Gebruiker:JonnaLind/Kladblok
Dit is het persoonlijke kladblok van JonnaLind.
Een kladblok is een subpagina van iemands gebruikerspagina. Het dient als testruimte voor de gebruiker en om nieuwe artikelen of langere toevoegingen aan bestaande pagina's voor te bereiden.
Let op: je kladblok opslaan gaat met de knop 'publiceren'. De pagina wordt daarmee nog niet in de openbare encyclopedie geplaatst en blijft een kladpagina. De kladblokpagina is wel zichtbaar (voor iedereen met wat meer Wikipedia-ervaring) en mag dus geen onoorbare dingen bevatten, zoals auteursrechtschendingen.
Het is, ook in een kladblok, uitdrukkelijk niet toegestaan om zonder toestemming auteursrechtelijk beschermd materiaal van derden te publiceren.
- Enkele handige links
- Andere testplaatsen
TRANSGENERATIONELE TRAUMATISERING
Transgenerationeel trauma is psychisch letsel bij iemand, dat is veroorzaakt door een schokkende gebeurtenis die iemand in een vorige generatie heeft meegemaakt. Het psychotrauma is dus door de direct getraumatiseerden doorgegeven aan hun nakomelingen in volgende generaties.
Collectief of individueel trauma
bewerkenPsychotrauma kan collectief, gedeeld of individueel zijn.
Bij individueel trauma raakt een individu na een schokkende ervaring getraumatiseerd.
Collectief trauma verwijst naar het psychologische en emotionele lijden dat wordt ervaren door een groep mensen na een gedeelde traumatische ervaring zoals met een ramp, oorlog, genocide en massale mensenrechtenschendingen, terroristische aanslag of andere vorm van sociale of politieke onrust. Het trauma treft een hele gemeenschap, samenleving of groep die een culturele identiteit delen (bijvoorbeeld etniciteit, nationaliteit of religieuze identiteit). Collectief trauma is een onderdeel van het collectief geheugen van de groep en van het gedeelde identiteitsgevoel. Historisch trauma is een vorm van collectief trauma, het betreft dan gebeurtenissen in het verleden zoals de slavernij. Dit trauma leidt voor vele opeenvolgende generaties van de bevolkingsgroep tot kwetsbaarheid voor geestelijke en lichamelijke gezondheidsproblemen.[1]. Historisch trauma wordt vaak gebruikt in verband met bijvoorbeeld nazaten van tot slaafgemaakten tijdens de trans-Atlantische slavenhandel[2] en van onderdrukte volkeren in gekoloniseerde Afrikaanse en Aziatische landen.
De beschrijving van collectief dan wel historisch trauma is omstreden in de wetenschap. Er is onenigheid over of een trauma collectief is omdat een groep getroffenen een schokkende gebeurtenis ondergaan, of omdat het cultureel gezien wordt als collectief trauma. Ook over de overdracht is men het niet eens: wordt het overgedragen via communicatie en taal binnen een bevolkingsgroep, of via overdracht binnen families.[3]
Intergenerationeel trauma en transgenerationeel trauma
bewerkenAndere vormen van gedeeld trauma zijn intergenerationeel trauma en transgenerationeel trauma. De twee termen worden vaak door elkaar gebruikt, en hun betekenissen kunnen variëren afhankelijk van de context (zoals binnen de psychologie, sociologie en cultuurwetenschappen). Beide begrippen hebben gemeen, dat ze de overdracht van traumatische effecten van de ene generatie naar de volgende aanduiden, waarbij er sprake is van een blijvende impact van trauma op individuen, families en gemeenschappen. Er zijn echter enkele verschillen tussen de twee begrippen:
- Intergenerationeel trauma richt zich meestal op de overdracht van traumatische effecten tussen twee opeenvolgende generaties, meestal van ouder naar kind. Het benadrukt de directe invloed van trauma op het directe nageslacht en de manieren waarop trauma de ouder-kindrelatie, de dynamiek binnen het gezin en het individuele welzijn binnen die specifieke generatielink kan beïnvloeden.
