Sake Lieuwe Tiemersma

Sake Lieuwe Tiemersma
	Sake Lieuwe Tiemersma
Volledige naam	Sake Lieuwe Tiemersma
Bijnaam	Selté, Emil Kas
Geboren	16 maart 1912
Overleden	10 juni 1986
Land	Nederland
Nevenberoep	muziekpedagoog, dirigent, arrangeur, organist, klarinettist en hoboïst
Instrument	orgel, klarinet, hobo
Leraren	Anne Risselada, R. Molenaar, Roelof Beintema, George Stam, Emiel van Wageningen, Gerard Boedijn
Belangrijkste werken	Harmonie in fanfare, Jubel ouverture, Praeludium en Hymne, Koraal fantasie over het Lutherlied
Portaal	Muziek

Sake Lieuwe Tiemersma (Wommels, 16 maart 1912 – Leeuwarden, 10 juni 1986) was een Nederlands componist, organist, dirigent, klarinettist en hoboïst. Voor bepaalde werken gebruikte hij ook de pseudoniemen Selté en Emil Kas.

Levensloop

Tiemersma was al op 18-jarige leeftijd dirigent van verschillende harmonie- en fanfareorkesten in de omgeving van Wommels. Eveneens was hij als organist werkzaam. In 1947 kwam hij met de bekende muziekuitgever Pieter Jan Molenaar uit Wormerveer in contact, die hem vroeg bewerkingen van klassieke muziek voor blaasorkesten te schrijven. Later zijn dan ook eigen composities voor harmonie- en fanfareorkesten ontstaan.

Zijn jeugdjaren waren zeer armoedig, maar toch haalde hij het mulo-diploma. Van zijn 8e tot rond zijn 12e jaar kreeg hij les van Anne Risselada op het harmonium. Toen Sake 16 jaar was, verhuisde hij naar Leeuwarden, alwaar hij de solo-klarinet ging bespelen in de harmonie "Looft den Heer", toen o.l.v. Emiel van Wageningen. Klarinetles heeft hij nooit gehad, hij leerde alles door zelfstudie uit een Amerikaans muziekboek. Later studeerde hij hobo bij R. Molenaar uit Arnhem en Sake werd toen eerste hoboïst in "Looft den Heer".

Op 18-jarige leeftijd werd Sake Tiemersma dirigent van zijn eerste korps "Fanfare de bazuin" uit Britsum, dit op aanraden van Emiel van Wageningen. Daarna volgde hij de orgelopleiding bij Roelof Beintema in Leeuwarden en nam enkele privélessen bij George Stam, maar deze was te duur.

Tot in de Tweede Wereldoorlog was hij timmerman, kerkorganist en dirigent van enkele muziekverenigingen. De eerste opleiding voor "hafa"-dirigent kreeg van de genoemde Emiel van Wageningen, toenmalig instructeur bij de Kapel van de Landmacht in Assen. Na de bevrijding volgde de opbouw van het amateurmuziekleven. Sake kreeg van Gerard Boedijn les in HaFa-directie, in december 1947 slaagde Sake Tiemersma met als instructiekorps Amsterdamse Politiekapel. Dit was de enige keer dat de "kapel" aan deze examens meewerkte.

Rond die tijd was hij ook de 1e hoboïst in de Leeuwarder Orkest Vereniging (voorloper van het Frysk Orkest). Ook rond 1947 dateert het eerste contact met Piet Molenaar van de muziekuitgeverij in Wormerveer. Tot begin jaren 1960 heeft Sake Tiemersma een 20-25 tal arrangementen voor uitgeverij Molenaar geschreven eerst zonder, later met naamsvermelding.

Het meest verkochte werk was de kerktonele harmonisatie van de 150 psalmen in het oorspronkelijke ritme en de instrumentatie hiervan voor harmonie en fanfare. Van jongere datum zijn het schrijven van intonaties en harmonisaties van een aantal liederen uit het liedboek 4, benevens "Intrada en Fughetta" over het Sernè-lied "Dat ons loflied vrolijk rijze". Een en ander op verzoek van de muziekadviescommissie van de Nederlandse Federatie van Christelijke Muziekbonden (NFCM).

Sake Lieuwe Tiemersma heeft voor zijn hele werk in 1971 de Koninklijke onderscheidingsmedaille in goud, verbonden aan de Orde van Oranje Nassau, gekregen.

