Windturbines in Nederland
Dit artikel gaat over windenergie in Nederland. Voor windenergie in het algemeen, zie Windenergie.
In 2023 had Nederland een totale capaciteit van 6.812 MW aan wind op land.[1] De windturbines op zee hadden dat jaar een gezamenlijk vermogen van 4.740 MW,[2] waarmee de doelstelling voor dat jaar voor wind op zee van 4.500 MW is gehaald.[3]
Wat betreft opwekking werd in 2023 door middel van windturbines 20,7 TWh aan groene stroom door windturbines opgewekt, een toename van 2,8 TWh ten opzichte van het jaar ervoor.[4]
Geschiedenis
bewerkenIn 1990 stonden er in Nederland 323 windturbines opgesteld met een totaal vermogen van 50 MW. Het gemiddeld vermogen per geïnstalleerde windturbine was 0,155 MW. In 2014 was dit laatste gestegen naar 1,33 MW en in 2016 naar 1,62 MW.
De grootste windturbines worden voor de Nederlandse kust in de Noordzee geplaatst. In 2006 is NoordzeeWind, het eerste windpark op zee, in gebruik genomen. In 2008 volgde het Prinses Amaliawindpark. Samen vertegenwoordigden deze twee windparken in 2011 ongeveer een tiende van het windvermogen en een zesde van de elektriciteitsproductie uit windenergie. In 2015 kwam windpark Luchterduinen in bedrijf met turbines met een vermogen van 3 MW per stuk. Een jaar later kwam het (vooralsnog) grootste windpark van Nederland in bedrijf, windpark Gemini met 150 turbines van 4 MW. Het nieuwe Borssele III en IV krijgt turbines van 9,5 MW en komt in 2021 in bedrijf.
Potentie
bewerkenOpbrengst van een windturbine
bewerken Voor meer details over de opbrengst van windturbines in het algemeen, zie WindenergieDe hoeveelheid geproduceerde elektriciteit ligt in Nederland op land op ongeveer 20 tot 40% van de capaciteit, afhankelijk van de precieze locatie en type windmolen. Gemiddeld over alle windmolens is dit ongeveer 23% (zie statistieken). Deze productie- of capaciteitsfactor is gedefinieerd als de daadwerkelijke productie gedeeld door de maximale productie, berekend op basis van het opgesteld vermogen. De windturbines draaien niet continu op vol vermogen; er waait niet altijd voldoende wind en vanwege onderhoud en storingen staan ze soms stil. Op zee waait de wind vaker en harder, waardoor de capaciteitsfactor bijna tweemaal zo hoog uitkomt als op het land. Voor de windparken op zee ligt de capaciteitsfactor tussen de 30% en 50%. In de toekomst verwacht men met nog grotere windmolens die hogere luchtlagen bereiken een capaciteitsfactor boven de 60% te kunnen halen.[5]
Windaanbod
bewerkenHet Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) drukt het windaanbod voor windenergie uit met een zogenaamde Windex. Een Windex van 100 correspondeert met een gemiddelde hoeveelheid wind in de periode 1996-2005. Windexen worden zo vastgesteld sinds 1988. Over heel 2010 kwam de Windex uit op 77, een dieptepunt.[6] De elektriciteitsproductie daalde in 2010 met ongeveer 13%. De groei van het aantal windturbines was onvoldoende groot om het verminderde windaanbod te compenseren.
Op land
bewerkenHet Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) publiceerde een scenario voor maximaal 11 GW wind op land in 2050.[7] In een onderzoek van o.a. de Wageningen UR wordt de ruimte voor wind op land op 17 GW geschat.[7] Urgenda publiceerde een plan voor 100% duurzame energie in 2030 met daarin 11 GW wind op land.[7]
Op zee
bewerkenDe huidige Nederlandse windmolenparken op de Noordzee hebben een vermogensdichtheid van 4 tot 9 MW per km². Met nieuwe, grotere windmolens lijkt een vermogensdichtheid van 10 MW per km² haalbaar, bijvoorbeeld met windmolens van 10 MW die steeds op 1 km afstand van elkaar staan (dus één turbine per km²). Met een productiviteit van rond de 50% (4000-5000 vollasturen per jaar) komt dat neer op een productiedichtheid van 40 tot 50 GWh per km² per jaar.
Het Nederlandse deel van de Noordzee beslaat 57.500 km², meer dan het Nederlandse landoppervlak.[8] Vrijwel het gehele gebied heeft een waterdiepte van minder dan 50 meter en is daarmee geschikt voor de plaatsing van windturbines. Als het geheel zou worden ingericht als een windpark (met bovengenoemde dichtheden) dan zou dat 570 GW of ongeveer 2.500 TWh per jaar aan windenergie produceren (ruim 20x keer de huidige jaarlijkse Nederlandse stroomvraag van ongeveer 120 TWh[9]).