- Transgenerationeel trauma daarentegen verwijst doorgaans naar de overdracht van traumatische effecten over meerdere generaties binnen families, verder dan alleen het directe nageslacht. Het betekent dat trauma dat wordt ervaren door één generatie impact kan hebben op volgende generaties, zelfs als zij het traumatische evenement zelf niet rechtstreeks hebben meegemaakt. "Transgenerationeel trauma" richt zich vaak op bredere sociale en culturele invloeden die trauma in stand houden via verhalen, gedragingen en systemische factoren.
@BART, hoe zou jij transgenerationeel en historisch trauma aan elkaar relateren? Voor mijn gevoel is transgenerationeel trauma psychopathologie (in een sterkere of mildere graad) en historisch trauma meer een soort maatschappelijke marginalisering als gevolg van maatschappelijk onrecht. of iets in die geest. en dat transgenerationeel eerder binnen families plaatsvinden en historisch trauma binnen sociale groepen groter dan de familie . of is het iets wat nog niet helemaal uitgekristalliseerd is?
Geschiedenis
bewerkenDe bewustwording van de tweedegeneratieproblematiek begon in 1979 met de publicatie van het boek Children of the Holocaust van Helen Epstein. Sindsdien zijn transgenerationele trauma's ook waargenomen bij vele andere groepen. Zij worden onder meer gevonden onder Molukse Nederlanders[4][5] en de Congolese en Rwandese gemeenschap in België; onder kinderen van oorlogsgetroffenen,[6][7][8] vluchtelingen[9] en van overlevenden van huiselijk geweld.[10][11]
Overdracht van trauma tussen generaties
bewerkenEen trauma kan op kan worden doorgegeven via onder andere psychologische, systemische en communicatieve; sociale en sociaal-culturele en biologische mechanismen[12]:
Psychologische, systemische en communicatieve mechanismen
bewerkenDoor het ervaren trauma kan een ouder zijn of haar overtuigingen, copingmechanismen en gedragingen onbewust overgedragen op zijn of haar kinderen door opvoedingsstijlen en familiedynamiek. Dit gebeurt bijvoorbeeld als traumaoverlevenden hun posttraumatische symptomen externaliseren via hun verbale en non-verbale gedrag en herbelevingen van angst en rouw. Kinderen kunnen de effecten van het trauma van hun ouders internaliseren, wat leidt tot het voortduren van inadequate gedragspatronen en copingstrategieën.
Sociale en sociaal-culturele mechanismen
bewerkenTraumatische gebeurtenissen kunnen sociale structuren, culturele praktijken en gemeenschapsbanden verstoren. Deze verstoringen kunnen invloed hebben op opvoedingspraktijken, familierelaties en gemeenschapsdynamiek. Sociale omgevingen die worden gekenmerkt door voortdurende tegenspoed en stress kunnen bijdragen aan de overdracht van trauma tussen generaties.
Biologische mechanismen
bewerkenTrauma kan mogelijk veranderingen veroorzaken in de expressie van genen die betrokken zijn bij stressrespons en emotionele regulatie. Deze genetische veranderingen kunnen erfelijk zijn en daaropvolgende generaties vatbaarder maken voor vergelijkbare psychologische kwetsbaarheden. Bij intergenerationele overdracht worden bijvoorbeeld epigenetische veranderingen (veranderingen in het DNA) doorgegeven van de direct getraumatiseerden aan hun nakomelingen (de tweede generatie). Bij transgenerationele overdracht geven de nakomelingen het trauma vervolgens weer door aan hun nakomelingen (de derde en volgende generaties).[13]
Effecten van intergenerationeel en transgenerationeel trauma
bewerkenDe effecten van intergenerationeel trauma kunnen zich uiten in de vorm van verschillende fysieke, psychische en sociale klachten. Het is echter belangrijk op te merken dat niet alle nazaten van overlevenden van trauma deze effecten zullen ervaren, aangezien veerkracht en andere beschermende factoren hun impact kunnen verzachten.
