Oost-Vlaanderen

provincie in Vlaanderen, België
(Doorverwezen vanaf Oost-Vlaamse)

De provincie Oost-Vlaanderen (Frans: Flandre-Orientale) is een van de tien provincies van België en ligt in het Vlaams Gewest. Zij grenst in het westen aan de provincie West-Vlaanderen, in het noorden aan de Nederlandse provincie Zeeland met Zeeuws-Vlaanderen, in het oosten aan de provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant, en in het zuiden aan het Waalse Henegouwen. Zij ligt dus niet in het oosten van de huidige Belgische deelstaat Vlaanderen die pas na 1830 ontstond.

Oost-Vlaanderen
Provincie van België Vlag van België
Locatie van de provincie Oost-Vlaanderen
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Hoofdstad Vlag Gent Gent
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
3.007,05 km² (2022)
70,91%
13,23%
15,86%
Coördinaten 51°NB, 4°OL
Bevolking (Bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
1.572.002 (01/01/2024)
49,46%
50,54%
522,77 inw./km²
Leeftijdsopbouw
– 0-17 jaar
– 18-64 jaar
– 65 jaar en ouder
(01/01/2024)
19,25%
60,07%
20,67%
Buitenlanders 8,81% (01/01/2024)
Politiek
Gouverneur Carina Van Cauter
Coalitie N-VA
CD&V
Groen
Economie
Gemiddeld inkomen 22.073 euro/inw. (2021)
Werkloosheidsgraad 5,96% (jan. 2019)
Overige informatie
NIS-code 40000
ISO 3166 BE-VOV
Website http://www.oost-vlaanderen.be
Portaal  Portaalicoon   België
Uitzicht op Gent vanop de Sint-Michielsbrug.
Het Belfort van Aalst
De Grote Markt in Sint-Niklaas in het Waasland
Het Stadhuis met belfort van Dendermonde
Het voormalig postgebouw van Lokeren en de Durme in de Durmevallei
Het Stadhuis van Oudenaarde
De Muur van Geraardsbergen met op de top de Kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Oudenberg
Het Meetjeslands krekengebied in het Meetjesland
De heuvels van de Vlaamse Ardennen
Het Kasteel van Ooidonk in de Leiestreek

Toponymie

bewerken

Het toponiem Oost-Vlaanderen bestaat uit twee delen, namelijk "oost" en "Vlaanderen".

Een pagus is een gouw. Het was een soort (klein) graafschap. Iets kleiner dan een arrondissement, maar groter dan een kanton. De Latijnse toenaam Flandrensis verwijst naar het kenmerkende schorre en slib van de streek.
Pagus Flandrensis was een kustgebied met grote getijdengeulen en groene schorren waarin schapenboeren leefden, al dan niet op terpen.[1] Het gebied strekte zich uit rond Brugge tussen de IJzer en het Zwin en ontwikkelde zich in de volgende eeuwen tot het belangrijke Graafschap Vlaanderen.

Geschiedenis

bewerken
  Zie Geschiedenis van Vlaanderen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Het was het vroegere gebied van de Menapiërs, wier territorium toentertijd nog gelegen was aan de Noordzee. Het gebied tussen Schelde en Dender behoorde echter tot het land der Nerviërs. De Nerviërs woonden tussen de Schelde en de Dijle waar uit de Brabantgouw het landgraafschap Brabant zou ontstaan.

Bij de verdeling van het Frankische Rijk in de 9e eeuw kwam het gebied ten westen van de Schelde aan West-Francië, terwijl de gouw Brabant, ten oosten van de Schelde, Lotharingisch werd. Na de verdeling van Lotharingen kwam de volledige gouw Brabant aan Oost-Francië. Eind 10e eeuw begon de graaf van Vlaanderen Boudewijn IV het land tussen Schelde en Dender te veroveren. Zo ontstond onder Boudewijn V in de 11e eeuw Rijks-Vlaanderen.

In 1795 werd, na de veroveringen door Frankrijk, het Scheldedepartement (Escaut) gevormd. Na de geallieerde bevrijding van 1815 werd dit de basis van de Nederlandse provincie Oost-Vlaanderen, waarvan echter Zeeuws-Vlaanderen, dat ook tot dit departement behoorde, weer werd afgescheiden en toegevoegd aan de provincie Zeeland. In 1830 werd dit de Belgische provincie Oost-Vlaanderen. Tot halfweg de 19e eeuw was Oost-Vlaanderen naar inwonertal de grootste provincie, daarna voorbijgestoken door het toenmalige Brabant, en Antwerpen en tijdelijk ook door Henegouwen.

