Gebruiker:Sidallum/plagiaat

Volgens mij is er een goed gesprek nodig over hoe om te gaan met teksten van anderen. Op dat gesprek bereid ik mij voor. Daartoe zocht ik relevante teksten op. Deze zette ik op mijn eigen computer. Daar bestudeer ik ze. Voorlopige conclusies zal ik hier plaatsen. Eerder deed ik die voorbereiding in deze semi-openbaarheid, maar dit werd gezien als onjuist gebruik van teksten van anderen. Sidallum (overleg) 10 nov 2015 09:50 (CET)

Gulden regels

In de gulden regels staat: "* Maak uw eigen werk. Pleeg geen plagiaat. Het gebruik van kopieën van andere pagina's zonder toestemming brengt Wikipedia in juridische problemen."

Een verfijning hier zou op zijn plaats zijn.

"* Maak uw eigen werk. Het overnemen van werk waar auteursrechten op berusten kan Wikipedia in juridische problemen brengen."

Wikipedia:Auteursrechten#Als iemand vrijgegeven tekst publiceert op Wikipedia

Deze tekst is cruciaal voor deze discussie. Daarom hier integraal overgenomen.

De huidige tekst

Als iemand vrijgegeven tekst publiceert op Wikipedia

Het is (voor de Nederlandse wet) strafbaar om u voor te doen als oorspronkelijke auteur van tekst die u niet zelf geschreven heeft (plagiaat). (Een in de kantlijn geschreven opmerking luidt: Er is nog geen jurisprudentie met betrekking tot vrijgegeven/niet meer beschermde tekst, met andere woorden: de wet is nog niet in de praktijk getoetst) Als u tekst kopieert die is vrijgegeven door de oorspronkelijke auteur(s) of waarop geen auteursrechten meer rusten, vermeld dit dan expliciet in het betreffende artikel. Het wordt door de gemeenschap als onwenselijk gezien om te volstaan met een eenvoudige vermelding van de bron, hiermee kan namelijk onterecht de indruk gewekt worden dat de tekst zelf geschreven is in plaats van gekopieerd. Dit kan op verschillende manieren bijvoorbeeld - door naast het vermelden van de bron - in te springen in de tekst en een bladzijdenummer onderaan de pagina te vermelden.

Bekijk ook of de tekst voldoende relevant is om in het artikel vermeld te worden. Zorg dat je de teksten correct overneemt en niet zodanig aanpast dat de oorspronkelijke essentie, bedoeling en context verloren gaat. In het geval dat het niet om een citaat gaat dient de gekopieerde tekst op een encyclopedische wijze geschreven te zijn en geen (ongeclauseerde) verouderde inzichten te bieden.

Relevante regels

Auteurswet Artikel 45o

   Hij die een niet eerder uitgegeven werk voor de eerste maal rechtmatig openbaar maakt na het verstrijken van de duur van het auteursrecht, geniet het in artikel 1 genoemde uitsluitende recht.
   Het in het eerste lid genoemde recht vervalt door verloop van 25 jaren, te rekenen van de 1e januari van het jaar, volgende op dat, waarin de eerste openbaarmaking van dat werk rechtmatig heeft plaatsgehad.
   Het in het eerste lid en in het tweede lid bepaalde geldt tevens voor niet eerder uitgegeven werken die nooit door het auteursrecht zijn beschermd en waarvan de maker meer dan 70 jaren geleden is overleden.

Wetboek van strafrecht art 326 b

Met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vijfde categorie wordt gestraft:

   1°. hij die op of in een werk van letterkunde, wetenschap, kunst of nijverheid valselijk enige naam of enig teken plaatst, of de echte naam of het echte teken vervalst, met het oogmerk om daardoor aannemelijk te maken, dat dat werk zou zijn van de hand van degene wiens naam of teken hij daarop of daarin aanbracht;

   2°. hij die opzettelijk een werk van letterkunde, wetenschap, kunst of nijverheid, waarop of waarin valselijk enige naam of enig teken is geplaatst, of de echte naam of het echte teken is vervalst, verkoopt, te koop aanbiedt, aflevert, ten verkoop in voorraad heeft of binnen het Rijk in Europa invoert, als ware dat werk van de hand van degene wiens naam of teken daarop of daarin valselijk is aangebracht.