Klachten
bewerkenIntergenerationeel en transgenerationeel trauma kunnen zich bij de tweede en volgende generaties op verschillende manieren manifesteren, waaronder door een verhoogde kwetsbaarheid voor geestelijke gezondheidsproblemen, middelenmisbruik, relatieproblemen, emotionele ontregeling en lichamelijke gezondheidsproblemen. Vooral problemen bij de interpersoonlijke interactie geven problemen. Bijvoorbeeld ontstaan er gevoelens van wantrouwen, isolement en eenzaamheid.[14].
Nazaten van getraumatiseerden kunnen ook symptomen van een posttraumatische stressstoornis ontwikkelen. Dat kan duiden op een vergaande identificatie met de getraumatiseerde ouder, of de nakomeling kan bijv. PTSS ontwikkelen op basis van de schokkende inhoud van verhalen of door mishandeling door de ouder.[15] Een studie wees uit dat de kinderen van slachtoffers van marteling meer symptomen van angst, depressie, posttraumatische stress, concentratie- en gedragsstoornissen vertoonden dan kinderen van de groep die het specifieke trauma niet had meegemaakt.[16]
Veerkracht
bewerkenEen onderzoek onder Braziliaanse kinderen van overlevenden van de Holocaust resulteerde niet alleen in een model van de transgenerationele overdracht van traumatische ervaringen, maar ook in een model van veerkrachtpatronen die van generatie op generatie kunnen worden overgedragen en binnen generaties kunnen worden ontwikkeld.[17] De veerkrachttheorie geeft aan dat de reactie van individuen en gezinnen op traumatische ervaringen een steeds veranderend proces is, dat zowel blootstelling aan uitdagingen als de ontwikkeling van copingmechanismen inhoudt die helpen bij het vermogen om dergelijke uitdagingen te overwinnen.[18]
Diagnostiek
bewerkenDiagnostiek bij intergenerationeel en transgenerationeel trauma wordt momenteel vooral gedaan in gesprekken, waarbij klachten worden uitgevraagd en waar doorgevraagd wordt in hoeverre klachten verband houden met traumatische gebeurtenissen van ouders. De klachten die passen bij intergenerationeel trauma lopen sterk uiteen. In de diagnostiek kijkt men vooral naar algemene klachten, interpersoonlijke problemen, hechtingsstructuur, persoonlijkheidsstructuur en PTSS-klachten. Voor de groep nakomelingen van Holocaust-overlevers is een diagnostisch tool in ontwikkeling.[19][20]
Behandeling
bewerkenGroepstherapie is een veel gebruikte behandeling van mensen met intergenerationeel of transgenerationeel trauma. <@inez, weet jij een goede bron voor een beschrijving van wat groepstherapie inhoudt bij deze groep?> De groep bestaat uit individuen die vergelijkbare ervaringen hebben. Tijdens groepstherapie bij intergenerationele trauma ligt de nadruk op het creëren van een veilige en ondersteunende omgeving waarin de deelnemers hun ervaringen kunnen delen, begrijpen en verwerken. Daarnaast biedt de groep een setting waarin de leden elkaars spiegel kunnen zijn in het aanleren van interpersoonlijke vaardigheden die gemist zijn doordat ouders getraumatiseerd waren. De therapeut faciliteert de sessies en moedigt deelnemers aan om openlijk te praten over hun emoties, gedachten en reacties op het trauma. De groepstherapie kan verschillende therapeutische technieken omvatten, afhankelijk van de behoeften van de deelnemers. Enkele veelvoorkomende benaderingen zijn:
- Psycho-educatie: Het verstrekken van informatie over intergenerationeel trauma, inclusief de mogelijke oorzaken en gevolgen ervan. Dit helpt de deelnemers om beter inzicht te krijgen in hun eigen situatie en die van anderen in de groep.
