Trivulzio-madonna

schilderij van Giovanni Bellini in de Pinacoteca del Castello Sforzesco, Milaan

De Trivulzio-madonna is een schilderij van Giovanni Bellini, dat hij waarschijnlijk tussen 1460 en 1465 maakte. Het maakt deel uit van de collectie van de Pinacotheek van het Castello Sforzesco in Milaan.

Trivulzio-madonna
Trivulzio-madonna
Kunstenaar Giovanni Bellini
Signatuur IO[HANN]ES B[ELLI]N[US] F.
Jaar 1460-65
Techniek Tempera op paneel
Afmetingen 78 × 50 cm
Museum Pinacotheek van het Castello Sforzesco
Locatie Milaan
Inventarisnummer 542
Portaal  Portaalicoon   Kunst & Cultuur

Herkomst

bewerken

Het schilderij is gesigneerd op het papiertje dat aan de balustrade hangt. Het dateert uit de jeugdperiode van de kunstenaar, toen hij nauwe banden onderhield met Andrea Mantegna, die met zijn zus Nicolosia getrouwd was. Van hem nam Bellini talloze stilistische ideeën over. Sommige kunsthistorici hebben twijfels geuit over het auteurschap van het paneel wegens de gedateerd aandoende plooien en aureolen. Een restauratie in 1999 bevestigde echter de authenticiteit van de handtekening.

Het paneel maakte deel uit van de collectie van prins Luigi Alberico Trivulzio. In 1935 kwam het in handen van de stad Milaan.

Voorstelling

bewerken

Maria, gekleed in een ongebruikelijke roze mantel, houdt haar zoon vast, die op een balustrade leunt. De zoom van haar jurk hangt over deze rand en steekt uit naar de toeschouwer. Moeder en zoon kijken elkaar niet aan, zoals gebruikelijk in dit type schilderijen, maar hun gebaren verraden de intimiteit tussen hen. Maria wil Jezus beschermen door een kweepeer af te pakken die hij met een hand vasthoudt. Deze vrucht is een variatie op de appel als symbool van de erfzonde. Met de andere hand rijkt Jezus naar de mantel van zijn moeder. De bedachtzame en melancholische blik van de Madonna lijkt erop te wijzen dat ze zich bewust is van het tragische lot dat haar zoon te wachten staat.

Sommige details, zoals de pseudo-Kufische versiering van de aureolen, verwijzen naar de smaak van Bellini’s vader Jacopo of zijn zwager Mantegna. Andere, zoals de vormgeving van de rand van de balustrade, herinneren aan Donatello. Het altaar dat deze in Padua voor de Basilica di Sant'Antonio maakte, was zeker bekend bij Bellini, wellicht via Mantegna.

Literatuur

bewerken
  • La Pinacoteca del Castello Sforzesco a Milano. Milaan: Skira.
  • Mariolina Olivari (2007). Giovanni Bellini. in: Pittori del Rinascimento. Florence: Scala.
  • Mauro Lucco, Peter Humfrey en Carlo Federico Villa (2019). Giovanni Bellini – Catalogo ragionato, a cura di Mauro Lucco. Ponzano Veneto: Zel.
bewerken
Zie de categorie Madonna Trivulzio by Giovanni Bellini van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.