Terdzjola (gemeente)

gemeente in Georgië

Terdzjola (Georgisch: თერჯოლის მუნიციპალიტეტი, Terjolis moenitsipaliteti) is een gemeente in het westen van Georgië met 28.555 inwoners (2024), gelegen in de regio Imereti. De gelijknamige stad is het bestuurlijk centrum van de gemeente, die een oppervlakte heeft van 357 km². Terdzjola ligt in de oostelijke rand van het Colchis-laagland tussen de rivier de Kvirila en het zuidelijke voorgebergte van het Ratsjagebergte.

Terdzjola
თერჯოლის მუნიციპალიტეტი
Gemeente in Georgië Vlag van Georgië
Vlag van Terdzjola
Wapen van Terdzjola
Locatie in Georgië
Kaart van Terdzjola
Geografie
Regio Imereti
Hoofdplaats Terdzjola
Oppervlakte 357 km² [1]
Coördinaten 42° 11' NB, 42° 59' OL
Bevolking
Inwoners (2024) 28.555 [2]
(80 inw./km²)
Etniciteit (2014) Georgisch (99,7%)
Religie (2014) Georgisch-Orthodox (99,0%)
Bestuur
Burgemeester Lasja Gogiasjvili (2021-)
Overige informatie
Eerdere namen Tsjchari (1930-1950)
Tijdzone UTC+4
Website terjola.gov.ge
Terdzjola in Imereti
Terdzjola (Imereti)
Terdzjola
Foto's
Glooiende gemeente met rivieren
Glooiende gemeente met rivieren
Portaal  Portaalicoon   Georgië

Geschiedenis

bewerken

Het gebied van het hedendaagse Terdzjola lag eeuwenlang middenin het Koninkrijk Imeretië. In 1810 werd Imeretië door het Russisch Rijk geannexeerd en werd de Russische bestuurlijke indeling geadopteerd. Het vorstendom Imeretië werd Oblast Imeretië, waarbinnen het gebied deel werd van het okroeg Tsjcherski (Чхер­ский ок­ру­г, Chkherskiy ok­ru­g).[3] In 1840 werd het oblast opgenomen in het gouvernement Georgië-Imeretië en in 1846 werden oost- en west-Georgië weer gescheiden. Het gebied van Terdzjola werd bestuurlijk verspreid over de oejezden (provincies) Koetais en Sjorapan van het gouvernement Koetais.[4]

Moderne indeling

bewerken

De huidige bestuurlijke eenheid Terdzjola werd uiteindelijk in 1930 opgericht tijdens de grote bestuurlijke hervormingen binnen de Georgische sovjetrepubliek als rajon (district) Tsjchari (ჩხარის რაიონი, Чхаринский район) met het dorp Tsjchari als districtscentrum. In 1950 veranderde de naam van het district naar Terdzjola en werd de plaats Terdzjola het districtscentrum.[5] Na de onafhankelijkheid van Georgië werd het district in 1995 ingedeeld bij de nieuw gevormde regio (mchare) Imereti, en werd het district in 2006 omgevormd tot gemeente.

Geografie

bewerken

Terdzjola ligt in het lage plateauland tussen de zuidwestelijke uitlopers van het Ratsjagebergte en de rivier Kvirila, waar het Colchis-laagland overgaat in het Imereti-hoogland. De Kvirila, die de zuidgrens is met Zestafoni, mondt in de zuidwesthoek van de gemeente uit in de Rioni. Deze tweede grote rivier van Georgië stroomt vanuit het noorden westelijk langs de gemeente door de stad Koetaisi.

Het grootste deel van de gemeente ligt op 200-300 meter boven zeeniveau, met een oplopende hoogte vanaf de Kvirila (120 m) naar het noorden waar de gemeente begrensd wordt door steile karstrichels van het Ratsjagebergte die ongeveer 700 tot 1000 meter hoog zijn. Hier zijn verschillende grotten en rivierkloven te vinden.[6] Deze richels zijn de gemeentegrens met Tkiboeli. Aan de oostkant ligt ten slotte Tsjatoera, waar de kloof van de rivier Boedzja een deel van de grens is.

