Jette

gemeente in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, België
(Doorverwezen vanaf Sint-Pieters-Jette)
Voor de plaats in de Verenigde Staten, zie Jette (Verenigde Staten)

Jette (vroeger ook Sint-Pieters-Jette) is een plaats en gemeente in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De gemeente telt ruim 54.000 inwoners.

Jette
Gemeente in België Vlag van België
Jette (België)
Jette
Geografie
Gewest Vlag België België
Arrondissement Brussel-Hoofdstad
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
5,19 km² (2022)
18,55%
34,9%
46,54%
Coördinaten 50° 52' NB, 4° 20' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkings­dichtheid
54.107 (01/01/2024)
48,38%
51,62%
10426,58 inw./km²
Leeftijdsopbouw
– 0-17 jaar
– 18-64 jaar
– 65 jaar en ouder
(01/01/2024)
23,75%
61,84%
14,41%
Buitenlanders 26,98% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester Claire Vandevivere (LBJette)
Bestuur LBJette, Ecolo-Groen, MR
Zetels
LBJette (cdH-CD&V-onafhankelijken)
Ecolo-Groen
PS - sp.a
MR
DéFI
N-VA
Team Fouad Ahidar
37
14
6
6
5
4
1
1
Economie
Gemiddeld inkomen 16.267 euro/inw. (2021)
Werkloosheids­graad 14,2% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
1090
Deelgemeente
Jette
Zonenummer 02
NIS-code 21010
Politiezone Brussel-West
Hulpverlenings­zone DBDMH
Website www.jette.irisnet.be
Detailkaart
ligging in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Portaal  Portaalicoon   België

Jette heeft in de eerste plaats een woonfunctie; er wonen voornamelijk gezinnen. Het noordwestelijke stuk van de gemeente (tussen het UZ Brussel op de Campus Jette van de VUB en het Koning Boudewijnstadion in Laken) is duidelijk minder verstedelijkt en groener dan het centrum met het Koningin Astridplein, ook wel 'Het Spiegelplein' genoemd. De folkloristische bijnaam voor de inwoners van Jette is dan ook spiegelmannen.

Jette grenst in het noorden aan Laken (deelgemeente van Brussel-stad) en in het zuiden aan Ganshoren. Niet ver van de basiliek van Koekelberg is er een klein grensgebied met Koekelberg en Sint-Jans-Molenbeek; aan de rand van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest grenst Jette aan de Vlaamse faciliteitengemeente Wemmel en een klein stukje Asse (deelgemeente Zellik).

Jette heeft geen deelgemeenten. Wel zijn enkele wijken te onderscheiden zoals Essegem[1] en Dielegem.

Geschiedenis

bewerken

In de Romeinse tijd was de omgeving van Jette reeds bewoond, getuige de Romeinse villa van Jette die er opgegraven is.[2]

Op het eind van het ancien régime ontstond de gemeente Jette-Ganshoren met het dorp Jette en het gehucht Ganshoren. Het historische centrum bevindt zich ter hoogte van het Kardinaal Mercierplein. Ten noordwesten van het dorp werd de Abdij van Dieleghem opgericht. In 1841 werd de gemeente opgesplitst en werden Jette en Ganshoren afzonderlijke gemeenten.

Bezienswaardigheden

bewerken
  Zie Lijst van beschermd onroerend erfgoed in Jette voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Galerij

bewerken

Natuur en landschap

bewerken

Jette telt enkele parken en drie bossen: het Laarbeekbos, het Poelbos en het Dielegembos.

Mobiliteit

bewerken

Jette wordt door de NMBS bediend met het station Jette.

De gemeente heeft meerdere bus- (MIVB, De Lijn) en tramlijnen, waarvan de recentste (tramlijn 9) op nieuw aangelegde sporen volledig in eigen bedding rijdt en sinds 1 september 2018 dienst doet.

De Tentoonstellingslaan (N290) doorkruist Jette en verbindt de grote ring met Koekelberg.