- Interpersoonlijke groepstherapie: Gebruik maken van de groepsdynamica om te werken aan interpersoonlijke problemen.
- Verhalen delen: Deelnemers worden aangemoedigd om hun persoonlijke verhalen en ervaringen te delen. Dit helpt bij het opbouwen van verbondenheid, begrip en empathie tussen de groepsleden.
- Emotieregulatie: Het aanleren van vaardigheden om emoties te herkennen, te begrijpen en te beheersen die verband houden met het trauma. Dit omvat mogelijk ademhalingsoefeningen, ontspanningstechnieken en stressmanagementstrategieën.
- Traumaverwerking: Het verkennen en verwerken van de traumatische ervaringen en de gevolgen ervan. Dit kan onder meer het gebruik van narratieve technieken, beeldende therapie, schrijfoefeningen of andere expressieve vormen omvatten.
- Herstel van het familie- en ondersteuningssysteem: Het onderzoeken van de impact van intergenerationeel trauma op relaties binnen de familie en het zoeken naar manieren om gezonde ondersteuningssystemen op te bouwen.
De groepstherapie kan worden aangevuld met evidence based traumatherapie op individuele basis, zoals[21]
- BEPP (Beknopte Eclectische Psychotherapie voor PTSS)
- NET (Narratieve Exposure Therapie)
- EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing)
Er zijn echter specifieke componenten van transgenerationeel trauma die direct moeten worden aangepakt, afgezien van de gekozen therapie. Omdat transgenerationeel trauma vooral wordt overgedragen binnen de relatie tussen ouder of verzorger en kind, moet de behandeling zich richten op de interpersoonlijke patronen van de cliënt. Een effectieve behandeling richt zich ook op het verkennen, ontwikkelen en behouden van de factoren die de negatieve impact van het trauma kunnen verminderen. Dit is bijvoorbeeld het bevorderen van een veilige hechting tussen ouder of verzorger en kind, en toegang tot verschillende bronnen van ondersteuning (dat wil zeggen familie, leeftijdsgenoten, gemeenschap).<ref name="pmid30556334" />[22]
Een behandelmodel dat de ouder-kindrelatie centraal stelt, is het Intergenerational Trauma Treatment Model. Dit model bevat verschillende kenmerken van empirisch ondersteunde behandelmethoden, zoals blootstelling aan trauma, cognitieve verwerking en herkadering, stressmanagement en oudereducatie. Het besteedt specifieke aandacht aan de intergenerationele aard van de traumatische ervaringen en richt zich op het vermogen van de ouder of verzorger om te reageren op de traumatische ervaringen van een kind.[23]
In complexere gevallen van transgenerationeel trauma kan het Transgenerational Trauma and Resilience Genogram (TTRG) helpen om de impact van het trauma beter te begrijpen en te beoordelen. Het TTRG richt zich op de componenten die bijdragen aan het in stand houden van het trauma, door een systeemgerichte kijk op trauma en aandacht voor specifieke sociaal-politieke problemen. Het TTRG brengt het gezin in kaart en identificeert degenen die een trauma hebben meegemaakt en hun ervaring, evenals de relaties tussen individuen en hun patronen.[24] Door dit proces kunnen de oorsprong van iemands transgenerationele trauma en de factoren die dat in stand houden beter worden beoordeeld, wat bijdraagt aan een meer omvattende visie op de behandeling.