In 1923 werden de gemeenten Burcht en Zwijndrecht overgeheveld naar de provincie Antwerpen.[2] In 1963 werden bij vastlegging van de taalgrens de dorpen Oroir, Amengijs en Rozenzaken overgeheveld naar de provincie Henegouwen. In 2023 werd de gemeentefusie tussen Beveren en Kruibeke (beide Oost-Vlaanderen) en de Antwerpse gemeente Zwijndrecht goedgekeurd; vanaf 2025 wordt die laatste terug bij Oost-Vlaanderen gevoegd.

Geografie

bewerken

Topografie

bewerken

Hydrografie

bewerken
 
De Schelde bij Oudenaarde
 
De Leie bij Sint-Martens-Latem

De Leie komt de provincie binnen vanuit Sint-Eloois-Vijve. Vervolgens meandert (omwille van de geringe bodemhelling) ze langs Olsene, Oeselgem, Gottem, Zulte, Baarle, Machelen, Deinze, Drongen, Astene, Sint-Martens-Leerne, Sint-Martens-Latem, Sint-Denijs-Westrem en ten slotte Gent alwaar ze eveneens in de Schelde afwatert.

De Zuidlede, een rivier die heden ten dage dienst doet als kanaal, vormt een verbinding tussen de Durme te Daknam (bij Lokeren) en de Moervaart te Mendonk. Ook de loop van die Durme (ook wel Kale genoemd) is door de geschiedenis sterk gewijzigd. Oorspronkelijk kwam ze vanuit Aalter de provincie binnen, stroomde vervolgens langs Zomergem en vervolgens oostwaarts tot in Vinderhoute. Daar voegde de Poekebeek, komende vanuit Tielt, zich bij de Durme. Vervolgens stroomde de rivier dan verder noordoostwaarts richting Wondelgem, Langerbrugge, Rodenhuize en Mendonk. Daarna opnieuw oostwaarts doorheen de Moervaartdepressie en zuidwaarts naar Lokeren om via de huidige loop van de Durme in de Schelde uit te monden te Temse. De Brugse Vaart, de Lieve, het Kanaal Gent-Terneuzen en het Schipdonkkanaal hebben de vroegere situatie onherkenbaar veranderd. Aan haar oevers liggen verder ook nog Tielrode en Waasmunster.

De Molenbeek, die ontspringt in Godveerdegem (bij Zottegem), stroomt vervolgens over het grondgebied van Grotenberge, Herzele, Sint-Lievens-Esse, Woubrechtegem, Ressegem, Heldergem, Kerksken, Haaltert, Aaigem, Mere, Erpe, Aalst en Hofstade alwaar ze uitmondt in de Dender. Ze heeft een lengte van ongeveer 25 kilometer. De Dender geeft haar naam aan de Denderstreek en komt vanuit Henegouwen de provincie binnen te Groten-Buisemont, passeert vervolgens de plaatsen Overboelare, Geraardsbergen, Schendelbeke, Idegem, Grimminge, Zandbergen, Hemelrijk, Appelterre-Eichem, Ninove, Okegem, Iddergem, Denderleeuw, Welle, Erembodegem, Aalst, Hofstade, Herdersem, Wieze, Mespelare, Denderbelle, Oudegem om ten slotte in Dendermonde (zoals het toponiem doet vermoeden) uit te monden in de Schelde. Buiten het provinciaal territorium voegt ook de Mark zich bij de Dender. Aan haar oevers ligt het Oost-Vlaamse dorp Viane (bij Geraardsbergen).

De Schelde zelf ten slotte komt de provincie binnen nabij Berchem om vervolgens doorheen gans de provincie te meanderen. Aan haar oevers liggen de plaatsen Melden, Oudenaarde, Ename, Welden, Nederzwalm, Zingem, Asper, Gavere, Eke, Semmerzake, Melsen, Schelderode, Zevergem, Merelbeke, Zwijnaarde en Gent. Hier wordt de Schelde afgeleid in de Ringvaart, waar ook de Leie in uitmondt. De Schelde verlaat Gent richting Melle en stroomt vervolgens langs Kwatrecht, Overschelde, Wetteren, Schellebelle, Bruinbeke, Uitbergen, Berlare, Nederkouter, Wichelen, Oudegem, Schoonaarde, Appels en Dendermonde alwaar de Dender in haar uitmondt. Ze vervolgt haar pad langs Vlassenbroek, Moerzeke en Baasrode. Vanaf hier vormt de rivier de grens met de provincie Antwerpen. Aan Oost-Vlaamse zijde liggen de plaatsen Hamme en Tielrode alwaar nabij de gemeentegrens met Temse de Durme de Schelde vervoegt. De rivier vervolgt haar weg langs Steendorp en Rupelmonde. Aldaar vindt aan de overzijde van de oever (in de provincie Antwerpen) de monding van de Rupel plaats. Ten slotte liggen ook nog de dorpen Bazel en Kruibeke verder stroomafwaarts aan de oevers van de Schelde. In het laatstgenoemde dorp verlaat de rivier de provincie. Alle genoemde rivieren behoren tot het stroomgebied van de Schelde.