Natuurlijk zijn windmolens niet overal op de Noordzee gewenst. Zonder kuststroken (<20 km uit de kust), vaarroutes, militaire oefengebieden, gebieden met kabels en leidingen en natuurgebieden[8] blijft er ongeveer 23.000 km² (40%) over (visserij is tot op zekere hoogte mogelijk in windmolenparken).[10]
In het overgebleven gebied zou dan ruimte zijn voor ongeveer 230 GW, of ruim 1000 TWh per jaar aan windenergie. Het PBL publiceerde een scenario voor 60 GW (~300 TWh per jaar) wind op zee in 2050. Daarbij ging het uit van 5 MW per km² op 20% van de Nederlandse Noordzee.[11] In een onderzoek van o.a. de Wageningen UR wordt de ruimte voor wind op zee op 36-54 GW geschat.[7] Urgenda publiceerde een plan voor 100% duurzame energie in 2030 met daarin 30 GW wind op zee.[7]
Beleid en doelstellingen
bewerkenOp land
bewerkenDe in het Energieakkoord opgenomen doelstelling voor wind op land is 6.000 MW in 2020. Volgens de Monitor Wind op Land 2018 van de RVO zal dit niet gehaald worden, maar er zal naar verwachting in 2023 wel 6.500 MW wind op land operationeel zijn.[12][13]
Op zee
bewerkenIn het Energieakkoord is afgesproken om in 2023 4,5 GW geïnstalleerd vermogen op zee te realiseren. In het Klimaatakkoord is een doelstelling van ca. 11 GW op zee in 2030 afgesproken.[14]
Statistieken
bewerkenOp land
bewerken| Jaar | Aantal turbines |
Opgesteld vermogen (MW) |
Jaarproductie (GWh) |
Capaciteits- factor (%) |
|---|---|---|---|---|
| 2023 | 2.621 | 6.812 | 15.737 | 30,9 |
| 2022 | 2.509 | 6.185 | 12.978 | 26,9 |
| 2021 | 2.403 | 5.258 | 10.028 | 23,9 |
| 2020 | 2.175 | 4.235 | 9.801 | 29,0 |
| 2019 | 2.032 | 3.527 | 7.935 | 25,9 |
| 2018 | 2.029 | 3.436 | 6.918 | 23,7 |
| 2017 | 1.981 | 3.245 | 6.869 | 24,2 |
| 2016 | 2.041 | 3.300 | 5.901 | 21,0 |
| 2015 | 2.032 | 3.034 | 6.420 | 25,6 |
| 2014 | 2.028 | 2.637 | 5.049 | 22,8 |
| 2013 | 1.977 | 2.485 | 4.856 | 23,0 |
| 2012 | 1.882 | 2.205 | 4.193 | 22,4 |
| 2011 | 1.882 | 2.088 | 4.298 | 24,0 |
| 2010 | 1.877 | 2.009 | 3.315 | 19,0 |
| 2009 | 1.876 | 1.994 | 3.846 | 21,9 |
| 2008 | 1.942 | 1.921 | 3.664 | 23,7 |
| 2007 | 1.855 | 1.641 | 3.108 | 23,4 |
| 2006 | 1.794 | 1.453 | 2.666 | 22,4 |
| 2005 | 1.710 | 1.224 | 2.067 | 20,4 |
| 2004 | 1.654 | 1.075 | 1.871 | 21,6 |
| 2003 | 1.598 | 672 | 1.320 | 18,7 |
| 2002 | 1.454 | 485 | 947 | 20,2 |
| 2001 | 1.342 | 447 | 825 | |
| 2000 | 1.291 | 447 | 829 | 21,2 |
| 1999 | 1.253 | 410 | 645 | |
| 1998 | 1.193 | 363 | 640 | |
| 1997 | 1.148 | 324 | 475 | |
| 1996 | 1.115 | 296 | 437 | |
| 1995 | 1.008 | 250 | 317 | 14,5 |
| 1994 | 724 | 152 | 238 | |
| 1993 | 633 | 131 | 174 | |
| 1992 | 497 | 101 | 147 | |
| 1991 | 429 | 83 | 88 | |
| 1990 | 323 | 50 | 56 | 12,8 |
Overzicht per provincie
bewerken| Provincie | 2023 | 2022 |
|---|---|---|
| Flevoland | 723 | 659 |
| Noord-Holland | 346 | 348 |
| Friesland | 371 | 370 |
| Zeeland | 258 | 248 |
| Groningen | 295 | 289 |
| Zuid-Holland | 235 | 233 |
| Noord-Brabant | 159 | 142 |
| Gelderland | 81 | 78 |
| Overijssel | 32 | 29 |
| Utrecht | 16 | 16 |
| Drenthe | 75 | 68 |
| Limburg | 31 | 28 |
| Totaal | 2.621 | 2.509 |
| Provincie | 2021 | 2020 | 2019 | 2018 | 2017 | 2016 | 2015 | 2014 | 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Flevoland | 642 | 621 | 625 | 640 | 641 | 648 | 621 | 638 | 628 | 584 | 578 | 580 | 597 | 596 | 597 | 584 |
| Noord-Holland | 353 | 345 | 260 | 274 | 275 | 306 | 327 | 329 | 328 | 329 | 319 | 322 | 315 | 305 | 303 | 290 |