Hij heeft vanaf 1930 tot aan zijn pensioen in 1978 vele korpsen geleid. Bij bijna alle verenigingen nam hij de leerlingopleiding (blazers) zelf ter hand voordat de orkestrepetities van de reguliere avonden plaatsvonden. Een aantal van zijn leerlingen zijn topmuzikanten geworden, hetzij in gerenommeerde brassbands als wel in symfonieorkesten en zelfs dirigenten en componisten/arrangeurs.

De laatste jaren van zijn leven dirigeerde hij geen korpsen meer, maar gaf nog enkele vaklessen voor organisten. Ook fungeerde hij vaak als jurylid bij solistenconcoursen, regionale festivals en dito concoursen. Tevens was hij vakdocent aan de muziekschool in Harlingen en Franeker.

Composities

Harmonie in fanfare
Intrada en fughette: Dat ons loflied
Hymne a la nuit
Muziek bij een volksfeest
Psalm 150
Holy City (De heilige stad)
Paraphrase over gezang 221
1e Koraal-suite
Koraal fantasie over het Lutherlied
Gij hebt Uw land o Heer (Ps 85)
Rondom de kribbe
Divertimento (pseudoniem: Emil Kas)
Mars voor Den Helder
Drie variaties over: Gelukkig is het land
Lied zonder woorden
Praeludium en Hymne
Sonatine voor 2 cornets
Des Hirten Sonntagslied
Mars en Hymne
Trumpet Voluntary voor Harmonie
Trumpet Voluntary voor 2 trom. en Piano
Kleine Partita: ick wil mij gaen vertroosten
De Parelvissers
Voorspel en bruidskoor Lohengrin
Friesland raps nr. 1 (pseudoniem: Emil Kas)
Friesland raps nr. 2 (pseudoniem: Emil Kas)
De Findels Heech (pseudoniem: Emil Kas)
Ouverture in Franse vorm (Ps 33)
Z.W.H. lied
Jubel ouverture
Drie variaties 15de-eeuws adventslied
Inventionen op de finalis A
Mars van de stad Dokkum
Fransosische Lustspiel Ouverture
Kommt ein Fogel geflogen
Selectie vijf kerstliederen
Fantasie Het Kroningslied
My truly fair (pseudoniem: Selte)
Montevideo (pseudoniem: Selte)
Suikerbossie (pseudoniem: Selte)
The Shepherd song (pseudoniem: Selte)
Lied van de ijssel (pseudoniem: Selte)
Die Forsterlieserl (pseudoniem: Selte)

Sake Lieuwe Tiemersma vanaf 1930 dirigent van de fanfareorkesten

Jaar begin	jaar einde	naam van de vereniging	plaats
1947 (vervanger); 1948	1974	Fanfare Concordia	Gaastmeer
1933	1964 (tot opheffing)	Fanfare Asaf	Lollum
1948	1969	Fanfare Concordia	Sexbierum
14 oktober 1952	23 augustus ????	Fanfare Soli Deo Gloria	Wieringermeer
1960	einde 1970	Christelijke Muziekvereniging "De Bazuin"	Tzummarum
1930	1935	Fanfare "De bazuin"	Britsum
1e: 1934; 2e: 1950; 3e: einde ????	1e: 1939; 2e: september 1952; 3e: februari 1956	Fanfare Excelsior	Rijperkerk
1946	1958	Fanfare Speelt Wel	Suawoude
1e: 1941; 2e: 1945	1e: 1943; 2e: 1947	Fanfare Wilhelmina	Oosterend
????	????	Fanfare Euphonia (een half jaar als vervanger)	Wommels
1 mei 1953	20 januari 1956	Fanfare Sursum	Andijk
1962	1965	Fanfare Concordia	Balk
1949	1954	Fanfare Hallelujah	Menaldum
1945	1969	Fanfare Prijst den Heer	Tzum
26 februari 1945	1948	Christelijke Muziekvereniging De Bazuin	Berlikum
1946	1949	Fanfare Euphonia	Huizum
1947	1949	Fanfare Concordia	IJlst
1946	1952	Fanfare Excelsior	Burgwerd
????	????	Fanfare Oranje (een half jaar als vervanger)	Witmarsum

Bibliografie

Wolfgang Suppan, Armin Suppan: Das Neue Lexikon des Blasmusikwesens, 4. Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Schulz GmbH, 1994, ISBN 3-923058-07-1

Bronnen, noten en/of referenties

aanvullingen van Froukje Walstra, Email: <froukjewalstra@yahoo.com>, oudste kleindochter van Sake Lieuwe Tiemersma

Zie de categorie Sake Lieuwe Tiemersma van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.