Geografische streken

bewerken

Het noorden van de provincie ligt bijna geheel in de geografische streek Zandig Vlaanderen en wordt vaak verder onderverdeeld in het Waasland (onder andere Sint-Niklaas en Lokeren), het Meetjesland (onder andere Eeklo), het Scheldeland (onder andere Gent en Dendermonde) en de Leiestreek (onder andere Deinze en Gent). Het zuiden van de provincie is gelegen in Zandlemig Vlaanderen en het uiterste zuiden (onder andere Geraardsbergen, Zottegem, Brakel en Ronse) vormt de Vlaamse Ardennen. In het oosten bevindt zich de Denderstreek (onder andere Aalst, Denderleeuw, Ninove en Geraardsbergen). Oost-Vlaamse gemeenten in de nabijheid van de noordelijke Zeeschelde (onder andere Beveren en Sint-Gillis-Waas) ten slotte worden tot de Polders gerekend. Op toeristisch vlak is de provincie ingedeeld in de toeristische regio's Waasland, Meetjesland, Vlaamse Ardennen, Scheldeland (deels ook in de provincie Antwerpen), Leiestreek (deels ook in de provincie West-Vlaanderen).

Administratieve indeling

bewerken

Sinds 2021 is de provincie ingedeeld in 4 regio's voor intergemeentelijke samenwerkingsverbanden: Regio Gent, Vlaamse Ardennen, Waasland, Denderregio. [3][4].

Bevolking per arrondissement
bewerken
Arrondissement Inwoners (1/1/2024) Opp. km² Inw./km²
Aalst 304.838 468,92 650,1
Dendermonde 207.562 342,47 606,1
Eeklo 89.175 333,83 267,1
Gent 578.015 943,62 611,3
Oudenaarde 128.081 418,8 305,2
Sint-Niklaas 264.331 474,60 557,0
Provincie Oost-Vlaanderen 1.572.002 2.982,24 526,6

Met ingang vanaf 1 april 2014 valt de provinciegrens van Oost-Vlaanderen samen met de grens van het nieuwe gerechtelijk arrondissement Oost-Vlaanderen. De drie voormalige gerechtelijke arrondissementen van Oost-Vlaanderen (Dendermonde, Gent en Oudenaarde) zullen blijven verder bestaan in de vorm van gerechtelijke arrondissementsafdelingen.

Kiesarrondissementen
bewerken

Door het Kiesdecreet van 2011[5] werd vanaf de provincieraadsverkiezingen 2012 de provincie opgedeeld in 3 kiesarrondissementen en 8 provinciedistricten:

Kiesarrondissementen Provinciedistrict Zetels
Gent Gent 12
Deinze 11
Eeklo 7
Aalst-Oudenaarde Aalst 6
Geraardsbergen 8
Oudenaarde 6
Dendermonde-Sint-Niklaas Dendermonde 10
Sint-Niklaas 12
TOTAAL 72

(*) Deze kantons zijn zetel van een gerechtelijk kanton.

Gemeenten

bewerken

Gemeenten met een stadstitel hebben "(stad)" achter de naam

 

1. Aalst (stad)
2. Aalter
3. Assenede
4. Berlare
5. Beveren
6. Brakel
7. Buggenhout
8. De Pinte
9. Deinze (stad)
10. Denderleeuw
11. Dendermonde (stad)
12. Destelbergen
13. Eeklo (stad)
14. Erpe-Mere
15. Evergem

16. Gavere
17. Gent (stad)
18. Geraardsbergen (stad)
19. Haaltert
20. Hamme
21. Herzele
22. Horebeke
23. Kaprijke
24. Kluisbergen
25. Kruibeke
26. Kruisem
27. Laarne
28. Lebbeke
29. Lede
30. Lierde