Politiek

bewerken

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

bewerken
Partij of kartel 10-10-1976[3] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[4] 14-10-2012[5] 14-10-2018 13-10-2024
Stemmen / Zetels % 35 % 35 % 35 % 33 % 33 % 35 % 35 % 37 % 37
PTB-PVA1/ PTB-PVDA2 0,971 0 0,371 0 0,311 0 0,571 0 0,462 0 - - - 11,732 4
ECOLO1/ Ecolo-Groen2 - 6,231 2 6,321 2 6,971 2 12,131 4 10,691 3 11,112 4 17,772 7 11,862 4
PSB-BSP1/ PS2/ PS-SP3/ PS-sp.a4/ PS-Vooruit5 16,931 7 9,062 3 12,792 5 12,292 4 15,253 6 19,382 7 24,364 10 15,594 6 14,135 6
PSB-BSP1/ SP2/ LRGA/ PS-SP3/ sp.a-Spirit3/ PS-sp.a4/ PS-Vooruit5 11,522 4 10,862 4 7,95A 2 6,993 2
CVP1/ LRGA/ LBJ3/ LBJette4 8,611 3 4,891 1 4,991 1 27,353 11 32,423 12 28,433 12 37,774 16 24,014 11
PSC1/ LBJLT2/ LBJ3/ LBJette4 13,261 5 27,232 13 31,62 14 28,312 12
VU1/ N-VA2 8,381 2 5,321 1 3,581 0 - - 0,642 0 4,162 1 4,282 1 2,322 0
PLP-PVV1/ PVV2/ PRL-VLDD/ VLD-VBJ3/ MR-VLDF 5,941 1 4,82 1 12,06D 4 4,733 1 - 15,29F 6 13,49F 5 13,01F 5 17,23F 7
PL-LP1/ PRL2/ PRL-VLDD/ PRL-FDFE/ MR-VLDF/ MR3 13,051 5 7,672 2 10,322 4 22,51E 9
FDF1/ PRL-FDFE/ FDF-RJ2/ DéFI3 27,311 11 16,461 7 14,421 5 14,11 5 5,312 1 6,221 1 6,713 2 3,453 0
Vlaams Blok1/ Vlaams Belang2 - - 1,131 0 4,031 0 6,881 2 8,922 3 3,592 0 2,952 0 2,582 0
Team Fouad Ahidar+1090 - - - - - - - - 12,69 5
LES Liberaux - - - - - - 7,35 2 - -
L.B. - - - - 5,01 1 - - - -
FN - - - 9,63 3 2,85 0 - - - -
UDRT-RAD - 5,7 1 - - - - - - -
IC-GB 4,88 1 0,75 0 - - - - - - -
Anderen(*) 0,67 0 - 1,93 0 1,10 0 7,55 0 0,36 0 1,28 0 2,22 0 -
Totaal stemmen 29.021 26.943 25.469 23.234 23.210 25.334 25.704 26.435 25.103
Opkomst % 88,63 85,86 84,79 87,28 84,08 85,56 81,16
Blanco en ongeldig % 4,67 5,11 5,06 4,59 4,45 5,96 5,62 7,02 6,34

(*) 1976: AJF (0,67%) / 1988: EJ_JV (0,83%), UFJ (1,1%) / 1994: MRL (0,56%), PH-HP (0,54%) / 2000: L.I.C.O.R.N. (4,06%), Vivant (2,9%), M.L.J. (0,32%), P.H. (0,27%) / 2006: PH-HP / 2012: Gauches Communes (1,28%) / 2018: Les Démocrates (2,22%). De grootste partij is in kleur.

Representativiteit

bewerken

Voor Jette, net zoals voor de andere gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, geldt dat het aantal kiezers in verhouding tot het aantal inwoners erg laag ligt, zowel absoluut als in vergelijking met de rest van het land. Dit is het gevolg van het hoge aandeel niet Belgische inwoners (ook al kunnen deze onder bepaalde voorwaarden over gemeentelijk stemrecht beschikken). Daarnaast ligt ook het aantal kiezers dat niet komt opdagen, ondanks de stemplicht, erg hoog zodat het totaal aantal uitgebrachte stemmen, inclusief ongeldige en blanco, in de 19 gemeenten van het gewest slechts 44,66% van het aantal inwoners bedraagt. Jette scoort beter met een verhouding van 52,67% uitgebrachte stemmen/inwoners.

