Hakka (taal)

taal
(Doorverwezen vanaf Hakka-taal)

Hakka (Chinees: 客家话) is een gesproken variant van de Chinese talen, die vooral in het zuiden van China, op Taiwan en op Hainan wordt gesproken. Verder zijn er ook veel Hakkasprekers in het zuidoosten van Azië. De taal wordt voornamelijk gesproken door de Hakka. Hakka is niet verstaanbaar voor mensen die alleen het Mandarijn spreken en andersom.

Hakka
Hakka
Verspreidingsgebied spreektaal Hakka
Naam (taalvarianten)
Vereenvoudigd 客家话
Traditioneel 客家話
Pinyin Kèjiāhuà
Jyutping (Standaardkantonees) haak3 gaa1 waa6
Zhuyin ㄎㄜˋ ㄐ一ㄚˉ ㄏㄨㄚˋ
Standaardkantonees IPA: [ haːk kaː waː ]
HK-romanisatie (Standaardkantonees) Hak Ka Wah
Yale (Standaardkantonees) haak3 ga1 wa6
Dapenghua IPA: [ haːk kaː waː ]
Bao'an-Hakka hak7 ga1 wa3
Hongkong-Hakka hak7 ga1 wa5/Haak Kaa Waa
Dongguanhua hak7 ga1 wa3
Meixianhua hak2 ga1 wa5
Taiwan-Hakka Hak-kâ-fa
Peng'im (Chaozhouhua) ket4 ue7 客話
Minnanyu Kheh-oē 客話
Shanghainees [kʰaʔ ʨiɑ E u] 客家闲话
Gan Khak-ka-ua
Andere benamingen Kehua 客話
Tuguangdonghua 土廣東話

Door migratie vanuit het oorspronkelijk taalgebied in Azië naar andere werelddelen zijn er thans over de gehele wereld verspreid ongeveer 34 miljoen mensen die de taal als moedertaal hebben. Het Hakka wordt ook gesproken door Surinamers van Chinese afkomst.

Er bestaan honderden soorten Hakka, de taal verschilt per provincie en streek. Taiwan-Hakka is soms moeilijk verstaanbaar voor sprekers van het Hongkong-Hakka. Dit geldt ook andersom.

Hakka is een van de acht belangrijkste Chinese talen. Hakka kan geschreven worden in het Chinees met een tiental aparte Chinese karakters en in het Latijnse alfabet (Taiwan Hak-kâ-fa)

In sommige films en televisieseries wordt af en toe wat Hakka gesproken. In de film "Bakery Amour" ("爱情白面包") zijn er korte stukjes waar men Hongkong-Hakka spreekt. In televisieseries uit Hongkong wordt Hakka gesproken in sommige stukken die zich afspelen in de New Territories.

Soorten dialecten

bewerken

75% van de Hakka spreekt een van de Hakka-dialecten hieronder.

andere Hakka-dialecten zijn:

Op Taiwan wordt door de Hakka het Taiwan-Hakka gesproken, dat voor de Hakka op het vasteland van China meestal onverstaanbaar is.

Gebruik

bewerken

Bijna alle Hakka op de wereld spreken een Hakkadialect. Vele karaokeliedjes uit Maleisië zijn gezongen in het Zuidoost-Aziatische Hakka dialect. Het Zuidoost-Aziatische Hakka lijkt heel erg op het dialect Dapeng. Het Taiwan-Hakka is te horen op de Taiwanese televisiezender Hakka TV en soms ook op TTV uit Los Angeles, Verenigde Staten.

Woordenboek en grammatica

bewerken
  • (nl) Simon Hartwich Schaank (1897). Het Loeh-foeng-dialect. E.J. Brill, BOEKHANDEL EN DRUKKERIJ VOORHEEN E. J. BRILL LEIDEN, pp. 226. Geraadpleegd op 1 maart 2012.