31. Lievegem
32. Lochristi
33. Lokeren (stad)
34. Maarkedal
35. Maldegem
36. Melle
37. Merelbeke
38. Moerbeke
39. Nazareth
40. Ninove (stad)
41. Oosterzele
42. Oudenaarde (stad)
43. Ronse (stad)
44. Sint-Gillis-Waas
45. Sint-Laureins

46. Sint-Lievens-Houtem
47. Sint-Martens-Latem
48. Sint-Niklaas (stad)
49. Stekene
50. Temse
51. Waasmunster
52. Wachtebeke
53. Wetteren
54. Wichelen
55. Wortegem-Petegem
56. Zele
57. Zelzate
58. Zottegem (stad)
59. Zulte
60. Zwalm

Aangrenzende provincies

bewerken
   Aangrenzende provincies   
        Zeeland        
             
 West-Vlaanderen   Antwerpen 
           
        Henegouwen       Vlaams-Brabant 

Demografie

bewerken

Evolutie van het inwonertal

bewerken

Net zoals in de provincie West-Vlaanderen is de bevolking van Oost-Vlaanderen sedert de onafhankelijkheid van België zowat verdubbeld, en blijft de toename daarmee duidelijk onder het nationale gemiddelde. Deze stijging is vrij regelmatig verlopen. De gevolgen voor de bevolkingstoename van de hongersnood te wijten aan de Internationale Aardappelcrisis (periode 1846-1856) en de Eerste Wereldoorlog bleven in Oost-Vlaanderen beperkter dan in West-Vlaanderen. Vanaf 1960 is de groei minder sterk en deze valt zelfs stil in de jaren 80 van de twintigste eeuw. Nadien neemt de bevolking weer toe, vooral als gevolg van immigratie uit het buitenland.

Op basis van de historische samenstelling van de provincie

bewerken

Inwoneraantal × 1000

  • Bron:NIS - Opm:1806 t/m 1980=volkstellingen; vanaf 1990=inwoneraantal op 1 januari
  • 1815: afstand van Zeeuws-Vlaanderen aan de provincie Zeeland
  • 1923: afstand van de gemeenten Burcht en Zwijndrecht aan de provincie Antwerpen
  • 1963: afstand van de gemeenten Orroir, Russeignies, Amougies aan de provincie Henegouwen, aanhechting van Everbeek afgestaan door de provincie Henegouwen

Op basis van de huidige samenstelling van de provincie

bewerken

Inwoneraantal x 1000

  • Bron:NIS - Opm:1831 t/m 1981=volkstellingen; vanaf 1990= inwoneraantal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari - 1992 tot heden
Jaar Aantal[7] index (1992=100)
1992 1.340.056 100,0
1993 1.344.263 100,3
1994 1.346.761 100,5
1995 1.349.382 100,7
1996 1.351.741 100,9
1997 1.354.737 101,1
1998 1.357.576 101,3
1999 1.359.702 101,5
2000 1.361.623 101,6
2001 1.363.672 101,8
2002 1.366.652 102,0
2003 1.370.136 102,2
2004 1.373.720 102,5
2005 1.380.072 103,0
2006 1.389.450 103,7
2007 1.398.253 104,3
2008 1.408.814 105,1
2009 1.420.415 106,0
2010 1.432.326 106,9
2011 1.445.831 107,9
2012 1.454.716 108,6
2013 1.460.944 109,0
2014 1.468.932 109,6
2015 1.477.346 110,2
2016 1.486.722 110,9
2017 1.496.187 111,7
2018 1.505.053 112,3
2019 1.515.064 113,1
2020 1.525.255 113,8
2021 1.531.745 114,3
2022 1.543.865 115,2
2023 1.561.316 116,5
2024 1.572.002 117,3

Bevolkingsdichtheid

bewerken

De gemiddelde bevolkingsdichtheid bedraagt 504 inwoners per km², 35% hoger dan het nationale gemiddelde en vrijwel gelijk (4% hoger) aan dit van Vlaanderen. De hoogste dichtheid is terug te vinden in de zone die deel uitmaakt van de Vlaamse Ruit. Het Meetjesland en de Vlaamse Ardennen kennen de laagste waarden. Enkel de gemeente Sint-Laureins telt minder dan 100 inw. per km².

