | |
| Lazio
|
1 | 1 | |
| Roma
|
1 | 1 | |
| AZ
|
1 | 1 | |
| Vitesse
|
1 | 1 | |
| Celtic
|
1 | 1 | |
| Atlético Madrid
|
1 | 1 | |
| Deportivo La Coruña
|
1 | 1 | |
| Villarreal
|
1 | 1 | |
 Galatasaray
|
1 | 1 | |
| Porthmadog
|
1 | 1 | |
 Rode Ster Belgrado
|
1 | 1 |
Winnaars per competitie
bewerken| Competitie | Totaal | Spelers | |
|---|---|---|---|
| 1 | La Liga
|
15 | 7 |
| 2 | Primeira Liga
|
7 | 4 |
| 3 | Premier League
|
5 | 4 |
| 4 | Eredivisie
|
4 | 4 |
| 5 | Serie A
|
3 | 3 |
| Parva Liga
|
3 | 3 | |
| Scottish Premiership
|
3 | 2 | |
| Liga I
|
3 | 2 | |
| 8 | Bundesliga
|
2 | 2 |
| Bundesliga
|
2 | 1 | |
| 11 | Ligue 1
|
1 | 1 |
| First Division
|
1 | 1 | |
| Eerste klasse
|
1 | 1 | |
| Süper Lig
|
1 | 1 | |
| Prva Liga
|
1 | 1 | |
| Premier League
|
1 | 1 | |
| Bardzragujn chumb
|
1 | 1 | |
| Umaglesi Liga
|
1 | 1 | |
| A Divizion
|
1 | 1 |
Nationaliteiten
bewerken| Positie | Land | Aantal |
|---|---|---|
| 1. | Portugal |
8 |
| 2. | Argentinië |
7 |
| 3. | Nederland |
4 |
| 3. | Roemenië |
4 |
| 3. | Uruguay |
4 |
| 6. | Bulgarije |
3 |
| 6. | Brazilië |
3 |
| 6. | Italië |
3 |
| 9. | Duitsland |
2 |
| 9. | Frankrijk |
2 |
| 9. | Joegoslavië |
2 |
| 9. | Oostenrijk |
2 |
| 9. | Turkije |
2 |
| 15. | België |
1 |
| 15. | Engeland |
1 |
| 15. | Griekenland |
1 |
| 15. |  Mexico |
1 |
| 15. |  Zweden |
1 |
| 15. | Wales |
1 |
| 15. | Cyprus |
1 |
Europese topschutters voor 1967/68
bewerkenDeze lijst bevat de Europese topschutters voor de introductie van de Gouden Schoen in het seizoen 1967/68.[14]
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Externe links
bewerken- Golden Boot ("Soulier d'Or") Actual Standing on Eurotopteam
- Golden Boot ("Soulier d'Or") Awards op RSSSF.com
- Soulier d'Or "France-Football" & Adidas (1968-1991)[dode link]
- ↑ 40 turbulente Jahre ORF. Gearchiveerd op 1 mei 2023.
- ↑ a b Golden Boot ("Soulier d'Or") Awards Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation
- ↑ Pančev ontvangt Gouden Schoen ELF Voetbal, 11 augustus 2006
- ↑ Golden Boot: The Quotients Decide It All Soccerphile.com. Gearchiveerd op 11 april 2023.
- ↑ Jekovic eindigde met hetzelfde aantal doelpunten als Devillet (31) op de derde plaats, omdat hij 30 wedstrijden nodig had om tot dat aantal te komen en Divellet slechts 22. [1]
- ↑ In 1990 kwam aan het licht dat Cămătaru door manipulatie op 44 treffers was uitgekomen. In zes speelronden maakte hij 21 doelpunten waardoor hij in een maand tijd boven het aantal van Toni Polster (39) uitkwam. Uiteindelijk werd besloten dat Cămătaru zijn prijs mocht behouden maar dat ook Polster de titel en een Gouden Schoen ontving. [2]. Gearchiveerd op 1 mei 2023.
- ↑ Otar Korghalidze van Goeria Lantsjchoeti en Mikhail Dzhishkariani van Tskhumi Sukhumi scoorden dat seizoen vaker (respectievelijk 40 en 38 keer) maar worden normaal gesproken niet in de ranking opgenomen. [3]
- ↑ Merab Megreladze van Samgoerali Tskaltoebo - 41 goals, Vage Yagmuryan van Ararat Jerevan - 38 goals, Saša Ćirić van Vardar Skopje - 36 goals en Ashot Barsegyan van Banants Kotaik - 34 goals, scoorden allen vaker dan Ally McCoist maar worden niet in de ranglijst genoemd. [4]
- ↑ Musa Kurbanov van Turan Tovuz en Merab Megreladze van FC Zestafoni scoorden respectievelijk 34 en 31 keer maar zijn niet in de ranglijst opgenomen. [5]
- ↑ Er werd in het seizoen 2001/02 geen Bronzen Schoen uitgereikt omdat zowel Henry als Hübner en Trezeguet de Zilveren Schoen wonnen. [6]
- ↑ In 2004/05 werd er geen Zilveren Schoen uitgereikt omdat zowel Henry als Forlán de Gouden Schoen wonnen [7]
- ↑ Er werd geen Bronzen Schoen uitgereikt omdat Drogba en Di Natale beiden de Zilveren Schoen wonnen. [8]
- ↑ Van Nistelrooy mist Gouden Schoen Nu.nl, 17 juni 2007. Gearchiveerd op 1 mei 2023.
- ↑ European Topscorers before 1967/68 Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Gearchiveerd op 22 december 2021.