Wikipedia:Stemprocedure/Archief

Onderstaande tekst betreft een oud voorstel voor de aanpassing van de stemprocedure, dat nooit is doorgevoerd. Afkomstig van Wikipedia:Stemprocedure/Voorstel

In een democratie is het meestal mogelijk door middel van een stemming mee te beslissen over allerlei zaken. Voorafgaand aan een stemming worden doorgaans regels gesteld ten aanzien van de stemprocedure. Wikipedia is een gemeenschapsproject en kent een democratische traditie waarin in principe niemand de baas is en er zoveel mogelijk gezocht wordt naar consensus. Alleen in gevallen waarin geen consensus lijkt te ontstaan kan het zinnig zijn om daarover een stemming of referendum te houden.

Wanneer mag een stemming gehouden worden?

Een stemming zou - met een beroep op het Voel-je-vrij-en-ga-je-gang-gevoel - door iedereen op ieder moment om elke reden gehouden kunnen worden. Het lijkt evenwel zinniger om daar wat voorbereiding aan vooraf te laten gaan om te voorkomen dat het resultaat van de stemming naderhand in twijfel getrokken wordt.

Als blijkt dat gewoon overleg tot teveel welles/nietes leidt is een - niet bindende - opiniepeiling op een relevante overlegpagina een goede eerste keuze. Een formele stemming is een van de mogelijke stappen bij het oplossen van een Conflict, maar zeker niet de eerste (en waarschijnlijk ook niet de beste).

Indien de opiniepeiling niet blijkt te werken (er is bijvoorbeeld geen grote meerderheid of nauwelijks reactie), dan zou de volgende stap het zoeken naar medestanders voor een stemming in het stemlokaal kunnen zijn.

Stemvoorstel

Eerst moet een stemvoorstel worden opgezet om daar later over te stemmen. Meteen de stemming uitvoeren is onverstandig en maakt de stemming ongeldig. De kans is dan namelijk levensgroot dat een eerste stemvoorstel nog onduidelijkheden, fouten of nog niet alle stemopties bevat.

Als het stemvoorstel als voldoende neutraal wordt beoordeeld en er minstens 5 ingeschreven wikipedianen zijn die vinden dat een stemmen over dat geformuleerde voorstel zinvol is, dan wordt het stemvoorstel in het stemlokaal aangekondigd. Degene die de stemming initiëert is daarmee meteen stemcoördinator, tenzij vooraf een ander heeft toegestemd stemcoördinator te willen zijn.

Waarover stemmen?

In principe kan een stemming overal over gaan. In de praktijk zal een stemming meestal gaan over generieke zaken zoals gewenste layout, naamgeving, gewenstheid van soorten artikelen. Het komt de duidelijkheid van een stemming zeer ten goed als de keuzemogelijkheden eenvoudig zijn en bij voorkeur een ja/nee karakter heeft. Als de stemming eenmaal begonnen is mogen er geen nieuwe keuzemogelijkheden meer bijgemaakt worden. Het loont dus zeer om voorafgaand aan de eigenlijke stemming goed de keuzemogelijkheden te beargumenteren en te overleggen. Voorafgaand aan de stemming moet eenduidig zijn welke consequenties de uitslag zal hebben bij iedere mogelijke uitkomst.

Randvoorwaarden

quorum: De uitslag van een stemming is alleen geldig als er minimaal 100 uitgebrachte stemmen zijn. Blanco stemmen tellen mee voor het quorum maar niet voor het bepalen van de 55% meerderheid.

wie mag stemmen: Elke geregistreerde gebruiker die meer dan twintig wijzigingen heeft gedaan, waarvan de eerste is gedaan ten minste vier weken voordat het stemvoorstel in het stemlokaal werd gezet, mag stemmen.