 
De bevolkingsdichtheid van de provincie Oost-Vlaanderen op 1 januari 2017

Leeftijdsopbouw

bewerken
 
Bevolkingspiramide

Bezienswaardigheden

bewerken
  Zie Lijst van onroerend erfgoed in Oost-Vlaanderen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Werelderfgoed

bewerken

In 1998 werden drie Oost-Vlaamse begijnhoven opgenomen op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Ze zijn opgenomen op deze lijst vanwege hun unieke karakter en inplanting. Daarnaast zijn ze een unieke getuige van de unieke (in die tijd) onafhankelijkheid van de religieuze vrouw (begijn) in de middeleeuwen in West-Europa. Een andere bepalende factor is het unieke en uitzonderlijke karakter van de combinatie aan stedelijke en landelijke planning enerzijds en de combinatie religieus en burgerlijke architectuur anderzijds. UNESCO maakt een onderscheid tussen begijnhoven van het stedelijk type (a), van het pleintype (b) en van het gemengde type (c).

Het betreft de begijnhoven van Gent (Klein Begijnhof) (c), en Sint-Amandsberg (Groot Begijnhof) (a) en Dendermonde (Alexiusbegijnhof) (b)

Het jaar daarop volgend (1999) nam de UNESCO ook 5 Oost-Vlaamse belforten op in haar lijst van beschermd erfgoed. Ze werden in de lijst opgenomen als erkenning van een architectonische manifestatie van een opkomende burgerlijke onafhankelijkheid van feodale en religieuze invloeden in onder andere het historisch Vlaanderen en het hertogdom Brabant, wat leidde tot een mate van lokale democratie die van groot belang is geweest in de geschiedenis van de mensheid. In vergelijking met de slottoren (symbool van de adel) en de kerktoren (symbool van de kerk) representeert het belfort, als derde toren in het stedelijk landschap, de macht van schout en schepenen. De belforten werden gebouwd tussen de 11e en 17e eeuw en lopen qua bouwstijl daarmee uiteen van romaans, gotisch en renaissance tot barok. Weinig torens zijn vrijstaand. De meeste belforten zijn gebouwd op of aan een stadhuis of lakenhal.

Het betreft de belforten van Aalst, Dendermonde, Eeklo, Gent en Oudenaarde.

Nationaal erfgoed

bewerken
 
Het Kasteel van Laarne

Belangrijke bezienswaardigheden zijn onder andere:

 
Het Museum voor Schone Kunsten in Gent
 
Het Provinciaal Archeocentrum Velzeke in Zottegem

Bekende musea in Oost-Vlaanderen zijn onder andere:

Zie ook lijst van musea in Oost-Vlaanderen.

 
Het Leen in Eeklo
 
Het Muziekbos in Ronse
 
De Kalkense Meersen
 
Provinciaal domein Puyenbroeck in Wachtebeke

Het landschap in de provincie is gevarieerd en er zijn heel wat natuurgebieden. De meeste gebieden zijn vlak. Enkel de Vlaamse Ardennen in het zuiden zijn heuvelachtig. Naast de provinciale domeinen die door de Provincie Oost-Vlaanderen beheerd worden zijn er natuurreservaten, beheerd door Natuurpunt, door de vzw Durme (het Molsbroek) en groengebieden beheerd door een gemeente of het Agentschap voor Natuur en Bos.

Het grootste aaneengesloten bos van Oost-Vlaanderen is het Drongengoedbos in het Meetjesland, waar verder een bossengordel ligt (onder andere De Vaanders, Hooggoed, Het Leen, Keigatbos, Bellebargiebos, Lembeekse bossen, Vinderhoutse Bossen, Kloosterbos, Heidebos) die doorloopt tot het Stropersbos. Ook in de Vlaamse Ardennen ligt een bossengordel (met onder andere Kluisbos, Muziekbos, Hotond-Scherpenberg, Heynsdalebos, Bos Ter Eecken, Kuitholbos, Koppenbergbos, Spijkerbos, Feelbos, Beiaardbos, Fonteinbos en Ingelbos, Kalkovenbos, Bos t'Ename, Brakelbos, Kloosterbos, Steenbergse bossen, Cotthembos, Parkbos-Uilenbroek, Duivenbos, Hasseltbos, Everbeekse bossen, Bos Nieuwenhove, Raspaillebos). In de rest van de provincie liggen nog andere bosgebieden verspreid (onder andere Fondatie van Baudelo, Buggenhoutbos, Makegemse bossen, Aelmoeseneiebos, Kluizenbos, Liedekerkebos, Kravaalbos (gedeeltelijk in Vlaams-Brabant) en Neigembos).