| Friesland | 378 | 294 | 303 | 302 | 307 | 311 | 321 | 329 | 325 | 325 | 328 | 325 | 322 | 336 | 330 | 322 |
| Zeeland | 253 | 247 | 245 | 239 | 201 | 211 | 216 | 213 | 210 | 175 | 199 | 206 | 206 | 206 | 201 | 154 |
| Groningen | 267 | 251 | 219 | 218 | 218 | 198 | 211 | 212 | 207 | 209 | 205 | 205 | 202 | 272 | 207 | 247 |
| Zuid-Holland | 192 | 172 | 171 | 158 | 141 | 172 | 167 | 157 | 150 | 145 | 155 | 148 | 150 | 149 | 155 | 137 |
| Noord-Brabant | 132 | 124 | 114 | 111 | 111 | 111 | 94 | 91 | 81 | 70 | 65 | 59 | 52 | 46 | 41 | 42 |
| Gelderland | 61 | 53 | 39 | 39 | 39 | 39 | 28 | 27 | 19 | 19 | 19 | 19 | 19 | 20 | 8 | 8 |
| Overijssel | 29 | 27 | 25 | 17 | 17 | 17 | 17 | 11 | 11 | 11 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Utrecht | 16 | 17 | 16 | 16 | 16 | 13 | 13 | 8 | 8 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 5 | 2 |
| Drenthe | 61 | 17 | 9 | 9 | 9 | 9 | 9 | 6 | 3 | 3 | 3 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |
| Limburg | 19 | 7 | 6 | 6 | 6 | 6 | 8 | 7 | 7 | 7 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Totaal | 2.403 | 2.175 | 2.032 | 2.029 | 1.981 | 2.041 | 2.032 | 2.028 | 1.977 | 1.882 | 1.882 | 1.877 | 1.876 | 1.942 | 1.855 | 1.794 |
| Provincie | 2005 | 2004 | 2003 | 2002 | 2001 | 2000 | 1999 | 1998 | 1997 | 1996 | 1995 | 1994 | 1993 | 1992 | 1991 | 1990 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Flevoland | 540 | 510 | 435 | 348 | 262 | 243 | 226 | 202 | 169 | 172 | 142 | 105 | 102 | 93 | 93 | 35 |
| Noord-Holland | 278 | 287 | 279 | 250 | 245 | 227 | 216 | 195 | 181 | 161 | 137 | 105 | 91 | 86 | 72 | 68 |
| Friesland | 323 | 315 | 322 | 325 | 327 | 320 | 317 | 315 | 309 | 298 | 276 | 206 | 156 | 121 | 106 | 92 |
| Zeeland | 159 | 157 | 147 | 148 | 138 | 135 | 134 | 122 | 135 | 132 | 129 | 104 | 100 | 90 | 61 | 52 |
| Groningen | 224 | 213 | 211 | 209 | 210 | 204 | 201 | 202 | 200 | 201 | 187 | 80 | 78 | 20 | 14 | 11 |
| Zuid-Holland | 124 | 125 | 138 | 114 | 103 | 102 | 98 | 99 | 100 | 95 | 85 | 82 | 68 | 59 | 53 | 40 |
| Noord-Brabant | 46 | 37 | 56 | 51 | 48 | 49 | 50 | 48 | 44 | 44 | 40 | 30 | 25 | 15 | 16 | 9 |
| Gelderland | 8 | 2 | 3 | 5 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
| Overijssel | 3 | 3 | 3 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
| Utrecht | 2 | 2 | 1 | 1 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
| Drenthe | 2 | 2 | 2 | 2 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
| Limburg | 1 | 1 | 1 | 1 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
| Totaal | 1.710 | 1.654 | 1.598 | 1.454 | 1.342 | 1.291 | 1.253 | 1.193 | 1.148 | 1.115 | 1.008 | 724 | 633 | 497 | 429 | 323 |
| Jaarproductie | Vermogen | Aantal | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Provincie | GWh | % | MW | % | Turbines | % | |
| 1 | Flevoland | 4.525 | 2.019 | 723 | |||
| 2 | Groningen | 2.297 | 871 | 295 | |||
| 3 | Noord-Holland | 2.042 | 703 | 346 | |||
| 4 | Zeeland | 1.641 | 611 | 258 | |||
| 5 | Zuid-Holland | 2.177 | 797 | 235 | |||
| 6 | Friesland | 1.907 | 619 | 370 | |||
| 7 | Noord-Brabant | 1.047 | 427 | 159 | |||
| 8 | Drenthe | 785 | 271 | 75 | |||
| 9 | Gelderland | 586 | 247 | 81 | |||
| 10 | Limburg | 329 | 125 | 31 | |||
| 11 | Overijssel | 187 | 87 | 32 | |||
| 12 | Utrecht | 92 | 34 | 16 | |||
| Nederland (totaal) | 17.615 | 6.812 | 2.621 | ||||
Stand december 2023:[18] 2.621 windturbines, met samen een generatorvermogen van 6.812 MW.