Behalve de beschreven therapieën zijn verschillende hulpmiddelen en technieken nuttig om de effecten van transgenerationeel trauma aan het licht te brengen en de psychologische impact ervan te verminderen. De Transgenerational Script Questionnaire (TSQ) wordt bijvoorbeeld gebruikt als een aanvulling op psychotherapie om het bewustzijn van zowel het interne als het externe familiesysteem te helpen ontwikkelen. De TSQ richt zich op transgenerationele scripts, dit zijn onbewuste systemische patronen die blijven bestaan in gezinnen en groepen en worden bestendigd door emoties, overtuigingen en gedragingen. Deze scripts worden gebruikt om de impliciete en expliciete percepties van een cliënt over hun gezinsdynamiek en -systeem te onderzoeken. Door de TSQ te gebruiken kan de therapeut de cliënt begeleiden om de ervaringen van hun voorouders te onderscheiden van die van henzelf.[25][26]
Bij de behandeling van personen met een transgenerationeel trauma is het van cruciaal belang rekening te houden met hoe culturele factoren van invloed zijn op de ontvangst en perceptie van de behandeling. Hoewel de mechanismen waardoor transgenerationeel trauma wordt veroorzaakt in verschillende culturen consistent zijn, zijn er variaties in het belang van de sociaal-culturele factoren die de effecten van het trauma kunnen verergeren.[27] Bovendien moeten therapeuten een cultureel-responsief perspectief hebben in de therapie die ze kiezen. Het is absoluut noodzakelijk dat zij zich concentreren op het scheppen van vertrouwen en veiligheid binnen de therapeutische relatie, aangezien minderheidsgroepen met een transgenerationeel trauma een aanzienlijk wantrouwen kunnen hebben binnen interpersoonlijke interacties en jegens grotere organisaties of instellingen.<ref name="pmid30556334" />
Behandelcentra
bewerkenEen toonaangevend behandelcentrum in Nederland is ARQ Centrum'45, onderdeel van ARQ Nationaal Psychotraumacentrum, een landelijk expertisecentrum voor traumagerelateerde klachten en posttraumatische stressstoornissen. Ook het Sinai Centrum biedt naast behandelingen van andere psychiatrische problemen ook traumabehandelingen aan. De twee centra behandelen psychotrauma's die veroorzaakt zijn door oorlog, ander geweld of in de vroege jeugd, in het bijzonder van slachtoffers van de tweede, derde en vierde generatie. Daaronder zijn kinderen van Joodse en Indische oorlogsgetroffenen, verzetsdeelnemers, kinderen van al dan niet vrijwillig collaborerende ouders, en asielzoekers en vluchtelingen.
Zie ook
bewerken- Bron
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Transgenerational trauma op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- Literatuur (keuze)
- Bessel van der Kolk: Traumasporen. Het herstel van lichaam, brein en geest na overweldigende ervaringen. Eeserveen, Uitgeverij Mens! 2016. 6e druk 2020: ISBN 978-94-6316-031-5
- Bedijk, A. (2003). Aanwezig verleden. Naoorlogse problematiek bij kinderen van getraumatiseerde ouders. S.n.
- Begemann, F. (2007) Intergenerationele traumatisering; geweld, gezin en kinderen. In Petra G.H. Aarts & Wim D. Visser (red.), Trauma: diagnostiek en behandeling (pp.525-537). Houten: Bohn Stafleu Van Loghu.
- (en) Danieli, Y. (ed.) (1998). International handbook of multigenerational legacies of trauma. New York: Plenum Press.
- Dashorst, P. (2009). Kinderen van ouders met traumatische ervaringen, hoe gaat het met ze?. Kombi Nieuwsbrief, 43, 7-12.
- Dijkstra, S. (2020). Repareren aan en tussen generaties. Intergenerationeel trauma. PsychoSociaal Digitaal (2): 56-61.