Provinciale domeinen

bewerken

De provincie Oost-Vlaanderen beheert een aantal Recreatiedomeinen en centra voor milieu- en natuureducatie:[8]

Cultuur

bewerken

De officiële taal is het Nederlands. Tegen de taalgrens ligt echter de faciliteitengemeente Ronse, waar Franstaligen ook in hun eigen taal terechtkunnen.

Dialect

bewerken

De Oost-Vlaamse dialecten, vooral door de ouderen nog wel gesproken, vormen een overgangszone tussen het West-Vlaams en het Antwerps/Brabants waarbij de invloed van deze laatste twee op de plaatselijke Oost-Vlaamse dialecten soms heel sterk is. Het Gents heeft een speciale plek en wijkt redelijk sterk af van de andere dialecten.

  • AVS richt op de regio's Eeklo, Gent en Oudenaarde en was de eerste regionale televisiezender in Vlaanderen. De zender werd opgericht omstreeks 1981 en heeft een zendlicentie sinds 1988. Er wordt voornamelijk regionaal nieuws uitgezonden.
  • TV Oost richt zich, zoals de naam reeds doet vermoeden, op het oosten van de provincie Oost-Vlaanderen (onder andere Geraardsbergen, Dendermonde, Aalst en Sint-Niklaas) en is gevestigd te Sint-Niklaas. De zender behoort tot de mediagroep Concentra en brengt hoofdzakelijk regionaal nieuws. Tot 2 januari 2007 heette de zender Kanaal 3.
  • De Gentenaar, de oudste Belgische krant die nu nog bestaat, behoort tot de mediagroep Corelio. Sinds 1959 verschijnt ze echter als dochterblad van Het Nieuwsblad.

Religie en levensbeschouwing

bewerken

Christendom

bewerken

Rooms-katholieke godsdienst

bewerken
  Zie Lijst van parochies van het bisdom Gent voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De provincie valt grotendeels samen met het Rooms-katholieke bisdom Gent. Daarnaast omvat dit bisdom ook nog de gemeente Zwijndrecht (provincie Antwerpen). De bisschopszetel is gelegen in Gent. Het bisdom telt 10 dekenaten.

Protestantse kerk

bewerken

In Oost-Vlaanderen bevindt zich de enige kern van oorspronkelijk protestantse gelovigen in Vlaanderen, namelijk in de Geuzenhoek te Sint-Maria-Horebeke. Daarnaast zijn er protestantse gemeenten in Aalst, Denderleeuw, Dendermonde, Gent (2), Geraardsbergen, Ronse en Zottegem. Alle behoren ze tot het District Oost- en West-Vlaanderen van de Verenigde Protestantse Kerk in België.

Anglicaanse kerk

bewerken

Er zijn twee anglicaanse gemeenten in de provincie die zich beide bevinden in de stad Gent en behoren tot het Aartsdekenaat Noordwest-Europa.

Er zijn verschillende moskeeën gevestigd in de provincie. De meeste hiervan liggen in de stad Gent. De eerste officieel erkende moskee in de provincie was de Yavuz Sultan Selim-moskee in Ledeberg die erkend werd in 2007. De meeste moskeeën zijn in de Turkse (19) en Marokkaanse (15) traditie. Daarnaast is er nog één moskee in Pakistaanse traditie. De overgrote meerderheid van de Oost-Vlaamse moslims is soenniet.

Mobiliteit

bewerken

Openbaar vervoer

bewerken

Het openbaar vervoer in de provincie Oost-Vlaanderen is vooral naar en vanuit de stad Gent georganiseerd. Zowel het busvervoer in de provincie en de steden als de Gentse tram worden geëxploiteerd door de Vlaamse Vervoermaatschappij De Lijn.

Het spoorwegvervoer wordt daarentegen op federaal niveau door de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) georganiseerd. Veruit het grootste station is dat van Gent-Sint-Pieters, andere belangrijke stations zijn die van Denderleeuw, Sint-Niklaas, Aalst, Dendermonde, Lokeren, De Pinte, Oudenaarde, Zottegem en Geraardsbergen.

Wegennet

bewerken

De belangrijkste autosnelwegen die de provincie doorkruisen zijn de E17 en de E40 die elkaar in Zwijnaarde kruisen, en de E34 die door het noorden van de provincie loopt. Daarnaast hebben de steden Gent (R4 en R40 (België)), Aalst (R41), Sint-Niklaas (R42) en Eeklo (R43) elk een ringweg.