Op zee
bewerken| Jaar | Aantal turbines |
Opgesteld vermogen (MW) |
Jaarproductie (GWh) |
Capaciteits- factor (%) |
|---|---|---|---|---|
| 2023 | 4.740 | |||
| 2022 | 472 | 2.570 | 8.015 | 37 |
| 2021 | 462 | 2.460 | 7.952 | 37 |
| 2020 | 462 | 2.460 | 5.484 | 41 |
| 2019 | 289 | 957 | 3.573 | 43 |
| 2018 | 289 | 957 | 3.630 | 43,3 |
| 2017 | 289 | 957 | 3.700 | 44,1 |
| 2016 | 289 | 957 | 2.269 | 32,0 |
| 2015 | 139 | 357 | 1.130 | 41,0 |
| 2014 | 96 | 228 | 748 | 37,5 |
| 2013 | 96 | 228 | 771 | 38,6 |
| 2012 | 96 | 228 | 789 | 39,4 |
| 2011 | 96 | 228 | 802 | 40,1 |
| 2010 | 96 | 228 | 679 | 34,0 |
| 2009 | 96 | 228 | 735 | 36,8 |
| 2008 | 96 | 228 | 596 | 29,8 |
| 2007 | 36 | 108 | 330 | 34,8 |
| 2006 | 36 | 108 | 68 | 28,6 |
| 2005 | 0 | 0 | 0 | - |
| 2004 | 0 | 0 | 0 | - |
| 2003 | 0 | 0 | 0 | - |
| 2002 | 0 | 0 | 0 | - |
Lijst van windmolenparken in Nederland
bewerkenHet adviesbureau Bosch & Van Rijn houdt in Nederland sinds 2011 een volledige database van geplaatste windturbines bij onder de naam WindStats.[22] Deze database is online toegankelijk.[23]
Op land
bewerkenDit is een (incomplete) lijst van windmolenparken (bestaande uit meer dan één windturbine) in Nederland, op land en near shore.
| Naam | Provincie | Uitbater | Opening (jaar) |
Aantal turbines (stuks) |
Totaal vermogen (MW) |
Gem. jaaropbr. (GWh) |
Huis- houdens (aantal) |
VLU | C.F. (%) |
Turbine- type |
Tur. Verm. (MW) |
A.H. (m) |
Dia. (m) |
T.H. (m) |
Locatie | Ref. |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Windpark N33 | Groningen | 2020 | 35 | 147 | 500 | 140.000 | Siemens Gamesa DD-130 R19 | 4,2 | 135 | 130 | 198 | |||||
| Windpark De Drentse Monden en Oostermoer | Drenthe | 2021 | 45 | 175,5 | 675 | 150.000 | Nordex N131 | 3,9 | 145 | 131 | 210,5 | |||||
| Windpark Jaap Rodenburg | Flevoland | 2000 | 10 | 16,5 | 12.500 | Vestas V66-1.65MW | 1,65 | 67 | 66 | 100 | ||||||
| Windpark Kubbeweg | Flevoland | 2006 | 17 | 34 | 73 | 25.000 | 2.147 | 24,5 | Vestas V80-2MW | 2,0 | 70 | 80 | 110 | [24] | ||
| Windpark Noordoostpolder
(Windpark Zuidwester) |
Flevoland | 2017 | 86 | 429 | 1400 | 400.000 | 3.263 | 37,2 | Enercon E-126 (38x)
Siemens 3.0DD-108 (48x) |
7,5
3,0 |
135
95 |
127
108 |
198,5
149 |
[25] | ||
| Windpark Westermeerwind | Flevoland | 2016 | 48 | 144 | 160.000 | Siemens SWT-3.0-108 | 3,0 | 95 | 108 | 149 | ||||||
| Windpark A7 | Friesland | 2009 | 4 | 8,0 | 10.000 | Enercon E-82 | 2,0 | 78 | 82 | 119 | ||||||
| Windpark Fryslân* | Friesland | Windpark Fryslân B.V. | 2021* | 89 | 382,7 | 1500 | 500.000 | 3.920 | 44,7 | Siemens Gamesa SWT-DD-130 | 4,3 | 109 | 130 | 174 | [26][27] | |
| Windpark Nij Hiddum-Houw | Friesland | 2022 | 9 | 41,85 | Enercon E-136 EP5 | 4,65 | 109 | 136 | 177 | [28] | ||||||
| Windpark Nijmegen Betuwe | Gelderland | 2016 | 4 | 10 | 22 | 7.000 | 2.200 | 25,1 | Lagerwey LW100/2500 | 2,5 | 99 | 100 | 150 | [29] | ||
| Windpark Hagenwind | Gelderland | Hagenwind | 2008 | 8 | 16 | 32 | 10 000 | Enercon E-82 | 2,0 | 98 | 82 | 140 | 51° 57' 47" NB, 6° 32' 18" OL | [30] | ||
