Prosopis cineraria

soort uit het geslacht Prosopis

Prosopis cineraria is een klein netelige, onregelmatig vertakte boom van 5-10 m hoog. Hij is bijna het hele jaar groen en vormt een open kroon met een dikke, ruwe grijze schors met diepe kloven.

Prosopis cineraria
Prosopis cineraria
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Klasse:Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:Bedektzadigen
Clade:'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade:Fabiden
Orde:Fabales
Familie:Leguminosae (Vlinderbloemenfamilie)
Onderfamilie:Mimosoideae
Geslacht:Prosopis
Soort
Prosopis cineraria
(L.) Druce (1914)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Prosopis cineraria op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Beschrijving

bewerken

De boom komt van nature voor in het droge en regio's van India, Pakistan, Afghanistan, Iran en het Arabisch Schiereiland.[1] De soort is uiterst droogtetolerant, groeit in gebieden met slechts 75 mm jaarlijkse neerslag maar meestal met 150-400 mm. Hij tolereert ook een droge seizoenen van acht maanden of meer. Ze is enigszins tolerant voor strenge vorst en voor temperaturen tot 50°C, en groeit tot op een hoogte van 600 m boven zeeniveau. De boom is gevonden in alluviale en grof, zandige, vaak alkalische bodem, waar de pH kan oplopen tot 9-8. Tevens groeit het in groepen op zand. Ecotypes die op zeer zoute kustgebieden groeien, zijn ook gesignaleerd. Onder minder extreme omstandigheden, kunnen P. cineraria, vaak in samenwerking met Acacia tortilis, open droge, bossen vormen wat belangrijke gemeenschappen zijn in het woestijn-ecosysteem.

Er is een grote fenotypische variatie tussen individuen in de kroonvorm, groei en vertakking. Zijn wortelgestel is lang en goed ontwikkeld. De groei boven de grond is traag, maar onder de grond dringen de wortels dieper en dieper voor het ondergrondse water. Zeer diepe wortels helpen haar bij het veiligstellen van vaste voet en bij het verkrijgen van vochtleveringen uit diepe bodemlagen. Er is eens vastgesteld dat een hoofdwortel tot 35 meter diepte kon doordringen.

Hout en vruchten

bewerken

Het hout is hard, redelijk duurzaam en biedt uitstekend brandhout (5000 kcal/kg). Een rendement van 2,9 m³/ha/jaar is gemeld. De bladeren zijn een beschikbaar en een voedzaam voedergewas, die gemakkelijk gegeten wordt door vele dieren zoals kamelen, geiten en ezels. Een middelgrote volwassen boom kan 40–60 kg droge bladeren als voedergewas per jaar opleveren. Bladeren bevatten 13,8% ruw eiwit, 20% ruwe vezel, en 18% calcium. De boom produceert bladeren tijdens de extreem droge zomer, wanneer de meeste andere bomen bladerloos zijn. De peulen zijn ook goede voedergewassen, met een droge, zoete pulp. De peulen worden ook door mensen in sommige gebieden als een groente gegeten. In Rajasthan worden groene peulen genaamd sangri gekookt en gedroogd gegeten. De bloemen zijn waardevol voor de productie van honing. De bast kan worden gebruikt in leerlooierijen en levert een eetbare lijm. Schors en bloemen worden ook gebruikt in de kruidengeneeskunde.[2][3]

P. cineraria stabiliseert effectief zandduinen door haar uitgebreide wortelsysteem en kan tegen periodieke begraving. Vanwege een diepe hoofdwortel concurreren de bomen niet voor vocht of voedingsstoffen met gewassen bij de boom. Tijdens het groeiseizoen werpt hij alleen een lichte schaduw en is daarom geschikt voor boslandbouwsystemen. De opbrengsten in semi-aride gebieden worden zelfs verhoogd, als gevolg van een hoger gehalte aan organische stof, stikstof, beschikbaar fosfor, oplosbaar calcium, en een lagere pH.

Synoniemen

bewerken
  • Acacia cineraria (L.) Willd.
  • Adenanthera aculeata (J.Koenig ex Roxb.) W.Hunter
  • Mimosa cineraria L.
  • Prosopis aculeata J.Koenig ex Roxb.
  • Prosopis spicata Burm.f.
  • Prosopis spicigera L.