Verhouding kiezers/inwoners en absenteïsme bij de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2012

bewerken
  • Jette: 62,64% (kiezers/inw.) - 15,92% (absenteïsme)
  • Totaal Brussels Gewest : 53,89% (kiezers/inw.) - 17,14% (absenteïsme)

Ter vergelijking:

  • Vlaamse provinciehoofdsteden: 69,30% (kiezers/inw.) - 12,12% (absenteïsme)
  • Waalse provinciehoofdsteden: 69,04% (kiezers/inw.) - 17,31% (absenteïsme)

Burgemeesters

bewerken

Burgemeester waren:

Bestuur 2019-2024

bewerken

Het bestuur van Jette bestaat uit een coalitie van de LBJette (cdH, CD&V en onafhankelijken), Ecolo-Groen en MR.

College van burgemeester en schepenen[6]
Burgemeester Claire Vandevivere (LBJette)
Schepenen Benoît Gosselin (LBJette)
Mounir Laarissi (LBJette)
Jacob Kamuanga (LBJette)
Joris Poschet (LBJette)

Bernard Van Nuffel (Ecolo/Groen)
Nathalie De Swaef (Ecolo/Groen)

Olivier Corhay (MR)

Jennifer Gesquière (MR)

Nathalie Vandenbrande (LBJette) (OCMW-voorzister)


Bestuur 2013-2018

College van burgemeester en schepenen[6]
Burgemeester Hervé Doyen (LBJette)
Schepenen Geoffrey Lepers (MR-OpenVLD) (1ste schepen)
Bernard Van Nuffel (Ecolo/Groen)
Benoît Gosselin (LBJette)
Claire Vandevivere (LBJette)
Paul Leroy (LBJette)
Brigitte Gooris (MR/OpenVLD)
Jean-Louis Pirottin (LBJette)
Nathalie De Swaef (Ecolo/Groen)
Voorzitster (OCMW): Brigitte De Pauw (LBJette)


Bestuur 2007-2012

Het bestuur van Jette bestaat uit een coalitie van LBJ, de lijst van de burgemeester met cdH, CD&V en onafhankelijken met PS, Ecolo en FDF-RJ. Na aanhoudende problemen met PS-schepen Hermanus volgde eind 2009 een coalitiewissel, waarbij de PS ingeruild werd voor MR en Open VLD. Schepen Hermanus zijn bevoegdheden werden afgenomen, maar hij bleef in functie.

De volgende personen maken deel uit van het bestuur:

College van burgemeester en schepenen
Burgemeester Hervé Doyen (LBJ (cdH))
Schepenen Merry Hermanus (PS)
Christine Gallez (Ecolo)
Benoît Gosselin (LBJ (cdH))
Bernard Lacroix (LBJ (cdH))
Claire Vandevivere (LBJ (cdH))
Brigitte De Pauw (LBJ (CD&V))
Paul Leroy (LBJ)
Jean-Louis Pirottin (LBJ (cdH))

Demografische ontwikkeling

bewerken
  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari
1992 tot heden
jaar Aantal[7] Evolutie: 1992=index 100
1992 38.640 100,0
1993 38.529 99,7
1994 38.499 99,6
1995 38.855 100,6
1996 38.479 99,6
1997 38.686 100,1
1998 38.855 100,6
1999 39.166 101,4
2000 39.749 102,9
2001 40.075 103,7
2002 40.893 105,8
2003 41.569 107,6
2004 41.938 108,5
2005 42.250 109,3
2006 42.981 111,2
2007 43.564 112,7
2008 44.614 115,5
2009 45.637 118,1
2010 46.818 121,2
2011 47.947 124,1
2012 48.805 126,3
2013 49.411 127,9
2014 50.237 130,0
2015 50.724 131,3
2016 51.426 133,1
2017 51.933 134,4
2018 52.201 135,1
2019 52.536 136,0
2020 52.728 136,5
2021 52.854 136,8
2022 52.751 136,5
2023 53.704 139,0
2024 54.107 140,0

De gemeente huisvest twee voetbalclubs, namelijk Royal Scup Dieleghem Jette en Ritterklub VSV Jette.

Geboren in Jette

bewerken

Stedenbanden

bewerken

Nabijgelegen kernen

bewerken

Ganshoren, Wemmel, Laken, Sint-Jans-Molenbeek, Koekelberg

bewerken
Zie de categorie Jette van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.