Politiek

bewerken

Het provinciebestuur is gevestigd in Gent en zetelt in het Provinciehuis. Bij het station van Gent-Sint-Pieters staat het Virginie Lovelinggebouw met daarin het Vlaams Administratief Centrum (VAC) van de Vlaamse overheid. Aan het Station Aalst bevindt zich de Vlaamse Belastingdienst.

Structuur

bewerken
  Oost-Vlaanderen Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente District
Administratief Niveau   Europese Unie   België   Vlaanderen   Oost-Vlaanderen Aalst, Dendermonde, Eeklo,
Sint-Niklaas, Gent en Oudenaarde
65 -
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur Districtscollege
Raad Europees Parlement Kamer van
volksvertegenwoordigers
Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad Districtsraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring Oost-Vlaanderen Aalst-Oudenaarde
Dendermonde-Sint-Niklaas
Gent
6 32 65 -
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads- Districtsraads-

Gouverneurs

bewerken
  Zie Lijst van gouverneurs van Oost-Vlaanderen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Nr. Gouverneur Ambtstermijn Partij
1 Pierre De Ryckere
(1793-1863)
1830 1830 Orangisten
2 Werner de Lamberts-Cortenbach
(1775-1849)
1830 1834 Katholieken
3 Charles-Ghislain Vilain XIIII
(1803-1878)
1834 1836 Katholieken
4 Pierre de Schiervel
(1783-1866)
1837 1843 Katholieken
5 Léandre Desmaisières
(1794-1864)
1843 1848 Katholieken
6 Edouard De Jaegher
(1806-1883)
1848 1871 Liberale Partij
7 Theodoor de T'Serclaes de Wommersom
(1809-1880)
1871 1879 Katholieken
8 Léon Verhaeghe de Naeyer
(1839-1906)
1879 1885 Liberale Partij
9 Raymond de Kerchove d'Exaerde
(1847-1932)
1885 1919 Katholieke Partij
10 Maurice August Lippens
(1875-1956)
1919 1921 Liberale Partij
11 André de Kerchove de Denterghem
(1885-1945)
1921 1929 Liberale Partij
12 Karel Weyler
(1870-1935)
1929 1935 Liberale Partij
13 Jules Ingenbleek
(1876-1953)
1935 1938 Liberale Partij
14 Louis Fredericq
(1892-1981)
1938 1939 Liberale Partij
15 Maurice Van den Boogaerde
(1887-1956)
1939 1940 Liberale Partij
[23] Jozef Devos 1940 1943
[24] Gérard De Paep
(1898-1985)
1943 1943 VNV
[23] Achiel Verstraete
(1898-1980)
1943 1944 VNV
(15) Maurice Van den Boogaerde
(1887-1956)
1944 1954 Liberale Partij
16 Albert Mariën
(1896-1964)
1954 1963 Liberale Partij/PVV
17 Roger De Kinder
(1919-1984)
1963 1984 BSP/SP
18 Herman Balthazar
(1938)
1984 2004 SP/sp.a
19 André Denys
(1948-2013)
2004 2013 VLD/Open Vld
20 Jan Briers
(1953)
2013 2018 Onafhankelijk
(voorgedragen door N-VA)
[25] Didier Detollenaere
(1955)
2018 2020 Open Vld
21 Carina Van Cauter
(1962)
2020 heden Open Vld

Provincieraad en deputatie

bewerken

De provincieraad van Oost-Vlaanderen wordt elke zes jaar rechtstreeks verkozen. Het dagelijks bestuur is in handen van de deputatie van de provincieraad. Die bestaat uit leden verkozen door de provincieraad en wordt voorgezeten door de gouverneur, die benoemd wordt door de Vlaamse Regering.

Legislatuur 2018-2024

bewerken
Zetelverdeling provincieraad 2018-2024
5
3
7
7
8
6
De 36 zetels zijn als volgt verdeeld:

De deputatie bestaat uit 4 leden, gevormd door een coalitie bestaande uit N-VA, CD&V en Groen:

Naam Partij Functie en bevoegdheden
Kurt Moens N-VA Gedeputeerde
Communicatie, Logistiek, Financiën, Economie, Onderwijs, Erediensten en vrijzinnigencentra, Overige hulpdiensten en Organisatiebeheersing
Leentje Grillaert CD&V Gedeputeerde
Vergunningenbeleid, Landbouw en plattelandsbeleid, Waterbeleid, Gemeenten, Middenstand en EROV, Toerisme, Ontwikkelingssamenwerking, Patrimonium, Interbestuurlijk beleid en Uitleendienst
Riet Gillis Groen Gedeputeerde
Mobiliteit, Milieu en Natuur, Klimaat en energie, Personeel, Welzijn op het werk, Buitenlandse betrekkingen en Europese projecten, ICT en Egov en Juridische aangelegenheden
An Vervliet N-VA Gedeputeerde
Ruimtelijke planning, Erfgoed, Recreatiedomeinen en Wonen

Legislatuur 2012-2018

bewerken
Zetelverdeling provincieraad 2013-2018
6
9
15
15
21
6
15 15 21 
De 72 zetels zijn als volgt verdeeld:

De deputatie telt 6 leden en werd gevormd door een coalitie tussen CD&V, sp.a en Open Vld, voorgezeten door de provinciegouverneur, sinds 2020 Carina Van Cauter.

Voorzitters provincieraad

bewerken
Voorzitter Ambtstermijn Partij
...
Hippolyte Rooma 1836 1848 Onbekend
Jean-Baptiste Groverman
(1794-1868)
1848 1864 Liberale Partij
Adolphe della Faille d'Huysse
(1798-1873)
1864 1870 Katholieke Partij
Théophile Libbrecht 1870 ? Onbekend
...
Armand De Riemaecker
(1854-1929)
1901 1922 Katholieke Partij
Georges Van Winckel
(1861-1937)
1922 1932 Katholieke Unie
Prosper Paul Thuysbaert
(1889-1965)
1932 1936 Katholieke Unie
Edmond Ronse
(1889-1960)
1936 1938 Katholieke Unie
Edgard Van Oudenhove
(1894-1960)
1938 1946 Katholieke Unie
Emile Claeys
(1894-1984)
1946 1957 CVP
Honoré Van Steenberge
(1917-1994)
1958 1968 CVP
Robert Maréchal
(1920-1992)
1968 1974 CVP
Valère Onselaere 1974 ? Onbekend
...
Albert Windey
(1918-2011)
1977 1985 CVP
Jan De Crem
(1928-2022)
1985 1991 CVP
Marc De Buck
(1945)
1991 1994 VLD
Piet Van Eeckhaut
(1939-2014)
1994 2006 sp.a
Marc Lootens
(1950)
2007 2012 sp.a
Marc De Buck
(1945)
2012 2015 Open VLD
Greet De Troyer 2015 2018 sp.a
Phaedra Van Keymolen 2018 heden CD&V

Verkiezingsuitslagen

bewerken
  Zie Kieskring Oost-Vlaanderen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Provinciaal onderwijs

bewerken

De provincie Oost-Vlaanderen heeft een netwerk van scholen voor volwassenenonderwijs dat een belangrijke aanvulling vormt van andere organisaties in het onderwijs. Een van de pijlers van dit onderwijs is het Centrum voor volwassenenonderwijs Groeipunt.

Justitie

bewerken

Assisenhof

bewerken

Per provincie wordt er een assisenhof georganiseerd. Het is een rechtscollege dat belast is met het vonnissen van misdaden, politieke delicten en drukpersdelicten (uitgezonderd diegene in verband met xenofobie en racisme). Een hof van assisen bestaat uit twee afzonderlijke organen, namelijk 'het hof', dat bestaat uit een voorzitter, raadsheer in het Hof van Beroep, en uit twee assessoren (bijzitters), rechters in de rechtbank van eerste aanleg en de jury. Deze volksjury van twaalf gezworenen wordt bij elk proces opnieuw samengesteld. Tegen de uitspraak of het arrest van een assisenhof kan men niet in beroep gaan. Wel kan men in geval van procedurefouten in cassatie gaan bij het Hof van Cassatie. Procureur-generaal is Erwin Dernicourt van het gerechtelijk gebied Gent.

Structuur

bewerken
  Oost-Vlaanderen Supranationaal Nationaal Gerechtelijk gebied Provincies Arrondissementen Kantons
Gebied   Europese Unie   België Gent   Oost-Vlaanderen Oost-Vlaanderen 23
Sociaal recht Hof van Justitie Hof van Cassatie Arbeidshof Arbeidsrechtbank
Handelsrecht Hof van Beroep Rechtbank van Koophandel Vredegerecht
Burgerlijk recht Rechtbank van eerste aanleg Vredegerecht / Politierechtbank
Strafrecht Hof van Beroep Assisenhof
bewerken
Op andere Wikimedia-projecten