| Windpark Delfzijl Noord | Groningen | Eneco | 2015 | 19 | 62,7 | 175 | 55.000 | 2.791 | 31,8 | Nordex N100/3300 | 3,3 | 100 | 100 | 150 | 53° 19' 15" NB, 6° 58' 19" OL | [31] |
| Windpark Neer | Limburg | 2012 | 5 | 11,5 | 22,5 | 6.200 | 1.957 | 22,3 | Enercon E-82 E2 (4x) Enercon E-92 (1x) |
2,3 2,35 |
98 | 82 92 |
139 144 |
51° 18' 12" NB, 5° 56' 21" OL | [32][33] | |
| Burgerwindpark De Spinder | Noord-Brabant | 2019 | 4 | 9,6 | Nordex N117/2400 | 2,4 | 91 | 116,8 | [34] | |||||||
| Windpark Sabinapolder | Noord-Brabant | 2010 | 11 | 15,8 | ||||||||||||
| Prinses Ariane windpark | Noord Holland | Vattenfall Nederland | 2020 | 82 | 300 | 370 000 | Nordex N117/3600 | 3,675 | 118 | 117 | 177 | 52° 52' 40" NB, 5° 3' 34" OL | [35] | |||
| ECN wind facilities B.V. | Noord Holland | CIC EWF | 2021 | 17 | niet bekend | diverse | 52° 49' 28" NB, 5° 5' 36" OL | [35] | ||||||||
| Windpark Burgervlotbrug | Noord-Holland | 2009 | 9 | 7,65 | 0,85 | |||||||||||
| Windpark Waardpolder | Noord-Holland | 2020 | 6 | 21,6 | 3,6 | 120 | 131 | [36] | ||||||||
| Windpark Kloosterlanden | Overijssel | 2015 | 2 | 2,35 | Enercon E-92 | 2,35 | 85 | 92 | 131 | |||||||
| Windpark Spoorwind | Overijssel | 2003 2018 |
3 | 6,9 | 12 | 5.000 | 2.000 | 22,8 | Lagerwey L82-2.3MW | 2,3 | 85 | 82 | 126 | |||
| Windpark Tolhuislanden | Overijssel | 2012 | 4 | 9,6 | Enercon E-82 E2 (3x) Enercon E-82 E3 (1x) |
2,3 3,0 |
85 | 82 | 126 | |||||||
| Windpark De Veenwieken | Overijssel | 2020 | 10 | 23,5 | Enercon E-103 EP2 | 2,35 | 98 | 103 | 150 | |||||||
| Windpark Houten | Utrecht | Eneco | 2013 | 3 | 6,0 | 11,8 | 3.300 | 1.967 | 22,4 | Vestas V90-2MW | 2,0 | 105 | 90 | 150 | 52° 1' 9" NB, 5° 8' 31" OL | [37] |
| Windpark Nieuwegein | Utrecht | Eneco | 2015 | 5 | 10 | 25 | 7.600 | 2.500 | 28,5 | Vestas V90-2MW | 2,0 | 105 | 90 | 150 | [38] | |
| Windpark Kreekraksluis | Zeeland | 2013 | 33 | 82,5 | 55.000 | Nordex N100/2500 | 2,5 | 100 | 100 | 150 | ||||||
| Windpark Krammer | Zeeland | 2019 | 34 | 102 | 314,3 | 100.000 | 3.081 | 35,2 | Enercon E-115 | 3,0 | 122 | 115 | 180 | |||
| Windpark Bouwdokken | Zeeland | 2018 | 7 | 29,4 | 112,5 | 37.500 | 3.827 | 43,7 | Enercon E-126 EP4 | 4,2 | 99 | 127 | 162,5 | |||
| Windpark Noord-Beveland | Zeeland | 2021 | 4 | 14,4 | 12.850 | Nordex N117/3600 | 3,6 | 91 | 117 | 149,5 | ||||||
| Windpark Slufterdam | Zuid-Holland | Eneco, Vattenfall | 2019 | 14 | 50,4 | 180 | 60.000 | 3.571 | 40,7 | Vestas V112 | 3,6 | 94 | 112 | 150 | [39][40] | |
| Windpark Maasvlakte 2 | Zuid-Holland | Eneco | 2023* | 22 | 116,7 | 400 | 152.000 | Vestas V162
(13x) Vestas V117 (9x) |
6,0
4,3 |
110
80 |
162
117 |
191
138,5 |
||||
| Windpark Nieuwe Waterweg | Zuid-Holland | Eneco | 2019 | 6 | 20,7 | 75 | 21.000 | 3.623 | 41,3 | Vestas V112 | 3,45 | 119 | 112 | 175 | [41][42] | |
| Windpark Landtong Rozenburg | Zuid-Holland | Eneco | 2007
2015 |
10
2 |
27
6,0 |
?
16 |
37.000
5.000 |
?
2667 |
?