- (en) Flanagan, N., et al. (2020). Crossing borders: a systematic review identifying potential mechanisms of intergenerational trauma transmission in asylum-seeking and refugee families. European Journal of Psychotraumatology 11(1): 1790283. DOI: 10.1080/20008198.2020.1790283
- (en) Langer P. C. Dymczyk A. Brehm A. & Ronel J. (2023). Transgenerational Transmission of Trauma. In: Trauma concepts in research and practice: An Overview (pp. 23-28). Wiesbaden: Springer Fachmedien Wiesbaden. DOI: 10.1007/978-3-658-40484-0_5
- (en) Langer, P. C., Dymczyk, A., Brehm, A., & Ronel, J. (2023). Concepts of Collective Traumatization. In: Trauma concepts in research and practice: An Overview (pp. 29-34). Wiesbaden: Springer Fachmedien Wiesbaden. DOI: 10.1007/978-3-658-40484-0_6
- (en) Lehrner, A. and R. Yehuda (2018). Trauma across generations and paths to adaptation and resilience. Psychological trauma: theory, research, practice, and policy 10 (1): 22. DOI: 10.1037/tra0000302
- (en) Sangalang, C. C. and C. Vang (2017). Intergenerational Trauma in Refugee Families: A Systematic Review. Journal of immigrant and minority health 19 (3): 745-754. DOI: 10.1007/s10903-016-0499-7
- Steketee, M. (2017). De olifant in de (kinder)kamer. Intergenerationele overdracht van geweld in gezinnen: hoe doorbreken we de cirkel.
- Referenties
- ↑ (en) Gone, Joseph (2014). Colonial Genocide in Indigenous North America. Duke University Press, 273–291. ISBN 9780822376149.
- ↑ Fleur de Weerd, Ianthe Sahadat en Elsbeth Stoker, Emiliano de Witt - Wie zijn mijn voorouders?. volkskrant.nl. Geraadpleegd op 25 december 2022.
- ↑ (en) Langer, Phil C. (2023). Concepts of Collective Traumatization. Springer Fachmedien Wiesbaden, Wiesbaden, 29–34. ISBN 978-3-658-40483-3.
- ↑ Ismay Gijsen, Hoe de oorlog wordt doorgegeven: “Net als mijn oma en moeder kreeg ik op mijn zestiende last van extreme angsten”. npo3.nl (12 augustus 2021). Geraadpleegd op 26 december 2022.
- ↑ Psycholoog Bram Latumahina behandelt veel cliënten met intergenerationeel trauma: ‘Ze komen specifiek naar mij toe’. meerdanbabipangang.nl. Geraadpleegd op 25 december 2022.
- ↑ (en) (9 augustus 2019). Intergenerational transmission of war-related trauma assessed 40 years after exposure. Annals of General Psychiatry 18 (1): 14. PMID: 31413722. PMC: 6688296. DOI:10.1186/s12991-019-0238-2.
- ↑ Transgenerationele traumatisering: klachten bij kinderen van oorlogsgetroffenen. psychotraumanet. Geraadpleegd op 25 december 2022.
- ↑ Onno Sinke, Niet getekend, wel geraakt: De intergenerationele overdracht van WOII-trauma's. psychotraumanet (2017). Geraadpleegd op 25 december 2022.
- ↑ (en) (Juni 2017). Intergenerational Trauma in Refugee Families: A Systematic Review. Journal of Immigrant and Minority Health 19 (3): 745–754. PMID: 27659490. PMC: 5362358. DOI:10.1007/s10903-016-0499-7.
- ↑ (en) (November 2001). Intergenerational transmission of abuse: a two-generational prospective study of an at-risk sample. Child Abuse & Neglect 25 (11): 1439–61. PMID: 11766010. DOI:10.1016/S0145-2134(01)00286-1.
- ↑ Tatjana Almuli, Toen schrijver Tatjana Almuli (31) van ‘intergenerationeel trauma’ hoorde, viel alles op z’n plek (27 augustus 2022). Geraadpleegd op 25 december 2022.
- ↑ (en) Langer, Phil C. (2023). Transgenerational Transmission of Trauma. Springer Fachmedien Wiesbaden, Wiesbaden, 23–28. ISBN 978-3-658-40483-3.
- ↑ (en) Stenz, Ludwig (2018). Intergenerational Transmission of DNA Methylation Signatures Associated with Early Life Stress. Current Genomics 19 (8): 665–675. PMID: 30532646. PMC: 6225454. DOI:10.2174/1389202919666171229145656.