Noot Engelfriet

Plagiaat is het letterlijk overnemen van (delen van) andermans werk zonder fatsoenlijke bronvermelding. Dit is meestal inbreuk op het auteursrecht, en wordt algemeen gezien als fraude.

Hergebruik van andermans werk is meestal inbreuk op het auteursrecht. Er zijn uitzonderingen, zoals bijvoorbeeld het citaatrecht, dat toestaat om delen van andermans werk over te nemen. En als het auteursrecht verlopen is, mag je natuurlijk gebruiken wat je wilt. Maar wat nooit mag, is doen alsof je andermans werk eigenlijk zelf hebt gemaakt of bedacht. Dat heet plagiaat: overnemen zonder fatsoenlijke bronvermelding. Ook parafraseren, in je eigen woorden weergeven van andermans werk, wordt vaak als plagiaat gezien als er geen bron bij vermeld staat. Je moet dus altijd duidelijk je eigen bijdragen scheiden van die van anderen.

Vragen

In deze tekst wordt gesteld: "Het wordt door de gemeenschap als onwenselijk gezien om te volstaan met een eenvoudige vermelding van de bron, hiermee kan namelijk onterecht de indruk gewekt worden dat de tekst zelf geschreven is in plaats van gekopieerd."

Dit is het cruciale punt. Het klinkt alsof de Wikipedia-gemeenschap originele teksten van haar medewerkers verwacht. Is dat werkelijk zo? Als dat zo is, zou ik graag willen weten wat hiervoor het motief is. Het motief kan niet liggen in het doel van de gemeenschap - een encyclopedie maken - volgens mij.

Voorstel tekst

Het is (voor de Nederlandse wet) strafbaar om u voor te doen als oorspronkelijke auteur van tekst die u niet zelf geschreven heeft (plagiaat). (Een in de kantlijn geschreven opmerking luidt: Er is nog geen jurisprudentie met betrekking tot vrijgegeven/niet meer beschermde tekst, met andere woorden: de wet is nog niet in de praktijk getoetst) Als u tekst kopieert die is vrijgegeven door de oorspronkelijke auteur(s) of waarop geen auteursrechten meer rusten, vermeld dit dan expliciet in het betreffende artikel. Dit kan op verschillende manieren bijvoorbeeld - door naast het vermelden van de bron - in te springen in de tekst en een bladzijdenummer onderaan de pagina te vermelden. Het wordt door de gemeenschap als onwenselijk gezien om te volstaan met een eenvoudige vermelding van de bron, hiermee kan namelijk onterecht de indruk gewekt worden dat de tekst zelf geschreven is in plaats van gekopieerd.

Bekijk ook of de tekst voldoende relevant is om in het artikel vermeld te worden. Zorg dat je de teksten correct overneemt en niet zodanig aanpast dat de oorspronkelijke essentie, bedoeling en context verloren gaat. In het geval dat het niet om een citaat gaat dient de gekopieerde tekst op een encyclopedische wijze geschreven te zijn en geen (ongeclauseerde) verouderde inzichten te bieden.

Wikipedia:Bronvermelding

Hier staat: Bronvermelding speelt in een aantal gevallen een belangrijke rol. Bij het gebruik van citaten is bronvermelding wettelijk verplicht. Bij het nagaan van beschuldigingen van plagiaat, smaad of laster kan bronvermelding uitkomst bieden over de herkomst van de informatie."

Voorstel tot wijziging: Bronvermelding speelt in een aantal gevallen een belangrijke rol. Bij het gebruik van citaten uit auteursrechtelijk beschermd werk, is bronvermelding wettelijk verplicht. Bij het nagaan van beschuldigingen van smaad of laster kan bronvermelding uitkomst bieden over de herkomst van de informatie. Als er een bron is vermeld kan er geen sprake zijn van plagiaat.