met welke meerderheid is een stemresultaat geldig

Ja/Nee/blanco keuze: Als er een duidelijke meerderheid is en het quorum gehaald is dan beschouwen we de uitslag als bindend. Een duidelijke meerderheid betekent minimaal 55% van de uitgebrachte stemmen, waarbij blanco stemmen niet worden meegeteld.
drie of meer keuzemogelijkheden: In het Wikipedia:Stemvoorstel moet staan hoe de uitslag beoordeeld wordt. Als één van de onderwerpen al een 55% meerderheid heeft is geen extra stemronde nodig, anders volgt een tweede stemronde met een looptijd van 1 week, waarin tussen de twee hoogst genoteerde mogelijkheden gekozen kan worden. Hierbij is een eenvoudige meerderheid bepalend.

wanneer is een stemming ongeldig

als zodanig geknoeid lijkt met de stemmen dat het stemresultaat anders wordt
als het stemvoorstel gedurende de stemming veranderd wordt
als de stemming niet volgens de hier beschreven regels verloopt.
als de hier beschreven regels tijdens de stemming inhoudelijk gewijzigd worden.

stemmingsverloop

De stemming begint op zijn vroegst 24 uur na het formuleren van de stemming in het stemlokaal en duurt minimaal een week, op te geven bij het stemvoorstel. Stemmen verloopt door bij de stemmogelijkheid van je keuze vooraan #~~~~ te plaatsen. Gedurende de stemperiode staat het je vrij om je stem te wisselen zo vaak je wilt, door je ondertekening opnieuw neer te zetten, en de vorige te verwijderen. De laatste 24 uur van de stemming mag alleen nog gestemd worden, wijzigingen of terugtrekking is dan niet meer mogelijk. Motivaties, voorbehoud, commentaar in het stemlokaal zullen door de stemcoördinator zonder meer verwijderd worden. Met name voorbehoud op een keuze levert in feite een andere keuze op en maakt het objectief tellen nagenoeg onmogelijk. De tekst bovenin in het stemlokaal is maatgevend. Argumentatie over de onderwerpen moet op de daarvoor aangewezen overlegpagina gebeuren.

Een stem herzien na het verstrijken van de einddatum is ongeldig. De meest recente keuze uitgebracht voor het einde van de stemming is dan van toepassing. Als er geen eerder uitgebrachte stem was van die gebruiker is die stem ongeldig. Het tijdstip volgens de geschiedenis van de pagina is de enig geldige. Behoudens anders aangegeven is de lokale tijd in Nederland en België van toepassing.

wat gebeurt er met de uitslag

Allereerst wordt gekeken of de stemming volgens de regels verlopen is. Als dat duidelijk niet het geval lijkt, is de stemming onregelmatig. In geval van een onregelmatige stemming stelt de stemcoördinator een verificatiestemming in met een looptijd van 48 uur en de vraag of het stemresultaat alsnog geaccepeerd moet worden (Ja/Nee). Als de uitslag hierop met 66% van de stemmen wordt ingestemd is de stemming alsnog geaccepteerd. Zonder benodigde meerderheid in de verificatiestemming is de stemming definitief ongeldig en wordt beschouwd als niet gebeurd.
Na afloop van de stemronde vat de stemcoördinator de uitslag samen in het stemlokaal. De wikipedia-gemeenschap heeft dan nog een week de tijd om eventuele problemen rondom de stemming te overleggen.
Als er geen problemen (bijvoorbeeld over de procedure) blijken te zijn dan wordt de de uitslag van de stemming als bindend verondersteld. Over hetzelfde onderwerp mag niet binnen redelijke termijn (1 jaar) opnieuw een stemming gehouden worden, tenzij de wiki-software of wetgeving heel nieuwe mogelijkheden geeft die de stemuitslag zouden beinvloeden.
De consequenties van de stemming zoals die vooraf in het stemvoorstel waren vermeld worden door de stemcoördinator na afloop van de bezwaartermijn in gang gezet.
Als het quorum niet gehaald wordt of de stemming niet blijkt te voldoen aan deze procedure dan rust er vanaf die tijd een door de stemcoördinator te omschrijven moratorium op het onderwerp waarbij de 'status quo' voorafgaand aan de stemming zo goed mogelijk gehandhaafd blijft.