Demografie

bewerken

Begin 2024 telde de gemeente Terdzjola 28.555 inwoners,[2] een daling van 20% ten opzichte van de volkstelling van 2014.[1] Het aantal inwoners in de hoofdplaats Terdzjola nam met 4% toe in dezelfde periode.

Bevolkingsontwikkeling van de gemeente Terdzjola
1897 1923 1939 1959 1970 1979 1989 2002[7] 2014 2020 2024
Gemeente Terdzjola[8] - - 33.239   43.847   46.438   44.709   44.019   45.496   35.563   31.853   28.555
Terdzjola (stad) - 3.753 -   3.995   4.752   5.402   6.580   5.489   4.644   4.770   4.818
Verantwoording data: Bevolkingsstatistiek Georgië 1897 tot heden.[9][10][11][12] Noot:[7]

Etniciteit en religie

bewerken

De bevolking van de gemeente was volgens de volkstelling van 2014 vrijwel geheel mono-etnisch Georgisch (99,7%). De belangrijkste etnische minderheden waren enkele tientallen Russen en kleinere aantallen Armeniërs, Azerbeidzjanen, Oekraïners en Osseten.[14] Vrijwel alle inwoners waren volgens de volkstelling Georgisch-Orthodox (99,0%). De enige significante religieuze minderheden waren enkele tientallen moslims en jehova's.[15]

Administratieve onderverdeling

bewerken
 
Terdzjola is gemeentelijk centrum

De gemeente Terdzjola is administratief onderverdeeld in 18 gemeenschappen (თემი, temi) met in totaal 45 dorpen (სოფელი, sopeli) en één stad (ქალაქი, kalaki), het bestuurlijk centrum Terdzjola.[1]

Bestuur

bewerken

De gemeenteraad van Terdzjola (Georgisch: საკრებულო, sakreboelo) is het vertegenwoordigend orgaan dat elke vier jaar via een gemengd kiesstelsel wordt gekozen. Deze bestaat sinds 2021 uit 30 leden: 20 leden worden via een proportionele lijststem gekozen en 10 leden worden gekozen door middel van een districtenstelsel.[16] In 2017 was de verhouding 15 proportioneel om 20 districtszetels.

Bij de gemeentelijke verkiezingen van oktober 2021 werd Lasja Gogiasjvili van Georgische Droom met 53,9% van de stemmen gekozen tot burgemeester. De tien districtszetels zijn naar kandidaten van Georgische Droom (8), Verenigde Nationale Beweging (1) en Europees Georgië (1) gegaan. Georgische Droom behaalde met 45.9% de meeste proportionele stemmen, gevolgd door Verenigde Nationale Beweging (30,7%), Europees Georgië (8,9%) en Voor Georgië (5,5%). Zeven andere partijen haalden de kiesdrempel van 3% niet.[17][18]

Samenstelling Sakreboelo (zetels per partij)
Partij 2017 [19] 2021 [20]
  Georgische Droom (GD) 29 18
  Verenigde Nationale Beweging (UNM) 1 8
  Europees Georgië (EG) 4 3
  Voor Georgië 1
  Alliantie van Patriotten (AP) 1
Totaal 35 30

Bezienswaardigheden

bewerken

Vervoer

bewerken

De belangrijkste hoofdweg in Georgië, de S1 / E60 (Tbilisi - Zoegdidi - Abchazië), passeert door de gemeente. Het weggedeelte is in de periode 2017-2020 als autosnelweg geopend. Een belangrijke regionale route door de gemeente is de nationale route Sh19 vanaf de S1 snelweg via het gemeentelijk centrum Terdzjola naar Tkiboeli, en de daarop aangesloten Sh102 via de noordoostelijke nederzettingen naar mijnbouwstad Tsjiatoera. In het westen van de gemeente is de Sh204 de toegangsweg vanaf de autosnelweg tot Koetaisi, de derde stad van het land.

bewerken
  • (ka) Website gemeente Terdzjola

Referenties

bewerken
Zie de categorie Terjola Municipality van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.