Stellerzeekoe

Stellerzeekoe; Status: Uitgestorven (1768) (2016)
Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Chordata (Chordadieren)
Klasse:	Mammalia (Zoogdieren)
Orde:	Sirenia (Zeekoeien)
Familie:	Dugongidae (Doejongs)
Geslacht:	Hydrodamalis (Stellerzeekoe), 1799
Soort
	Hydrodamalis gigas; (Zimmermann, 1780); Originele combinatie; Manati gigas
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Stellerzeekoe op Wikispecies
	(en) World Register of Marine Species
Portaal	Biologie ; Zoogdieren

De stellerzeekoe (Hydrodamalis gigas) was een zeer groot zeezoogdier dat in 1741 werd ontdekt door Europeanen. Door de intense bejaging die volgde is het dier in 1768 uitgestorven. De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1780 gepubliceerd door Eberhard August Wilhelm von Zimmermann.^[2]^[3] De soort bestond al in de ijstijd. Ze behoorde tot de familie van de doejongs.

Ontdekking

De Komandorski-eilanden in Siberië werden in 1741 ontdekt door de Deen Vitus Bering. Hij had de opdracht van de Russische tsaar om de later naar hem genoemde Beringzee te verkennen. Toen zijn schip de eilanden aandeed, bleken daar ongeveer 2000 zeer grote zeekoeien te leven. Scheepsarts en bioloog Georg Wilhelm Steller, Duitser van geboorte, heeft het dier beschreven.

Beschrijving

Het dier was tussen de 8 en 10 meter lang en woog ongeveer vier ton. De afmeting was mogelijk een aanpassing aan het koude klimaat. De stellerzeekoe had een dikke, schorsachtige huid. Hij had geen brede ribben zoals doejongs, wel een speklaag. Het dier zwom rustig aan het wateroppervlak want het had te veel drijfvermogen om te kunnen duiken.

Omdat het dier na zijn jeugd zijn tanden verloor, at hij algen en wieren. Zijn rug stak bij het eten boven het water uit en zijn kop kwam om de 4 à 5 minuten boven om adem te halen.

Collecties

Wereldwijd bestaan er ongeveer 20 skeletten en twee stukjes huid van de stellerzeekoe. Een stukje ligt in het zoölogisch museum van Sint-Petersburg, het ander in het Überseemuseum in Bremen. Skeletten zijn onder andere te zien in de natuurhistorische musea van Parijs, Londen, Dresden, Braunschweig en Wenen. Daarnaast zijn er musea die afgietsels en reconstructies tentoonstellen.

Afbeeldingen

Skelet van een stellerzeekoe (Muséum national d'histoire naturelle, Paris)

Schedel van een stellerzeekoe

Bronnen, noten en/of referenties

↑ (en) Stellerzeekoe op de IUCN Red List of Threatened Species.
↑ Shoshani, J. (2005). "Order Sirenia". In Wilson, D.E.; Reeder, D.M (eds.) Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3rd ed.). Johns Hopkins University Press. p. 92. ISBN 978-0-8018-8221-0.
↑ Mammal Diversity Database (2023). Hydrodamalis gigas (E. A. W. Zimmermann, 1780). Mammal Diversity Database (Version 1.11). DOI: 10.5281/zenodo.7830771. Geraadpleegd op 13-07-2023.

[IUCN-1] (en) Stellerzeekoe op de IUCN Red List of Threatened Species.

[MSW3-2] Shoshani, J. (2005). "Order Sirenia". In Wilson, D.E.; Reeder, D.M (eds.) Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3rd ed.). Johns Hopkins University Press. p. 92. ISBN 978-0-8018-8221-0.

[MDD-3] Mammal Diversity Database (2023). Hydrodamalis gigas (E. A. W. Zimmermann, 1780). Mammal Diversity Database (Version 1.11). DOI: 10.5281/zenodo.7830771. Geraadpleegd op 13-07-2023.

[2]

[3]

[1]