- ↑ (en) (2009). Transgenerational Trauma and Child Sexual Abuse: Reconceptualizing Cases Involving Young Survivors of CSA. Journal of Mental Health Counseling 31 (1): 22–33. DOI:10.17744/mehc.31.1.u72580m253524811.
- ↑ (en) Dashorst, Patricia, Mooren, Trudy M., Kleber, Rolf J., de Jong, Peter J., Huntjens, Rafaele J. C. (31 december 2019). Intergenerational consequences of the Holocaust on offspring mental health: a systematic review of associated factors and mechanisms. European Journal of Psychotraumatology 10 (1). ISSN:2000-8066. PMID: 31497262. PMC: PMC6720013. DOI:10.1080/20008198.2019.1654065.
- ↑ (en) (1 januari 2005). Children in families of torture victims: transgenerational transmission of parents' traumatic experiences to their children. International Journal of Social Welfare 14 (1): 23–32. DOI:10.1111/j.1468-2397.2005.00336.x.
- ↑ (en) (September 2012). Transgenerational transmission of trauma and resilience: a qualitative study with Brazilian offspring of Holocaust survivors. BMC Psychiatry 12: 134. PMID: 22943578. PMC: 3500267. DOI:10.1186/1471-244X-12-134.
- ↑ (en) (2002). A Family Resilience Framework: Innovative Practice Applications. Family Relations 51 (2): 130–137. DOI:10.1111/j.1741-3729.2002.00130.x.
- ↑ (en) Danieli, Yael, Norris, Fran H., Lindert, Jutta, Paisner, Vera, Kronenberg, Sefi (2015-05). The Danieli Inventory of Multigenerational Legacies of Trauma, Part II: Reparative Adaptational Impacts.. American Journal of Orthopsychiatry 85 (3): 229–237. ISSN:1939-0025. DOI:10.1037/ort0000055.
- ↑ (en) Danieli, Yael (30-03-2023). Multigenerational Legacies of Trauma. Psychosomatic Medicine and General Practice 8
- ↑ Alle behandelingen | ARQ. arq.org. Geraadpleegd op 21 juni 2023.
- ↑ (en) Lotem Giladi en S. Terece (2013). Protective factors for intergenerational transmission of trauma among second and third generation Holocaust survivors.. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and Policy 5 (4): 384–391. ISSN:1942-969X. DOI:10.1037/a0028455.
- ↑ (en) Scott, Katreena L. (2008). Promising directions for the treatment of complex childhood trauma: The Intergenerational Trauma Treatment Model.. The Journal of Behavior Analysis of Offender and Victim Treatment and Prevention 1 (3): 273–283. ISSN:2155-8655. DOI:10.1037/h0100449.
- ↑ (en) (1 december 2013). The transgenerational trauma and resilience genogram. Counselling Psychology Quarterly 26 (3–4): 386–405. DOI:10.1080/09515070.2013.820172.
- ↑ (en) Fornaro, Antonella (2 oktober 2019). In Search of Transgenerational Footprints: The Transgenerational Script Questionnaire. Transactional Analysis Journal 49 (4): 308–323. ISSN:0362-1537. DOI:10.1080/03621537.2019.1650231.
- ↑ (en) Gayol, Gloria Noriega (2 oktober 2019). Untangling the Family Tree: Using the Transgenerational Script Questionnaire in the Psychotherapy of Transgenerational Trauma. Transactional Analysis Journal 49 (4): 279–291. ISSN:0362-1537. DOI:10.1080/03621537.2019.1650235.
- ↑ (en) Sirikantraporn, Skultip (2 juli 2016). Introduction: Multicultural Perspectives of Intergenerational Transmission of Trauma. Journal of Aggression, Maltreatment & Trauma 25 (6): 559–560. ISSN:1092-6771. DOI:10.1080/10926771.2016.1194941.