30,4 |
Vestas V90
Vestas V90 |
3,0
3,0 |
80
80 |
90
90 |
125
125 |
[43] [44] [45] | |
| Windpark Hartelbrug II | Zuid-Holland | 2014 | 8 | 24 | 22.000 | Enercon E-101 | 3,0 | 99 | 101 | 149,5 | ||||||
| Windpark Spui | Zuid-Holland | 2019 | 5 | 21 | 13.500 | Enercon E-126 EP4 | 4,2 | 135 | 127 | 198,5 | ||||||
| Windpark Oostflakkee | Zuid-Holland | Kallista Energy | 2021 | 8 | 32 | 35.000 | Enercon E-126 EP3 | 4,0 | 86 | 127 | 149,5 | |||||
| Windpark Piet de Wit II | Zuid-Holland | Deltawind | 2021 | 7 | 33,6 | 87,5 | 35.000 | Nordex N133/4800 | 4,8 | 85 | 133 | 151,5 | ||||
| Windpark Westerse Polder | Zuid-Holland | 2021 | 5 | 20 | 21.000 | Enercon E-126 EP3 | 4,0 | 135 | 127 | 198,5 | ||||||
| Windpark Hogezandse Polder | Zuid-Holland | Eneco | 2019 | 9 | 30,6 | 107,4 | 31.000 | Senvion 3.4 MM122 | 3,4 | 119 | 122 | 180 | ||||
| Windpark Kilwind | Zuid-Holland | 2016 | 4 | 9,2 | 5.000 | Enercon E-70 | 2,3 | 85 | 71 | 120,5 | ||||||
| Windpark Heibloem | Limburg | Zuidenwind | 2020 | 2 | 9 | 30 | Nordex N149 | 4,5 | 125 | 149 | 200 | 51° 18' 38" NB, 5° 54' 49" OL | [46] | |||
| Windpark Weert | Limburg | WeertEnergie, Eneco | 2022 | 3 | 12,6 | 30 | 10000 | 2100 | 4,2 | 130 | 140 | 200 | [47] | |||
| Windpark De Kookepan | Limburg | Leudal Energie | 2021 | 3 | 9-13,5 | Siemens Gamesa SWT-DD-130 Siemens Gamesa SWT-DD-142 |
3-4,5 | 132 | 130-142 | 200 | 51° 16' 56" NB, 5° 59' 21" OL | [48] | ||||
| Windpark Reusel de Mierden | Noord-Brabant | Eneco | 5 | 10 | 26,028 | 7.400 | Senvion MM100 | 2 | 100 | 98 | 51° 19' 55" NB, 5° 8' 12" OL | [49] | ||||
| Windpark Kabeljauwbeek | Noord-Brabant | Eneco | 2020 | 5 | 18 | 46,272 | 15.400 | Nordex N117 | 3.6 | 120 | 117 | 51° 22' 37" NB, 4° 17' 22" OL | [50] | |||
| Windpark Sabina-Henrica | Noord-Brabant | Eneco | 2014 | 9 | 27 | 75,405 | 18.000 | Vestas V90 | 3 | 105 | 90 | 51° 40' 12" NB, 4° 23' 36" OL | [50] | |||
| Windpark Autena | Utrecht | Eneco | 3 | 9 | 30 | 8.500 | Vestas V90 | 3 | 100 | 131 | 51° 58' 12" NB, 5° 6' 27" OL | [51] | ||||
| Windpark De Griete | Zeeland | pure energie | 2007 | 2 | 1,6 | 2,8 | 1.120 | Enercon E48/800 | 0,8 | 50 | 48 | 51° 21' 18" NB, 3° 54' 17" OL | [52] | |||
| Windpark Nieuw Prinsenland | Noord-Brabant | pure energie | 2015 | 4 | 12,8 | 12.720 | Siemens SWT-3 | 3,2 | 90 | 113 | 51° 37' 40" NB, 4° 24' 52" OL | [52] | ||||
| Windpark Oud-Dintel | Noord-Brabant | pure energie | 2016 | 5 | 16 | 36,3 | 14.520 | 3,2 | 90 | 108 | 51° 37' 40" NB, 4° 24' 52" OL | [53] | ||||
| Windpark Dintel Surveycom | Noord-Brabant | Eneco | 3 | 9 | 3 | 90 | 108 | 51° 38' 16" NB, 4° 23' 56" OL | ||||||||
| Totaal | 492** | 1700,4** |
* Nog in aanbouw of gepland
** Let op: deze lijst is incompleet en bevat onvoltooide projecten
Op zee
bewerken| Opening (jaar) |
Naam | Kustplaats | Opp. (km2) |
Aantal turbines (stuks) |
Totaal Vermogen (MW) |
Gem. jaaropbr. (GWh) |
Huis- houdens (aantal) |
VLU | CF (%) |
Tur. Verm. (MW) |
A.H.(m) | Dia.(m) | T.H.(m) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2007 | NoordzeeWind | Egmond aan Zee | 27 | 36 | 108 | 315 | 95.000 | 2.917 | 33,3 | 3,0 | 70 | 90 | 115 |
| 2008 | Prinses Amaliawindpark | IJmuiden | 14 | 60 | 120 | 422 | 125.000 | 3.517 | 40,1 | 2,0 | 60 | 80 | 100 |
| 2015 | Luchterduinen | Noordwijk | 25 | 43 | 129 | 531 | 150.000 | 4.116 | 47,0 | 3,0 | 81 | 112 | 137 |
| 2017 | Gemini | Ameland | 68 | 150 | 600 | 2.600 | 785.000 | 4.333 | 49,4 | 4,0 | 89 | 130 | 154 |
| 2020 | Borssele 1 & 2 (Ørsted) | Borssele | 94 | 752 | 3.210 | ||||||||
| 2021 | Borssele 3 & 4 (Blauwwind) | Borssele | 77 | 731 | 3.000 | ||||||||
| 2021 | Borssele 5 (Two Towers) | Borssele | 2 | 19 | 78 | ||||||||
| Totaal | 134 | 462 | 2.459 | 10.169 | 1.155.000 | 4.055 | 46,3 | 3,3 | 79 | 112 | 135 |
Voor een lijst van alle windmolenparken in de Noordzee, zie Lijst van windmolenparken in de NoordzeeToekomstige windparken in zee
