Sita-agamen

geslacht uit de onderfamilie Draconinae

Sita-agamen[1] (Sitana) zijn een geslacht van hagedissen uit de familie agamen (Agamidae).

Sita-agamen
Sitana attenboroughii, mannetje uit India.
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Orde:Squamata (Schubreptielen)
Onderorde:Lacertilia (Hagedissen)
Infraorde:Iguania (Leguaanachtigen)
Familie:Agamidae (Agamen)
Onderfamilie:Draconinae
Geslacht
Sitana
Cuvier, 1829
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Sita-agamen op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

Naam en indeling

bewerken

De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door Georges Cuvier in 1829. Lange tijd werd het geslacht vertegenwoordigd door slechts een enkele soort; Sitana ponticeriana. Tegenwoordig worden echter dertien verschillende soorten erkend. Vier soorten zijn pas ontdekt rond 2016 en in 2018 werden nog eens drie soorten beschreven.[2] In de literatuur wordt daarom vaak een lager soortenaantal vermeld. De soorten uit het geslacht Sarada zijn sterker verwant aan deze hagedissen dan aan de andere groepen van agamen.

De wetenschappelijke geslachtsnaam Sitana is een eerbetoon aan de hindoeïstische godin Sita.[3] In veel andere talen worden de dieren vernoemd naar hun grote keelwam. In het Engels bijvoorbeeld worden ze aangeduid met fan-throated lizards, dat 'waaierkeelhagedissen' betekent.

Uiterlijke kenmerken

bewerken

De verschillende soorten blijven relatief klein en zijn vaak bodembewonend. Mannetjes hebben een grote keelwam die vaak felle kleuren heeft. Ze communiceren hiermee met de vrouwtjes, die in tegenstelling tot de mannetjes geen keelwam bezitten.

Verspreiding en habitat

bewerken

Alle soorten komen voor in delen van Azië en leven in de landen India, Nepal en Sri Lanka. De meeste soorten (8) komen endemisch voor in India.[2]

De habitat verschilt, van tropische en subtropische bossen tot drogere gebieden als droge bossen en scrubland. Ook in door de mens aangepaste streken worden de soorten gevonden, zoals zwaar aangetaste bossen en plantages. Van de sita-agame Sitana ponticeriana is bekend dat het dier ook op zandstranden kan worden aangetroffen.[4]

Beschermingsstatus

bewerken

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is aan één soort een beschermingsstatus toegewezen. Sitana ponticeriana wordt beschouwd als 'veilig' (Least Concern of LC).[4]

Soorten

bewerken
 
Sitana ponticeriana, India.

Het geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.

Naam Auteur Verspreidingsgebied
Sitana attenboroughii Sadasivan, Ramesh, Palot, Ambekar & Mirza, 2018 India
Sitana devakai Amarasinghe, Ineich, Karunarathna in Amarasinghe, Ineich & Karunarathna, Botejue & Campbell, 2015 Sri Lanka, India
Sitana fusca Schleich & Kästle, 1998 Nepal
Sitana gokakensis Gokakensis Deepak, Khandekar, Chaitanya & Karanth, 2018 India
Sitana kalesari Bahuhuna, 2015 India
Sitana laticeps Deepak & Giri, 2016 India
Sitana marudhamneydhal Deepak, Khandekar, Varma & Chaitanya, 2016 India
Sitana ponticeriana Cuvier, 1829 Nepal, India
Sitana schleichi Anders & Kästle in Schleich & Kästle, 2002 Nepal
Sitana sivalensis Schleich, Kästle & Shah, 1998 Nepal
Sitana spinaecephalus Deepak, Vyas & Giri, 2016 India
Sitana thondalu Gokakensis Deepak, Khandekar, Chaitanya & Karanth, 2018 India
Sitana visiri Deepak, 2016 India

Bronvermelding

bewerken