Borealonectes

Borealonectes russelli is een lid van de Plesiosauria dat tijdens de middelste Jura leefde in het gebied van het huidige Canada.

Vondst en naamgeving

In 1985 vond een expeditie van het Canadian Museum of Nature onder leiding van Dale Alan Russell bij Cape Grassy op Melville Island het skelet van een plesiosauriër. De vondst werd in 1993 gemeld in de wetenschappelijke literatuur. Het werd in eerste instantie geïdentificeerd als een cf. Cryptocleidus richardsoni.

In 2008 benoemden en beschreven Tamaki Sato en Wu Xiaochun de typesoort Borealonectes russelli. De geslachtsnaam is afgeleid van het Latijn borealis, "noordelijk", en het Grieks νηχτής, nechtes, "zwemmer", hier gelatiniseerd tot nectes. De soortaanduiding eert Russell als ontdekker.

Het holotype, CMN 40729, is gevonden in een laag van de Hiccles Cove Formation die dateert uit het Callovien. Het bestaat uit een schedel met onderkaken, tien halswervels en de rechtervoorvin. Het betreft wellicht een jongvolwassen dier. Het is een van de weinige plesiosauriërs uit de Jura van Noord-Amerika en het eerste zeereptiel uit het Mesozoïsche arctische gebied met een bewaarde schedel.

Beschrijving

De schedel is een kleine halve meter lang. Dat wijst op een lichaamslengte van zo'n vier meter.

De beschrijvers stelden een voor de Rhomaleosauridae unieke combinatie van op zich niet unieke kenmerken vast. Het prefrontale is groot. Het postfrontale raakt het bovenste slaapvenster niet. De schedel is ongeveer tweemaal zo lang als breed. Een foramen aan de binnenste bovenkant ontbreekt. Er is geen lengtekam op het schedeldak of langs de beennaad tussen praemaxilla en bovenkaaksbeen. Een voorste holte tussen de pterygoïden ontbreekt. Het parasfenoïde heeft een kam op de onderzijde. De licht verbrede symfyse van de onderkaken draagt minstens zes tanden. De schacht van het opperarmbeen is recht.

Fylogenie

Boraleonectes werd in de Rhomaleosauridae geplaatst, zonder dat een exacte positie vastgesteld werd.

Een analyse uit 2014 vond het volgende kladogram.

Plesiosauria	Bobosaurus forojuliensis Eoplesiosaurus antiquior Stratesaurus taylori Pliosauridae Plesiosauroidea  Rhomaleosauridae  Anningasaura lymense Avalonnectes arturi Atychodracon megacephalus Archaeonectrus rostratus Meyerasaurus victor Borealonectes russelli Maresaurus coccai Rhomaleosaurus thorntoni Rhomaleosaurus cramptoni Rhomaleosaurus zetlandicus

Literatuur

• Russell, D.A. 1993. "Jurassic marine reptiles from Cape Grassy, Melville Island, Arctic Canada". Geological Survey of Canada 450: 195-201
• Sato, Tamaki & Wu Xiao-Chun. 2008. "A new Jurassic pliosaur from Melville Island, Canadian Arctic Archipelago". Canadian Journal of Earth Sciences. 45(3): 303–320