bewerkenDe Nederlandse overheid heeft als doelstelling voor 2024 voor 3,5 GW aan nieuwe windparken op zee te realiseren, en voor 2030 nog eens 7 GW, waarmee het totaal in 2030 op 11,5 GW aan geïnstalleerd vermogen komt[54]. In 2022 besloot het kabinet-Rutte IV om de doelstelling voor 2030 met 10,7 GW uit te breiden. Hiervoor zijn de volgende nieuwe windparken aangewezen:[14]
| Naam | Kustplaats | Aantal kavels |
Tender (jaar) |
Opening (jaar) |
Opp. (km2) |
Aantal turbines |
Totaal Vermogen (MW) |
Verwachte jaaropbrengst (GWh) |
Huis- houdens (aantal) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Windpark Borssele | Zeeland | 5 | 2016 | 2020 | 344 | 173 | 1.502 | 6.600* | 2.200.000* |
| Windpark Hollandse Kust Zuid | Noordwijk | 4 | 2017/19 | 2022/23 | 236 | ~140 | ~1.540 | 6.600* | 2.200.000* |
| Windpark Hollandse Kust Noord | Egmond aan Zee | 1 | 2019 | 2023 | 268 | 69 | 759 | ~3.000* | ~1.000.000* |
| Windpark Hollandse Kust West | IJmuiden | 2 | 2021 | 2024/25 | 349 | ~140* | ~1.400 | ~6.000* | ~2.000.000* |
| Windpark Ten Noorden van de Waddeneilanden | Schiermonnikoog | 1 | 2022 | 2026 | 233 | ~70* | ~700 | ~3.000* | ~1.000.000* |
| Windpark IJmuiden Ver | IJmuiden | 4 | 2023/25 | 2027-30 | 1170 | ~400* | ~4.000 | ~17.500* | ~5.800.000* |
| Windpark Lagelander | <2030 | ||||||||
| Windpark Nederwiek | <2030 | ||||||||
| Windpark Doordewind | <2030 | ||||||||
| Totaal | ~1050* | ~10.500 | ~46.000* | ~15.000.000* |
* Schatting op basis van ~10 MW turbinevermogen, ~50% capaciteitsfactor en gemiddeld stroomverbruik van 3000 kWh/jaar per huishouden.
Naar verwachting zullen alle toekomstige windmolenparken worden uitgerust met grote windmolens met een vermogen van 10 MW of meer.
Voor een lijst van alle geplande windmolenparken in de Noordzee, zie Lijst van windmolenparken in de NoordzeeRecords
bewerkenEen tijdje was de windturbine van Zoetermeer (1,5 MW vermogen, langs de A12) de hoogste turbine in Nederland. Molens met een tweemaal zo groot vermogen van 3,0 MW staan onder meer bij Neeltje Jans; ze zijn onder andere van het type Vestas V90, met een rotordiameter van 90 meter en een torenhoogte van 80 of 105 meter. Sinds april 2012 was de grootste windturbine in Nederland een Enercon E126 met een vermogen van 7,5 MW in Windpark Wieringermeer.[55]
In 2019 werd op de Maasvlakte een Haliade-X windmolen met een hoogte van 260 meter en een vermogen van 12 MW in gebruik genomen, bedoeld als demonstratiemodel voor toekomstige offshore windparken.[56]
Zie ook
bewerken- Windenergie
- Lijst van windmolenparken in de Noordzee
- Windturbines in Flevoland
- Energietransitie in Nederland
- Zonne-energie in Nederland
- ↑ https://klimaatmonitor.databank.nl/dashboard/dashboard/hernieuwbare-energie-opgesteld-vermogen/?regionlevel=provincie
- ↑ https://dashboardklimaatbeleid.nl/mosaic/mosaic/wind-op-zee#:~:text=De%20doelstelling%20voor%20wind%20op,ca.%2015.000%20MW%20is%20gepland.
- ↑ Plannen windenergie op zee 2023 voltooid: laatste windpark klaar voor gebruik
- ↑ Opwek van windenergie neemt flink toe in 2023.. Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Geraadpleegd op 10 augustus 2024.
- ↑ GE kondigt Haliade-X aan, 's werelds krachtigste windturbine op zee | Novumpr. www.novumpr.nl. Geraadpleegd op 5 november 2019.
- ↑ CBS Nederlandse windmolens vangen minder wind, 28 februari 2011, geraadpleegd op 21 september 2013
- ↑ a b c d e Vrije Stijl Utrecht, Factcheck aantal windmolens. NVDE - Nederlandse Vereniging Duurzame Energie. Geraadpleegd op 5 november 2019.
- ↑ a b Gebruiksfuncties van de Noordzee, 2017 | Compendium voor de Leefomgeving. www.clo.nl. Geraadpleegd op 4 november 2019.
- ↑ CBS, Energie - Cijfers - Economie | Trends in Nederland 2018 - CBS. Trends in Nederland 2018. Geraadpleegd op 5 april 2020.
- ↑ Cor Speksnijder, Straks misschien in de winkel: Noordzeekreeft uit het windmolenpark. de Volkskrant (19 april 2019). Geraadpleegd op 4 november 2019.
- ↑ Ruimte op de Noordzee voor grootschalige windenergie. De Ingenieur. Geraadpleegd op 4 november 2019.
- ↑ Ministerie van Algemene Zaken, Kamerbrief over monitor Wind op Land 2018 - Kamerstuk - Rijksoverheid.nl. www.rijksoverheid.nl (28 juni 2019). Gearchiveerd op 1 november 2019. Geraadpleegd op 1 november 2019.
- ↑ Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, Windenergie op land - Duurzame energie - Rijksoverheid.nl. www.rijksoverheid.nl (9 augustus 2016). Geraadpleegd op 1 november 2019.
- ↑ a b Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Ministerie van Volkshuisvesting, Windenergie op zee - Duurzame energie - Rijksoverheid.nl. www.rijksoverheid.nl (11 augustus 2016). Geraadpleegd op 1 november 2019.
- ↑ CBS Statline: Windenergie op land, 15 juli 2021
- ↑ Windenergie op land; productie en capaciteit per provincie. CBS (16 december 2021). Geraadpleegd op 22 januari 2022.
- ↑ Windenergie op land; productie en capaciteit per provincie. CBS (16 december 2021). Geraadpleegd op 22 januari 2022.
- ↑ CBS Statline jaarcijfers 2013
- ↑ CBS Statline. opendata.cbs.nl. Geraadpleegd op 29 oktober 2019.
- ↑ Maria José Linders, Reinoud Segers, Manon van Middelkoop, Sander Brummelkamp, Krista Keller, Glenn Muller, Sara Houweling, Hernieuwbare Energie in Nederland 2020. CBS (30 september 2021). Geraadpleegd op 22 januari 2022.
- ↑ Hernieuwbare Energie in Nederland 2018. CBS (september 2019). Geraadpleegd op 22 januari 2022.
- ↑ Windstats. Bosch & van Rijn. Gearchiveerd op 27 januari 2020. Geraadpleegd op 27 januari 2020.
- ↑ Windstats statistieken
- ↑ Windpark Kubbeweg duurzame windenergie Biddinghuizen Flevoland. Endless webdesign. Geraadpleegd op 7 november 2019.
- ↑ Feiten & cijfers. www.windparknoordoostpolder.nl. Geraadpleegd op 10 februari 2020.
- ↑ Feiten en cijfers | Windpark Fryslan. Gearchiveerd op 17 mei 2019. Geraadpleegd op 20 april 2020.
- ↑ Van Oord - Siemens Gamesa geselecteerd voor bouw Windpark Fryslân[dode link]. Siemens ElectricityMatters (9 augustus 2018). Geraadpleegd op 20 april 2020.
- ↑ Windpark Nij Hiddum-Houw, het nieuwe windpark. Windpark Nij Hiddum-Houw. Geraadpleegd op 31 januari 2020.
- ↑ Windpark Nijmegen-Betuwe, burgerinitiatief langs de A15. Windpark Nijmegen Betuwe. Geraadpleegd op 31 oktober 2019.
- ↑ http://docplayer.nl/39877574-Windmolens-hagenwind-aaltense-goor-vennebulten-eerste-pagina-tweede-pagina-vierde-pagina.html
- ↑ Windpark Delfzijl Noord. www.eneco.nl. Geraadpleegd op 27 januari 2020.
- ↑ Windpark Neer Windmolenpark Boerderijweg. www.windparkneer.nl. Geraadpleegd op 7 november 2019.
- ↑ John Hölsgens, Burgercoöperaties bouwen nieuwe windmolen in Neer. Leudal (8 februari 2015). Geraadpleegd op 7 november 2019.
- ↑ https://www.windenergie-nieuws.nl/21/alle-vier-windturbines-burgerwindpark-de-spinder-geinstalleerd/
- ↑ a b https://windparkwieringermeer.nl/
- ↑ https://www.windenergie-nieuws.nl/28/windpark-waardpolder-is-operationeel/
- ↑ Windpark Houten. www.eneco.nl. Geraadpleegd op 27 januari 2020.
- ↑ Windpark Nieuwegein Eneco. www.eneco.nl. Geraadpleegd op 27 januari 2020.
- ↑ Windpark Slufterdam 2.0 met dubbel zoveel vermogen geopend | Windpark Slufterdam. Gearchiveerd op 27 januari 2020. Geraadpleegd op 27 januari 2020.
- ↑ Windpark Eneco Slufterdam. www.eneco.nl. Geraadpleegd op 27 januari 2020.
- ↑ Windpark Nieuwe Waterweg. www.eneco.nl. Geraadpleegd op 27 januari 2020.
- ↑ Eneco opent Windpark Nieuwe Waterweg. Windenergie Nieuws. Geraadpleegd op 27 januari 2020.
- ↑ Nieuwe windturbines op Landtong Rozenburg. Geraadpleegd op 27 januari 2020.
- ↑ Windpark Landtong Rozenburg. Geraadpleegd op 27 januari 2020.
- ↑ Bosch & Van Rijn (27-11-2017). Windpark Landtong Rozenburg - Notitie reikwijdte en detailniveau. Gearchiveerd op 1-9-2019. Geraadpleegd op 27-1-2020.
- ↑ Windpark Heibloem.
- ↑ Windpark Weert.
- ↑ Windpark de Kookepan.
- ↑ Windpark Reusel de Mierden.
- ↑ a b Windpark Kabeljauwbeek.
- ↑ Windpark Autena.
- ↑ a b Windpark De Griete.
- ↑ Windpark Oud-Dintel.
- ↑ Rijksoverheid Kamerbrief routekaart windenergie op zee 2030, 27 maart 2018
- ↑ Windturbine De Ambtenaar
- ↑ Megamolen op Maasvlakte maakt verwachtingen waar